Na początku posiedzenia senatorowie minutą ciszy uczcili pamięć zmarłego niedawno Jana Mincewicza, znanego polskiego polityka na Litwie, posła na litewski Sejm, wicemera rejonu wileńskiego, orędownika polskiej oświaty i kultury.
Izba bez poprawek przyjęła ustawę o zmianie ustawy o pomocy społecznej. Był to rządowy projekt. Nowelizacja zakłada możliwość udzielenia stałego zasiłku osobie całkowicie niezdolnej do pracy bądź też legitymującej się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, nie mającej środków do utrzymania, począwszy od miesiąca, w którym złożony został wniosek. Zmiana ta jest wynikiem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 6 października 2015 r., który zakwestionował zgodność z konstytucją przepisu, na podstawie którego taki zasiłek przyznawany był dopiero od momentu zgłoszenia do ośrodka pomocy społecznej pełnej dokumentacji wraz z orzeczeniem o niepełnosprawności. Ustawa pozwala też przyznać z urzędu zasiłek okresowy w czasie oczekiwania na wydanie orzeczenia. Kwota stałego zasiłku nie może być niższa niż 30 zł miesięcznie. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2017 r.
Senatorowie nie wprowadzili poprawek do ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, której projekt przygotował rząd. Nowelizacja podwyższa najniższą kwotę świadczenia emerytalno-rentowego do 1 tys. zł oraz zmienia zasady waloryzacji świadczeń w roku 2017. Najniższe emerytury, renty rodzinne i renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy zostaną podniesione z 882,56 zł do 1 tys. zł, czyli o 117,44 zł. Renty socjalne zostaną podniesione z 741,35 zł do 840 zł, czyli o 98,65 zł. Najniższe renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy wzrosną z 676,75 zł do 750 zł, czyli o 73,25 zł. Wszystkie emerytury i renty z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wypłacane przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego oraz tzw. świadczenia mundurowe, zostaną podniesione o 0,73 proc. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 marca 2017 r. z wyjątkami.
Bez poprawek Senat przyjął ustawę o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Był to projekt rządowy. Głównym celem nowelizacji jest zapewnienie ciągłości funkcjonowania powszechnego systemu opieki zdrowotnej dla rolników i członków ich rodzin oraz domowników po 31 grudnia br. Wraz z końcem roku traci moc ustawa o składkach na ubezpieczenie zdrowotne rolników za lata 2012-2016, w związku z czym Narodowy Fundusz Zdrowia nie mógłby otrzymywać składek z tego tytułu. Nowelizacja kładzie kres uregulowaniom przejściowym i wprowadza na stałedo systemu prawnego - do ustawy właściwej w tej materii - uregulowania obejmujące ubezpieczenie zdrowotne rolników. Wysokość miesięcznej składki na ubezpieczenie zdrowotne będzie ustalana na dotychczasowych zasadach. Ustawa ma wejść w życie od 1 stycznia 2017 r.
Senatorowie bez poprawek uchwalili ustawę o wyposażeniu morskim, której projekt opracował rząd. Ustawa dostosowuje polskie prawo do przepisów unijnych. Określa ona zasady przeprowadzania oceny zgodności wyposażenia morskiego oraz obowiązki jego producentów, wskazuje zasady i tryb autoryzacji jednostek oceniających zgodność wyposażenia morskiego, a ponadto reguluje sposób notyfikacji tych jednostek oraz reguły funkcjonowania systemu nadzoru rynku nad wyposażeniem morskim. Dotychczasowa odpowiedzialność karna ma zostać zastąpiona karami administracyjnymi nakładanymi na podmiot gospodarczy w drodze decyzji – do maksymalnej wysokości 100 tys. zł. Ustawa wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, zastępując dotychczas obowiązującą ustawę z 20 kwietnia 2004 r. o wyposażeniu morskim.
Izba nie wprowadziła poprawek do ustawy o zmianie ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców oraz niektórych innych ustaw, wywodzącą się z projektu rządowego. Nowelizacja ma na celu pozyskanie pełnej informacji o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, w tym także o nabyciu lub objęciu przez nich udziałów, akcji lub ogółu praw i obowiązków w spółkach będących właścicielami lub wieczystymi użytkownikami nieruchomości położonych w Polsce. Ponadto ustawa rozszerza katalog podmiotów zobowiązanych do przesyłania informacji podlegających ujawnieniu w rejestrze prowadzonym przez ministra spraw wewnętrznych. Do tej pory takie informacje przesyłali notariusze i sądy, a na mocy ustawy również organy administracji publicznej będą musiały przesyłać do MSWiA ostateczne decyzje administracyjne, na podstawie, których cudzoziemiec nabył nieruchomość. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2017 r. z jednym wyjątkiem.
Senatorowie wnieśli 14 poprawek do ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców. Był to rządowy projekt. Nowelizacja, będąca elementem pakietu „100 zmian dla firm”, zmienia 18 ustaw, w zakresie m.in. prawo budowlane, prawo pracy, ustawę o swobodzie działalności gospodarczej, prawo finansowe, prawo dotyczące dozoru technicznego czy prawo ochrony środowiska. Zmniejsza ona obowiązki administracyjne przedsiębiorców. Umożliwia złożenie skargi do sądu na przewlekłość kontroli oraz zakazuje przeprowadzania ponownej kontroli w tej samej sprawie przez ten sam organ. Przedsiębiorcy, którzy nie wystąpili o interpretację indywidualną przepisów, nie będą narażeni na kary, jeżeli stosowali się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej. Firmy zatrudniające poniżej 50 pracowników będą zwolnione z ustalania regulaminu wynagradzania, regulaminu pracy i tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych – obecnie z obowiązków tych są zwolnione firmy zatrudniające do 19 osób. Ustawa wydłuża z siedmiu do 21 dni termin na wniesienie przez pracownika odwołania do sądu pracy od wypowiedzenia umowy o pracę. Również do 21 dni (z 14) wydłużono termin na złożenie odwołania od rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia oraz termin na żądanie nawiązania umowy o pracę. Ustawa podnosi – z 1,2 do 2 mln euro – roczny limit przychodów netto, od którego powstaje obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych. Wzrośnie też– ze 150 do 250 tys. euro – maksymalny próg przychodów uprawniający do korzystania z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Nowelizacja zawiera też szereg zmian w prawie budowlanym – m.in. zwalniających niektóre roboty z pozwolenia na budowę lub zgłoszenia. Ustawa wchodzi w życie 1 stycznia 2017 r. z wyjątkami.
Izba bez poprawek uchwaliła ustawę o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw. Był to poselski projekt. Nowelizacja tworzy nowy strumień dotacji, tzw. projakościowej, przeznaczony na dofinansowanie uczelni publicznych, w których studia I stopnia lub jednolite magisterskie rozpoczęły osoby z najlepszymi wynikami z egzaminu maturalnego (100 proc. punktów) oraz laureaci i finaliści ogólnopolskich olimpiad przedmiotowych lub międzynarodowych. Pieniądze na dofinansowanie uczelni mają pochodzić m.in. ze środków przeznaczanych dotąd na Krajowe Naukowe Ośrodki Wiodące (KNOW), nowela zakłada bowiem rezygnację z nadawania statusu KNOW, czyli statusu jednostki o największym potencjale naukowym w kraju. Ponadto ustawa przewiduje likwidację Komisji do spraw Pożyczek i Kredytów Studenckich, co ma usprawnić m.in. proces umarzania kredytów studenckich. Ustawa wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2017 r.
Senatorowie przyjęli projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym i ustawy - Prawo o ruchu drogowym i podjęli uchwałę o wniesieniu tego projektu do Sejmu. Projekt przygotowała senacka Komisja Infrastruktury. Obniża on stawkę akcyzy, którą opodatkowane są samochody osobowe o pojemności silnika powyżej 2000 cm3 z 18,6 do 4,6 proc. podstawy opodatkowania. Projektowana ustawa ma spowodować zwiększenie dostępu obywateli do pojazdów oferowanych na rynkach europejskich oraz ograniczyć nieuczciwe praktyki związane z zaniżaniem wartości sprowadzanych samochodów w celu niższego opodatkowania, manipulowaniem kategorią pojazdu (rejestrowanie samochodów osobowych jako ciężarowych), czy też rejestrowaniem luksusowych aut zagranicą, gdzie opodatkowanie przy pierwszej rejestracji jest dużo mniejsze.
Izba podjęła uchwałę w sprawie zmiany Regulaminu Senatu, przygotowanej przez Komisję Regulaminową, Etyki i Spraw Senatorskich. Projekt dostosowuje Regulamin Senatu do zmian, jakie wprowadziła ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko przez wskazanie trybu udzielania tej informacji w odniesieniu do Senatu. Ponadto projekt odnosi się do uregulowań ustawy o Radzie Mediów Narodowych, które wskazują Senat jako organ, któremu Rada przedstawia corocznie do 31 marca informacje o swojej działalności.
Senatorowie podjęli też uchwałę w 25. rocznicę zakończenia działalności Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie, wniesiony przez senatora Jana Żaryna. W projekcie przypomina się, że prezydent Władysław Raczkiewicz powołał 9 grudnia 1939 r. „na czas trwania wyjątkowych okoliczności, wywołanych wojną, Radę Narodową, jako organ doradczy Prezydenta Rzeczypospolitej i Rządu”. Rada rozwiązała się dopiero po przeprowadzeniu w Polsce w pełni wolnych i demokratycznych wyborów, czyli wraz z rozpoczęciem w listopadzie 1991 r. I kadencji Sejmu i II kadencji Senatu. Zdaniem senatorów, jej ostatnia sesja w dniu 8 grudnia 1991 r. stanowiła symboliczne zamknięcie dziejów powojennej emigracji niepodległościowej.
Izba rozpatrzyła projekt uchwały w 35. rocznicę tragicznych wydarzeń na „Wujku”, przygotowany przez grupę senatorów. W projektowanej uchwale Izba uznaje, że sprawcy stanu wojennego i osoby odpowiedzialne za pacyfikację kopalni „Wujek” i za śmierć dziewięciu górników okryli się „wieczną hańbą”. Oddając cześć zamordowanym 16 grudnia 1981 r. w kopalni „Wujek”, Senat „składa hołd wszystkim niezłomnym, którzy prowadzili działalność opozycyjną, organizowali pomoc pokrzywdzonym i po dziś dzień czczą pamięć o bohaterskich górnikach, którzy przelali krew za wolną Polskę i demokratyczny ład”.
Senatorowie dyskutowali nad projektem uchwały w 46. rocznicę krwawej masakry robotników w Szczecinie i na Wybrzeżu, opracowany przez grupę senatorów. Projekt przypomina masakrę ludności na ulicach Szczecina, Gdańska i Gdyni w dniach 15 - 17 grudnia 1970 r. Przeciwko bezbronnym ludziom władza wysłała milicję i wojsko, czołgi i karabiny. Zginęło 42 demonstrantów, a ponad tysiąc zostało rannych. „Senat RP składa hołd bohaterom i ofiarom tamtych wydarzeń, które stały się inspiracją i podwaliną do podpisania porozumień sierpniowych 1980 roku i utworzenia NSZZ Solidarność” – napisali m.in. senatorowie.
14 grudnia Senat będzie pracować nad ustawą o zmianie ustawy o nasiennictwie oraz ustawy o ochronie roślin, powstałą na bazie projektu rządowego. Nowelizacja dostosowuje polskie przepisy do trzech dyrektyw unijnych związanych z nasiennictwem i roślinami sadowniczymi. Umożliwia ona wpisywanie do krajowego rejestru odmian gatunków, które nie są objęte przepisami unijnymi, a są tradycyjnie uprawiane w Polsce, a przez to ważne pod względem gospodarczym lub z uwagi na konieczność zachowania bioróżnorodności roślin. Nowelizacja wprowadza zmiany dotyczące etykietowania, plombowania i pakowania materiału rozmnożeniowego roślin sadowniczych, definicji materiału siewnego oraz materiału szkółkarskiego oraz przepisów w zakresie rejestracji dostawców i odmian. Nowe regulacje ograniczają również koszty działania Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 2017 r.
15 grudnia porządek obrad przewiduje trzy ustawy ratyfikacyjne, których projekt przygotował przez rząd. Pierwsza to ustawa o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Dowództwem Naczelnego Sojuszniczego Dowódcy Transformacji i Naczelnym Dowództwem Sojuszniczych Sił w Europie uzupełniającej Protokół dotyczący statusu międzynarodowych dowództw wojskowych ustanowionych na podstawie Traktatu Północnoatlantyckiego, podpisanej w Warszawie dnia 9 lipca 2016 r. Umowa dotyczy uregulowania funkcjonowania międzynarodowych dowództw wojskowych lub organizacji o statusie międzynarodowych dowództw wojskowych NATO, zarówno istniejących, jak i tworzonych w przyszłości na terytorium Polski. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Druga to ustawa o ratyfikacji Protokołu o zmianie Umowy o rozliczeniach wielostronnych w rublach transferowych i o utworzeniu Międzynarodowego Banku Współpracy Gospodarczej z dnia 22 października 1963 r., ze zmianami wprowadzonymi Protokołami z dnia 18 grudnia 1970 r. i 23 listopada 1977 r., a także Statutu tego Banku, ze zmianami wprowadzonymi Protokołami z dnia 18 grudnia 1970 r. i 23 listopada 1977 r., sporządzonego w Moskwie dnia 18 grudnia 1990 r. Wprowadzone protokołem zmiany obejmują m.in.: kwestię zastąpienia rubli transferowych przez ECU; zmianę nazwy umowy z 1963 r. na „Porozumienie o utworzeniu i działalności Międzynarodowego Banku Współpracy Gospodarczej”; zmianę niektórych celów działalności MBWG z w związku z przemianami politycznymi i gospodarczymi w większości krajów członkowskich banku. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Trzecia to ustawa o ratyfikacji Protokołu o zmianie Porozumienia o utworzeniu i działalności Międzynarodowego Banku Współpracy Gospodarczej z dnia 22 października 1963 r., ze zmianami wprowadzonymi Protokołami z dnia 18 grudnia 1970 r., 23 listopada 1977 r. i 18 grudnia 1990 r., oraz Statutu Międzynarodowego Banku Współpracy Gospodarczej, ze zmianami wprowadzonymi Protokołami z dnia 18 grudnia 1970 r., 23 listopada 1977 r. i 18 grudnia 1990 r. sporządzonego w Warszawie dnia 25 listopada 2014 r. Wprowadzone protokołem zmiany dotyczą m.in.: wprowadzenia do Statutu Międzynarodowego Banku Współpracy Gospodarczej euro w miejsce ECU; odzwierciedlenia zmian niektórych krajów członkowskich lub ich nazw (zastąpienie ZSRR przez Federację Rosyjską, Czeskiej i Słowackiej Republiki Federacyjnej przez Republikę Czeską i Republikę Słowacji oraz zmianę nazwy Mongolskiej Republiki Ludowej na Mongolię). Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
20 grudnia Senat przeprowadzi drugie czytanie dwóch projektów uchwał. Pierwszy to projekt uchwały w sprawie uczczenia 100. rocznicy śmierci św. Brata Alberta Chmielowskiego, opracowany przez grupę senatorów. W projektowanej uchwale Senat oddaje hołd pamięci Alberta Chmielowskiego – artysty, powstańca, opiekuna ubogich i świętego. „25 grudnia 2016 r. przypada stulecie śmierci świętego Brata Alberta Chmielowskiego, co się zbiega z zakończeniem roku 2016 ogłoszonego przez papieża Franciszka jako Rok Miłosierdzia. W roku tym szczególnie warto pamiętać o postaci Brata Alberta Chmielowskiego jako tego, który swym życiem najbardziej dobitnie realizował miłosierdzie” – czytamy m.in. w projekcie. Dewizą życiową Brata Alberta Chmielowskiego było „być dobrym jak chleb”. Papież Jan Paweł II 22 czerwca 1983 r. ogłosił go na krakowskich Błoniach błogosławionym, a 12 listopada 1989 r. w Rzymie – świętym. Senat zwraca się do nauczycieli i wychowawców z apelem o popularyzację wśród młodzieży postaci św. Brata Alberta –„miłosiernego opiekuna najuboższych, który swym życiem może służyć jako ideał człowieczeństwa, w którym najważniejsze jest +więcej być niż mieć+”.
Drugi to projekt uchwały w 110. rocznicę powstania Polskiej Macierzy Szkolnej, wniesiony przez grupę senatorów. Przypominają oni, że w 1906 r. została założona Polska Macierz Szkolna, stowarzyszenie oświatowe powołane do życia przez Henryka Sienkiewicza w celu organizacji niepublicznych szkół i placówek oświatowych z polskim językiem wykładowym, działających w duchu chrześcijańskim i narodowym. Powstała ona na terenach objętych zaborem rosyjskim, gdzie poziom analfabetyzmu wśród ludności małych miasteczek i wsi sięgał 75 procent. „Tak ożywiona działalność Polskiej Macierzy Szkolnej wywołała niezadowolenie władz rosyjskich, które już w 1907 roku zawiesiły jej funkcjonowanie. Pomimo delegalizacji organizacja kontynuowała swoją działalność w konspiracji. Dzięki Polskiej Macierzy Szkolnej tysiące Polaków w kraju pozostającym pod zaborami mogło uczyć się w języku polskim, poznawać polską literaturę i historię. Miało to ogromny wpływ na unarodowienie szerokich mas społecznych i kształtowanie postaw patriotycznych. Działalność Polskiej Macierzy Szkolnej walnie przyczyniła się do rozbudzenia aspiracji niepodległościowych Polaków i w ostateczności do odrodzenia się Rzeczypospolitej” – czytamy m.in. w projektowanej uchwale. Senat oddaje hołd założycielom oraz działaczom.
