Prezydent Polski Andrzej Duda i prezydent Litwy Gitanas Nausėda we wtorek po południu wzięli udział w uroczystym posiedzeniu Sejmu RL z okazji 230-lecia Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów.
„Historia jedności naszego oręża i unii politycznej pomiędzy naszymi państwami obejmuje kilkaset najpiękniejszych lat w dziejach obu naszych narodów. Nigdy nie będziemy po prostu zwykłymi sąsiadami. Jesteście, Wy, Litwini, tak jak i my, Polacy, częścią wielkiej cywilizacji, którą wspólnie stworzyliśmy. Jesteście dla nas braćmi – powiedział Andrzej Duda w litewskim Sejmie. – To dla mnie wielki zaszczyt, że przemawiam w Sejmie Republiki Litewskiej w dniu 230-lecia naszych zaręczyn. Zaręczyny to moment, kiedy dwoje ludzi podejmuje decyzję o małżeństwie, o staniu się jednością. My podjęliśmy tę decyzję, jako dwa wielkie, suwerenne narody. Czy znają Państwo inne kraje, które świętują zaręczyny? Nie „strategiczne partnerstwo” czy „sojusz”, ale właśnie zaręczyny? Dwa kraje, dwa narody”.
„Tak bliskie sobie są Polska i Litwa. Ta dzisiejsza Litwa będąca naszym wiernym sojusznikiem w NATO i UE i ta dawna, obejmująca także granice dzisiejszej Białorusi i część współczesnej Ukrainy, która w unii z Polską stworzyła wielką potęgę ówczesnej Europy” – mówił prezydent Polski.
Andrzej Duda podkreślił, że „dzisiaj, od 17 lat, na powrót znajdujemy się we wspólnym organizmie – jesteśmy częścią Unii Europejskiej oraz NATO”. Polska i Litwa tworzą też razem wielkie projekty Inicjatywy Trójmorza, „do której zarówno mój przyjaciel pan prezydent Gitanas Nausėda, jak i ja, jesteśmy bardzo przywiązani i wierzymy w jej sukces”.
„Dziś chcę powiedzieć z całą mocą: Polacy i Litwini są dwoma równymi sobie narodami, żyjącymi we własnych granicach, szanującymi swoje języki i tożsamość. Polska i Litwa są natomiast jednością w swoim sprzeciwie wobec agresji, wobec wzniecania niepokojów, wobec naruszania naszych granic. Polska i Litwa są wspólnie obrońcami Europy przed tyranią. Doskonale Państwo wiedzą, o czym mówię, bo bracia rozumieją się bez słów” – mówił prezydent RP. Podziękował za wsparcie, „jakiego sobie wzajemnie udzielamy od początku ataku hybrydowego reżimu Łukaszenki”.
„Dziękuję Wam jednak przede wszystkim za długie wieki pięknej wspólnej historii. Za czasy, gdy byliśmy razem, i gdy cierpieliśmy będąc osobno! Gdy wspólnie walczyliśmy, dzieląc zarówno gorycz porażek, jak i uskrzydlającą moc zwycięstwa! Dziękuję za wszystko! Dziękuję Litwo!” – dziękował Andrzej Duda.
Całe wystąpienie prezydenta Polski w Sejmie RL z okazji 230-lecia Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów znajdziecie TUTAJ
Na fasadzie Pałacu Prezydenckiego w Warszawie w przeddzień 230. rocznicy uchwalenia Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów została wyświetlona iluminacja.
Zaręczenie Wzajemne Obojga Narodów to szczegółowe przepisy wykonawcze do Konstytucji 3 Maja, uchwalone przez Sejm Czteroletni 20 października 1791 roku. Były wyjaśnieniem niesformułowanych w Konstytucji 3 Maja przepisów, dotyczących stanu unii polsko-litewskiej.
Zaręczenie odwoływało się do związku Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Powoływało wspólny zarząd nad wojskiem i skarbem. Komisja Wojskowa Obojga Narodów i Komisja Skarbowa Obojga Narodów miały się składać z równej liczby przedstawicieli Korony i Litwy. Zobowiązano się do takiej samej liczby ministrów i urzędników na Litwie, jak i w Koronie, z takimi samymi tytułami i uprawnieniami. Zapewniono alternatę Korony i Litwy w kierownictwie Komisji Skarbowej i Wojskowej, kasa skarbowa Wielkiego Księstwa Litewskiego pozostawać miała na Litwie. Sprawy sądowe Komisji Skarbowej dotyczące obywateli Wielkiego Księstwa Litewskiego i spraw litewskich rozpatrywane miały być przez osobny sąd skarbowy powołany dla Wielkiego Księstwa Litewskiego. W zakończeniu wszystkie wymienione postanowienia i gwarancje dla Wielkiego Księstwa Litewskiego uznano artykułami aktu unii tychże Narodów.