Posłowie w imieniu AWPL-ZChR nawołują prezydenta Litwy do zawetowania przyjętej 19 października ustawy o zapobieganiu i zwalczaniu chorób zakaźnych wśród ludności, zgodnie z którą pracownicy, od których wymagane jest testowanie się w kierunku COVID-19 od tej pory koszty z tym związane będą pokrywać z własnej kieszeni lub, jeśli pracodawca podejmie taką decyzję, ze środków pracodawcy. Oznacza to, że testy dla pracowników w kierunku COVID-19 nie będą już finansowane z budżetu państwa.

Przyjęte zmiany tylko pogorszą sytuację

W wystosowanym do prezydenta liście posłowie podają konkretne argumenty przemawiające za koniecznością zawetowania ustawy:

„Popierając walkę z pandemią oraz rozumiejąc potrzebę jak najszybszego zmniejszenia liczby zakażeń į zgonów z powodu COVID-19, mimo wszystko uważamy, że przyjęte zmiany nie poprawią ogólnej sytuacji epidemiologicznej, a jedynie pogorszą sytuację materialną pracowników oraz pracodawców, możliwie wpłyną na wzrost cen produkcji oraz usług, a także wywołają niepotrzebne napięcia w społeczeństwie w tym trudnym czasie”. Posłowie AWPL-ZChR zwracają także uwagę na problemy z jakimi przyszło się zmierzyć sektorowi publicznemu – kierownicy placówek publicznych sygnalizują, że pracownicy są gotowi odejść z pracy z powodu, ich zdaniem, dyskryminujących ich przepisów prawnych. To może doprowadzić do sytuacji, gdy samorządy będą musiały zmierzyć się z problemem braku pedagogów, pracowników socjalnych oraz pracowników kultury, a także z problemem zapewnienia podstawowych usług.

Wolny wybór i brak dyskryminacji fundamentem każdego demokratycznego państwa

Posłowie AWPL-ZChR wskazują także, że nowelizacja ustawy o zapobieganiu į zwalczaniu chorób zakaźnych wśród ludności oraz inne uchwały rządowe przyjęte głosami rządzących są formą nacisku na obywateli, co jest niedopuszczalne w demokratycznym państwie:

„Obecnie nie ma powszechnego obowiązku szczepień. Pozostaje to niezależną decyzją każdego człowieka. Testowanie w kierunku COVID-19 opłacane ze środków państwowych stało się dla części społeczeństwa gwarancją wolnego wyboru į braku dyskryminacji. Właśnie to jest fundamentem każdego demokratycznego państwa. Nowelizacja ustawy o zapobieganiu į zwalczaniu chorób zakaźnych ludności oraz inne uchwały rządowe przyjęte głosami rządzących, naszym zdaniem, nie są zachęta do szczepień, a realnym naciskiem, aby podjąć decyzje wbrew własnej woli, co jest sprzeczne z ustępem 2 artykułu 29. Konstytucji RL, mówiącym o zasadzie równości į niedyskryminacji obywateli”.

Odpowiedzialność pracodawcy przerzucono na pracownika

Inicjatorzy pisma wskazują również, że przyjęte zmiany zrzucają odpowiedzialność z rządu na poziom stosunków pracodawców i pracowników, choć Kodeks pracy stanowi, że środki bezpieczeństwa i higieny pracy powinny być finansowane przez pracodawcę. „To oznacza jedno – nowelizacja ustawy o zapobieganiu i zwalczaniu chorób zakaźnych wśród ludności odpowiedzialność pracodawcy przerzuca na pracownika. Nie ulega wątpliwości, że to może doprowadzić pracownika do rezygnacji z pracy lub spadku jego dochodów” – czytamy w piśmie. Posłowie wskazują także, że przy wystarczającej ilości szczepionek i informacji na ich temat, istnieje część osób, które z powodu swoich przekonań lub innych przyczyn, mimo wszystko są zdecydowane się nie szczepić.

Nawet w czasie pandemii należy przestrzegać Konstytucji

Posłowie podkreślają również, że nawet w ekstremalnych warunkach podstawy demokracji nie powinny być naruszane:

„W społeczeństwie demokratycznym każdy ma prawo do swobodnego wyrażania swoich opinii, przekonań i nawet w warunkach pandemii musimy przestrzegać tych postanowień Konstytucji. Pandemie przemijają, a struktura demokracji, która opiera się na zarządzaniu interesami wszystkich grup, musi pozostać niezmieniona. Niestety, w życiu codziennym, na które silniej niż kiedykolwiek w historii Litwy wpływają decyzje większości w rządzie i Sejmie, widzimy, że ta konstrukcja jest naruszana. Zwłaszcza, że od tego pandemia nie była lepiej zarządzana, wręcz przeciwnie, sytuacja pogarsza się z dnia na dzień” – czytamy w liście do Gitanasa Nausėdy.

Na zakończenie posłowie AWPL-ZChR zachęcają prezydenta Litwy do uwzględnienia ich prośby o zawetowanie zmian w ustawie o zapobieganiu i kontroli chorób zakaźnych wśród ludności oraz zachęcają do „szczegółowej analizy przyczyn i skutków (nie)zarządzania pandemią”.