Podczas przekraczania granic wewnętrznych obowiązkowe jest posiadanie ważnego paszportu lub dowodu osobistego.
„Wraz z odnowieniem kontroli na granicach wewnętrznych podróże mogą potencjalnie trwać dłużej, ale podróżni nie powinni mieć większych niedogodności z powodu dodatkowych procedur granicznych” – zapewnia w komunikacie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych.
Kontrola zostanie przywrócona na lotniskach dla pasażerów lotów wewnętrznych (między krajami należącymi do strefy Schengen), w portach morskich dla pasażerów promów oraz dla osób, które będą przekraczać granicę lądową z Polską i Łotwą. W zależności od sytuacji i potencjalnych zagrożeń, kontrole będą przeprowadzane w sposób wybiórczy na podstawie analizy ryzyka o dowolnej porze dnia. Do kontroli zostanie wykorzystana tymczasowa infrastruktura, postawione zostaną tymczasowe znaki drogowe i bariery regulujące ruch.
Podczas kontroli na granicy wewnętrznej służyć pomocą będą celnicy oraz strażnicy graniczni Łotwy i Polski, a do kontroli granicy zewnętrznej będą dodatkowo zaangażowani litewscy żołnierze, strzelcy ochotnicy, a także strażnicy graniczni z Estonii i Mołdawii oraz dodatkowe siły Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej „Frontex”.
Państwa strefy Schengen zniosły kontrolę na granicach wewnętrznych, ale każdy kraj może ją czasowo odnowić, gdy konieczne jest podjęcie określonych środków bezpieczeństwa w celu skuteczniejszego zapobiegania naruszeniom bezpieczeństwa wewnętrznego i porządku publicznego.
Przywracanie kontroli na granicach wewnętrznych w przypadku ważnych wydarzeń jest powszechną praktyką w krajach strefy Schengen. W związku ze szczytem NATO zarówno Łotwa w 2010 r., Polska w 2016 r., jak i Hiszpania w 2022 r. przywróciły kontrolę na granicy wewnętrznej.
Kontrola granic wewnętrznych na Litwie ostatni raz była przywrócona w 2020 r. w związku z pandemią koronawirusa.