Zapewnić stabilność systemu wyborczego

Zgłoszone poprawki mają na celu zapewnienie, by zmiany do ordynacji wyborczej nie były wprowadzane na co najmniej rok przed wyborami.

W rozmowie z portalem L24.lt Rita Tamašunienė zauważyła, że do opracowania poprawek skłoniły zalecenia OBWE oraz przypadki, gdy poprawki do ordynacji wyborczej były wprowadzane na kilka tygodni przed głosowaniem. Przewodnicząca podkreśliła ponadto, że takie działania zakłócały przebieg procesu wyborczego oraz niewykluczone, że zawiodły oczekiwania podmiotów biorących udział w wyborach.

„Obecnie obowiązujące przepisy nie przewidują ograniczeń czasowych w zakresie zmian ordynacji wyborczej. Często zmieniana ordynacja może zniechęcić wyborców do udziału w głosowaniu. Mogą oni odnieść wrażenie, że ordynacja wyborcza jest jedynie narzędziem w rękach władzy, który determinuje wyniki wyborów, zaś głos wyborcy nie ma żadnego znaczenia. Częste i zasadnicze zmiany ordynacji wyborczej, nawet jeśli są wprowadzane bez ukrytego politycznego interesu, mogą być odebrane jako zmiany poczynione w celu stworzenia lepszych warunków dla poszczególnej partii. Jeśli chcemy uniknąć takich sytuacji i wątpliwości wyborców w przejrzystość wyborów, powinniśmy uchwalić przedstawione poprawki i zapewnić stabilność systemu wyborczego" – w rozmowie z portalem L24.lt mówiła Rita Tamašunienė.

Kodeks Dobrej Praktyki w Sprawach Wyborczych Komisji Weneckiej stanowi, że „Podstawowe elementy prawa wyborczego, w szczególności właściwy system wyborczy, członkostwo komisji wyborczych oraz wykreślanie okręgów wyborczych – nie powinny być otwarte dla zmian na co najmniej jeden rok przed wyborami (...)".

Ułatwienie procesu wyborczego i aktywizacja wyborców

Frakcja AWPL opracowała również poprawki, które przewidują tłumaczenie treści kart do głosowania na język mniejszości w tych okręgach, które zamieszkuje co najmniej 10% osób należących do mniejszości narodowej.

„Z danych spisu powszechnego ludności z 2011 roku wynika, że Litwę zamieszkuje ok. 16% osób narodowości nielitewskiej. Na poszczególnych terenach mniejszości narodowe stanowią większość mieszkańców, dlatego koniecznie jest zapewnienie wszelkich materiałów wyborczych, kart do głosowania w wyborach i referendach nie tylko w języku państwowym, lecz również w języku danej mniejszości. Pozwoliłoby to na znaczne ułatwienie procesu wyborczego i zaktywizowanie wyborców. Zresztą rozwiązanie to zastosowano w 2003 roku podczas referendum w sprawie akcesji Litwy do UE" – portalowi L24.lt powiedziała we wtorek przewodnicząca frakcji AWPL Rita Tamašunienė.

W sprawozdaniu OBWE dotyczącym wyborów do Sejmu RL w 2012 roku podkreślono, że udzielanie informacji o trybie głosowania w językach mniejszości, zwłaszcza w miejscowościach licznie zamieszkanych przez mniejszości, pozwoliłoby uniknąć trudności związanych z barierą językową.

Sejmowe departamenty prawa i prawa europejskiego dopatrują się sprzeczności poprawek opracowanych przez R. Tamašunienė z Konstytucją, dlatego większość sejmowa ma ostatecznie zadecydować, czy te projekty ustaw stoją w sprzeczności z Ustawą Zasadniczą czy też nie.