Do Sejmu prezydent złożył projekty nowelizacji dwóch ustaw: Kodeks karny oraz o postępowaniu w sprawach nieletnich. Ich głównym celem jest zwiększenie poziomu ochrony małoletnich, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci poniżej 15 lat, a także osób nieporadnych ze względu na swój stan psychiczny lub fizyczny.
Zdaniem Prezydenta RP, ochrona dóbr dziecka, polegająca na walce z przestępczością w nie wymierzoną, w szczególności ochrona przed grożącą im przestępczością seksualną, powinna mieć najwyższy priorytet.
Dzięki nowym przepisom zmienione zostały ogólne dyrektywy wymiaru kary, poprzez uzupełnienie zawartego w art. 53 § 2 k.k. katalogu okoliczności, które sąd uwzględnia wymierzając karę. Wprowadzenie dodatkowej okoliczności do dyrektyw wymiaru kary oznacza, że sądy - wymierzając karę we wszystkich sprawach karnych - będą teraz zobowiązane do sprawdzenia, czy przestępstwo nie zostało popełnione na szkodę małoletniego. W przypadku ustalenia, że tak było, sąd powinien wymierzyć karę wyższą niż w przypadku przestępstwa analogicznego, ale popełnionego bez szkody na małoletnim.
Zaostrzona została również odpowiedzialność wobec przestępców, którzy dopuszczają do okaleczenia, uprowadzenia, porzucenia dziecka czy handlu dziećmi. Na przykład: dotąd, zgodnie z art. 156 k.k., za dokonanie przestępstwa ciężkiego uszczerbku na zdrowiu dziecka do lat 15 sprawcy groziła kara pozbawienia wolności od roku do 10 lat. Dzięki prezydenckiej ustawie, sprawcy takiego przestępstwa grozić będzie teraz kara pozbawienia wolności od 3 do 15 lat.
Kolejna nowość, która zwiększy karnoprawną ochronę ofiar przestępstw, to wprowadzenie powszechnego obowiązku zawiadomienia organu powołanego do ścigania przestępstw o karalnym przygotowaniu albo usiłowaniu lub dokonaniu przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu, wolności oraz przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wymierzonych w dobro dziecka. Od tej pory każda osoba, która posiądzie wiedzę np. o akcie pedofilskim będzie miała nie tylko społeczny, ale też prawny obowiązek zawiadomienia o tym fakcie organów ścigania. Jeśli tego nie zrobi, grozić jej będzie kara do 3 lat pozbawienia wolności.
Impulsem do przygotowania proponowanych zmian były wnioski wypracowane w ramach działalności Zespołu Analiz Systemowych, płynące z analizy problemów społecznych i prawnych zasygnalizowanych przez Rzecznika Praw Dziecka. Zespół Analiz Systemowych został powołany przez Szefa Kancelarii Prezydenta RP w celu formułowania propozycji zmian obowiązujących regulacji prawnych w oparciu o sprawy obywateli, które były przedmiotem rozpoznania przez Biuro Interwencyjnej Pomocy Prawnej Kancelarii Prezydenta RP i zaproszonych do współpracy w ramach Zespołu: Rzecznika Praw Dziecka, Rzecznika Praw Obywatelskich, Rzecznika Praw Pacjenta oraz Rzecznika Finansowego.
Prezentowany projekt został opracowany przy współudziale Biura Interwencyjnej Pomocy Prawnej KPRP, które w ramach swojej działalności, dokonuje weryfikacji i oceny poszczególnych, indywidualnych spraw oraz postulatów przedkładanych przez obywateli Prezydentowi RP, a przekazywanych do rozpoznania Biuru Interwencyjnej Pomocy Prawnej. Dogłębna analiza tych pojedynczych przypadków pozwala na systematyczne wypracowywanie rekomendacji stanowiących podstawę do formułowania systemowych rozwiązań w zakresie zmian regulacji prawnych. Przygotowywane przez Biuro Interwencyjnej Pomocy Prawnej rozwiązania nie tylko prowadzą do poprawy sytuacji w jednostkowych przypadkach, ale w szczególności przyczyniają się do tworzenia prawa lepiej służącego wszystkim obywatelom.
