W poniedziałek pierwszy raz w historii odbyło się w Warszawie spotkanie ministrów obrony czterech państw bałtyckich. Delegacji litewskiego Ministerstwa Obrony przewodniczył Juozas Olekas, Łotwy – Artis Pabriks i Estonii – Urmas Reinsalu.
W trakcie rozmów ministrowie dyskutowali o działaniach dotyczących polityki bezpieczeństwa prowadzonych w ramach UE i NATO. Jednym z tematów było niedawno zakończone międzynarodowe ćwiczenie Steadfast Jazz. Wszyscy ministrowie zgodzili się ze stanowiskiem ministra obrony Litwy, który, dziękując Polsce i Łotwie za przewodzenie ćwiczeniu, podkreślił, że „okazało się ono prawdziwym sukcesem i jest dobrym przyczynkiem do budowania inicjatywy sił połączonych". Ministrowie, odnosząc się do zwiększania obszarów współpracy pomiędzy państwami NATO i UE, wskazywali na konieczność koordynacji polityki obronnej obu gremiów, m. in. poprzez prowadzenie takich inicjatyw jak ta, rozpoczęta w Warszawie. „Przyszłość NATO - to siły połączone. Ćwiczenie SFJZ pokazało, jak bardzo chcemy, aby ćwiczenia były stałym elementem Sojuszu. (...) Łączy nas bardzo dużo i bardzo podobne podejście do bezpieczeństwa, wynikające z historii i położenia geograficznego. Nie dziwię się, że podobnie postrzegamy kwestie związane ze spójnością Sojuszu" – dodał minister Siemoniak.
Szefowie resortów obrony podkreślali, że istnieje konieczność wypracowywania wspólnych stanowisk pomiędzy krajami i wzmacnianie tym samym głosu państw na forum UE i NATO. „Dziś powołaliśmy nowy format naszej współpracy, który, mam nadzieję, przełoży się na silniejszy głos w UE i NATO" – podkreślił w swoim oświadczeniu minister obrony Litwy. Podobne stanowisko, oceniając polską inicjatywę, wyraził minister obrony Łotwy Artis Pabriks, który zaznaczył, że spotkania w takim formacie będą prowadzone rokrocznie. Minister zadeklarował jednocześnie, że gospodarzem spotkania w 2014 r. będzie właśnie Łotwa. Mówiąc o koordynacji i lepszej współpracy minister Siemoniak podkreślił, że lepsza spójność pomiędzy działaniami UE i NATO przekłada się na większą efektywność.
Ważnym tematem rozmów ministrów były także kwestie związane ze współpracą bilateralną pomiędzy krajami czwórki. „Bez wątpienia należy wzmocnić współpracę pomiędzy naszymi czterema państwami. Jest kilka obszarów, które wydają się bardzo perspektywiczne. Dobrym przykładem są wojska specjalne i ćwiczenie Cobra13, gdzie dowódcy 4 państw odgrywają ważne role" – powiedział w trakcie spotkania Tomasz Siemoniak. Odnosząc się do rozwijania współpracy bilateralnej minister obrony Łotwy zaznaczył, że jego resort, w ramach wspólnych działań, chce pogłębienia obszarów współpracy zawartych w umowie o szkoleniu nawigatorów naprowadzania lotnictwa (JTAC). „Mamy na Łotwie bardzo dobrych ekspertów i chcemy tą wiedzą się podzielić z Polską. Z tego, co wiem, nawet w tej chwili nasi instruktorzy są w Polsce i współdziałają z polskimi żołnierzami" – powiedział minister Artis Pabriks.
Jak oświadczyli ministrowie obrony, strategicznym wyzwaniem jest także określenie współpracy z państwami nordyckimi oraz zwrócenie uwagi na więzi transatlantyckie. „Nasze cztery państwa przykładają ogromną wagę do mocnych więzi transatlantyckich i współpracy ze Stanami Zjednoczonymi. (...) opowiadamy się też za większą współpracą obronną w ramach UE. (...) Potrzeba budowy europejskich zdolności obronnych" – powiedział minister Siemoniak. „Dzięki takiej współpracy jak dzisiejsza będzie nam łatwiej koordynować nasze stanowiska przed spotkaniami NATO i UE. Wszyscy popieramy silne więzi transatlantyckie i proces poszerzenia NATO" – dodał minister obrony Estonii.
Ministrowie rozmawiali także o nowych wyzwaniach, jakie stoją przed wszystkimi krajami w kwestiach związanych z bezpieczeństwem. Ministrowie zgodzili się, że ważnymi obszarami są te związane z cyberbezpieczeństwem i energetyką. „Pomimo bardzo dobrej współpracy musimy sobie zdawać sprawę z nowych wyzwań, jakie się pojawiają: mówię tu np. o tych, które są związane z regionem i tych globalnych, takich jak cyberbezpieczeństwo czy energetyka" – powiedział minister obrony Litwy.
Na zakończenie spotkania ministrowie wyrazili zadowolenie z wprowadzenia nowej formuły współdziałania, która, według nich, daje „jasną wizję naszej przyszłej współpracy". „Musimy przed kolejnym naszym spotkaniem dać wojskowym i cywilnym współpracownikom zielone światło do działania, do szukania wspólnych obszarów, gdzie można rozszerzyć współpracę" – dodał na zakończenie minister Siemoniak.
Na podst. inf. MON RP