Sejm w czerwcu 2018 roku przyjął w pierwszym czytaniu zainicjowaną przez AWPL-ZChR tzw. ustawę lustracyjną, która przewiduje ujawnienie wszystkich tajnych współpracowników służb specjalnych byłego Związku Sowieckiego. Następnie ten projekt rozpatrywały dwa sejmowe komitety – Komitet Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony oraz Komitet Praw Człowieka – ale go odrzuciły. Po rocznej przerwie projekt ustawy znów będzie rozpatrywany w Sejmie – już w listopadzie.
Poseł Jedziński na konferencji prasowej przedstawił dwa, jego zdaniem, główne argumenty za przyjęciem ustawy lustracyjnej.
„Dzisiaj często się słyszy o możliwej współpracy polityków, działaczy społecznych ze strukturami KGB, ale dowody na to nie są podawane. W takiej sytuacji bardzo często można zaszkodzić reputacji danej osoby, powielać niezgodną z rzeczywistością informację, której nie można sprawdzić” – mówił polityk. Jako przykład wymienił wynikły skandal wokół znanych i nieżyjących już osobistości na Litwie. W ubiegłym roku Centrum Badania Ludobójstwa i Ruchu Oporu Mieszkańców Litwy ogłosiło, że kardynał Vincentas Sladkevičius, dyrygent Saulius Sondeckis i aktor Donatas Banionis byli wpisani do dziennika agentów KGB. Potem Komisja Lustracyjna stwierdziła, że nie ma podstaw sądzić, by te osoby współpracowały potajemnie z KGB.
„Drugi argument jest taki, że projekt ma na celu przeciwdziałanie ewentualnemu szantażowi wobec tych osób i oddziaływaniu na ich decyzje, gdyż część tych osób zajmowała i możliwie do tej pory zajmuje wysokie stanowiska w sektorze zarządzania państwem i strukturach sądowych” – tłumaczył Jedziński. Odpowiedzi na pytanie, czy mogli zajmować stanowiska w sektorze zarządzania państwem byli współpracownicy KGB czy członkowie ich rodzin, udzielił przedstawiając fragment archiwalnej audycji telewizyjnej „Ringas” z 1997 roku, podczas której Vytautas Landsbergis powiedział, że kiedy jako przewodniczący Rady Najwyższej Litwy mianował Artūrasa Paulauskasa prokuratorem generalnym, to nie wiedział o tym, że jego ojciec był funkcjonariuszem KGB. A zapytany, czy mianowałby Paulauskasa na to stanowisko, gdyby wiedział o tym fakcie z jego życiorysu, to odpowiedział: „Zastanowiłbym się”.
Polityk zaprezentował też fragment archiwalnej audycji telewizyjnej, w której Dalia Grybauskaitė, wtedy jeszcze jako kandydatka na Urząd Prezydenta RL, powiedziała, że Litwa zrobiła wielki błąd, że nie przeprowadziła do końca lustracji. „Będę za zakończeniem lustracji, za upublicznieniem informacji o wszystkich: zarówno pracownikach KGB, jak też współpracownikach i rezerwistach (…). Upublicznienie przede wszystkim ochroni ich przed atakami i oskarżaniem” – mówiła wtedy Grybauskaitė.
A żeby pokazać, jaka jest aktualna sytuacja w tej sprawie, Jedziński zacytował wypowiedź Dariusa Jauniškisa, obecnego szefa Departamentu Bezpieczeństwa Państwa, podczas tegorocznej konferencji prasowej na temat zagrożeń dla bezpieczeństwa państwa. Zapytany, czy Departament ma dane na temat przypadków stosowania szantażu przez siły zewnętrzne wobec byłych współpracowników KGB, którzy obecnie zajmują stanowiska w instytucjach państwowych, odpowiedział: „Znamy takie przypadki”.
„Sądzę, że to nie wymaga komentarza. Szef DBP przyznał się, że takie osoby są i są szantażowane. Ten fakt został potwierdzony, więc dlaczego Komitety nie chcą odtajnienia kagebistów?” – dziwił się poseł. Jedziński zwrócił uwagę na to, że w 2015 roku Sejm utajnił nazwiska współpracowników KGB na kolejny okres 75 lat. Ale gdyby takie osoby kandydowałyby w wyborach, to muszą w specjalnej ankiecie wskazać, że współpracowały z KGB, zaś jeśli tego nie uczynią, to Komisja Lustracyjna powinna upublicznić o nich dane. „Ale tego nikt nie przestrzega” – zaznaczył polityk.
„Oficjalnie oświadczam, że zarówno kiedyś, jak i do tej pory mogli zajmować wysokie stanowiska w sektorze zarządzania państwem i strukturach sądowych zarówno ci, którzy przyznali się, ponieważ stworzony jest taki system, że Główna Komisja Wyborcza nie prosi (przyp. red. – o ankiety kandydatów w wyborach), a Komisja Lustracyjna i Centrum Badania Ludobójstwa i Ruchu Oporu Mieszkańców Litwy nie sprawdza ankiet kandydatów” – stwierdził Jedziński.
Poruszając temat lustracji poseł zwrócił też uwagę na współpracę z zachodnimi służbami. Otóż jak wynika z danych Litewskiej Rady Społecznej (materiał filmowy o tym poseł zaprezentował podczas konferencji), że na zamówienie brytyjskiego rządu służby specjalne Wielkiej Brytanii stworzyły sieć nielegalnych struktur wpływów w Europie. Na liście jej agentów są też obywatele Litwy, m.in. posłowie Vytautas Bakas i Laurynas Kasčiūnas.
Jedziński wskazał, że te osoby kandydując do Sejmu, w specjalnej ankiecie nie wskazały, że współpracowały z zagranicznymi służbami specjalnymi.
„Jeżeli więc jest to fake news, to należałoby to wyjaśnić, jeżeli nie, to należałoby podjąć sprawę impeachmentu tych działaczy” – mówił poseł.
Jedziński podkreślił, że aby w przyszłości nie dochodziło do takich i podobnych przypadków, potrzebne jest przyjęcie tzw. ustawy lustracyjnej, która przewiduje ujawnienie wszystkich tajnych współpracowników służb specjalnych. Jak podkreślił, nasz najbliższy sąsiad – Łotwa już odtajniła dane wszystkich współpracowników służb zagranicznych i z tego powodu „państwo nie upadło”.
- © L24.lt (fot. Wiktor Jusiel) © L24.lt (fot. Wiktor Jusiel)
- © L24.lt (fot. Wiktor Jusiel) © L24.lt (fot. Wiktor Jusiel)
- © L24.lt (fot. Wiktor Jusiel) © L24.lt (fot. Wiktor Jusiel)
- © L24.lt (fot. Wiktor Jusiel) © L24.lt (fot. Wiktor Jusiel)
- © L24.lt (fot. Wiktor Jusiel) © L24.lt (fot. Wiktor Jusiel)
- © L24.lt (fot. Wiktor Jusiel) © L24.lt (fot. Wiktor Jusiel)
- © L24.lt (fot. Wiktor Jusiel) © L24.lt (fot. Wiktor Jusiel)
- © L24.lt (fot. Wiktor Jusiel) © L24.lt (fot. Wiktor Jusiel)
- © L24.lt (fot. Wiktor Jusiel) © L24.lt (fot. Wiktor Jusiel)
- © L24.lt (fot. Wiktor Jusiel) © L24.lt (fot. Wiktor Jusiel)
- © L24.lt (fot. Wiktor Jusiel) © L24.lt (fot. Wiktor Jusiel)
- © L24.lt (fot. Wiktor Jusiel) © L24.lt (fot. Wiktor Jusiel)
- © L24.lt (fot. Wiktor Jusiel) © L24.lt (fot. Wiktor Jusiel)
http://l24.lt/pl/polityka/item/319988-jedzinski-lotysze-juz-przeprowadzili-lustracje-i-panstwo-nie-upadlo#sigProGalleria1df958b594
Komentarze
Kanał RSS z komentarzami do tego postu.