Marszałek opowiedział historię tamtych lat widzianą oczami uczestnika wydarzeń, osoby zaangażowanej w walkę o wolność i demokrację, współorganizatora opozycji demokratycznej.
Mottem lekcji były słowa Bogdana Borusewicza „A ja widziałem, jak historię tworzą zwykli ludzie.." . Marszałek opowiedział, dlaczego jako młody człowiek zaangażował się w działalność opozycyjną. Wspominał rok 1968, protesty studentów, kiedy jako młody chłopak, uczeń liceum sam robił ulotki i rozrzucał je z kolegami. Mówił, że za to rozesłano za nim list gończy z informacją, że poszukiwany jest groźny przestępca. „To przesądziło, że zaangażowałem się w działalność opozycyjną, przeciwko systemowi opartemu na kłamstwie i przemocy" – powiedział Borusewicz. Dodał, że nie bez znaczenia były także tradycje rodzinne. Ojciec walczył w Armii Krajowej na terenie Wileńszczyzny, skąd pochodzi rodzina marszałka. Miał więc doświadczenie walki nie tylko z okupantem niemieckim, ale i radzieckim. Marszałek wspominał, że największym wydarzeniem w jego życiu był strajk sierpniowy w 1980 r. „Zorganizowałem ten strajk, który przeszedł moje oczekiwania" – powiedział B. Borusewicz. Dodał, że ten sukces go deprymował, bo miał świadomość, że mając 30 lat dokonał czegoś największego w swoim życiu.
Bogdan Borusewicz mówił też o wydarzeniach poprzedzających pierwsze wolne wybory, które odbyły się 4 czerwca 1989 r., o samych wyborach i trudnej sytuacji po zwycięstwie „Solidarności". Podkreślił, że wojsko, policja była nadal w rękach reżimu komunistycznego. Mówił także o niepokoju związanym z przejmowaniem władzy, o tym, że ludzie działający w podziemnych strukturach nie mieli doświadczenia w sprawowaniu władzy.
Marszałek mówił także o zwykłych problemach i niepokojach związanych z życiem opozycjonisty, ale także o przyjaźniach i wspólnych zainteresowaniach, o dyskusjach nt. książek z ludźmi, których łączyły te same przekonania.
B. Borusewicz powiedział, że zawsze interesował się historią i jako młody człowiek żałował, że nie żył w latach wiosny ludów, kiedy to młodzi ludzie walczyli i żyli w ciekawych czasach. "Kiedy spojrzałem na mapę Europy Środkowo-Wschodniej w 1992 r. i zobaczyłem Polskę, która sąsiaduje z nowymi państwami: Czechami, Słowacją, Rosją, Łotwą pomyślałem, że żyję w ciekawych czasach" – powiedział marszałek.
Pytany, co należałoby dziś zmienić w Polsce, odpowiedział, że bardzo trudno zmieniać cokolwiek w ustabilizowanej sytuacji. "Zmieniać trzeba wszystko i od razu, bo potem jest bardzo trudno – to zawsze mówię ludziom w krajach, gdzie rodzi się demokracja" – powiedział. Radził młodym ludziom, by byli niepokorni i nonkonformistyczni, bo tylko wtedy można współtworzyć historię.
Lekcja została zorganizowana przez Centrum Edukacji Obywatelskiej w ramach projektu "Sfotografuj wolność". Projekt ten to propozycja wychowawcza dla szkół wspierająca tradycyjną edukację obywatelską i patriotyczną, obecną w podstawie programowej kształcenia ogólnego. Głównym założeniem projektu jest promowanie wartości demokratycznych oraz angażowanie młodych ludzi na rzecz demokracji.
Tematyka Projektu wpisuje się w obchody Europejskiego Roku Obywateli 2013, promując demokrację i jej wartości (w tym wolność) jako te, które decydują o jakości społeczeństwa obywatelskiego (tak w skali lokalnej, jak i globalnej). W projekcie ważne są autentyczne spotkania z autorytetami – bohaterami polskiej demokracji i przełomu 1989 -1991 oraz tradycyjna wychowawcza działalność szkolna.
W ramach projektu uczniowie biorą udział w lekcjach z bohaterami przemian, organizują z okazji 4 czerwca happeningi, akcje w szkołach i społecznościach lokalnych, tworzą lokalne kroniki przemian. Projekt współfinansowany jest ze środków Biura Edukacji Urzędu m. st. Warszawy.
Źródło: Senat Rzeczypospolitej Polskiej