Władze rejonu trockiego w ramach ogólnokrajowego projektu „Szkół Tysiąclecia” zamierzają polskojęzyczne gimnazjum w Połukniu i podstawówkę w Starych Szkołach zdegradować do niższego poziomu, czyli przekształcić w filie innych szkół. Społeczności obu szkół sprzeciwiają się planowanej reorganizacji. Rodzice uczniów tych placówek zorganizowali pikietę przed siedzibą Samorządu Rejonu Trociego w Trokach, a w ubiegłym tygodniu reagując na prośby społeczności szkolnych rejonu trockiego o wstrzymanie decyzji Samorządu Rejonu Trockiego, posłowie na Sejm RL: Rita Tamašunienė, Artūras Skardžius, Kęstutis Vilkauskas, Czesław Olszewski, Beata Pietkiewicz oraz prezes Trockiego Oddziału Rejonowego Związku Polaków na Litwie Jarosław Narkiewicz spotkali się ze społecznościami zagrożonych placówek. Odbyło się także spotkanie z wicemerem rejonu trockiego Jonasem Kietavičiusem oraz dyrektorem Administracji Samorządu Rejonu Trockiego Jolantą Abucevičienė.

28 marca oświadczenie w sprawie reorganizacji polskich szkół w rejonie trockim wydał zarząd Stowarzyszenia Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie „Macierz Szkolna”.

Pełną treść oświadczenia publikujemy poniżej:

Polska społeczność oświatowa na Litwie po raz kolejny staje się zakładnikiem arbitralnej decyzji władz. Cóż bowiem znaczą hasła i slogany o „dobru dziecka”, gdy podejmowane decyzje zamiast wspierać dążą do likwidacji poszczególnych szkół.

Podczas szeregu spotkań na najwyższym szczeblu, w tym z Minister Oświaty, Nauki i Sportu Litwy J. Šiugždinienė, przy prezentowaniu ogólnych wytycznych dotyczących optymalizacji sieci szkół oraz zakładania tak zwanych „Szkół Tysiąclecia”, padały zapewnienia, że nie dojdzie do drastycznych cięć, a każda decyzja zostanie skonsultowana i uzgodniona ze społecznością lokalną. Realia jednak okazały się wręcz przeciwne.

Potwierdzeniem tego służy wprowadzana „buldożerem”, a jednocześnie jakże małostkowa decyzja władz samorządowych rejonu trockiego, dotycząca reorganizacji, a raczej sukcesywnej likwidacji polskich placówek oświatowych w rejonie trockim – Gimnazjum im. Longina Komołowskiego w Połukniu i Szkoły Podstawowej im. Andrzeja Stelmachowskiego w Starych Trokach. Decyzje są podejmowane nie zważając na szerokie protesty miejscowej społeczności, dobry poziom kształcenia tych szkół, który potwierdza między innymi litewskie pismo Reitingai oraz pozytywne wyniki w Konkursie „Najlepsza szkoła – najlepszy nauczyciel”. Powstaje więc pytanie o co tu chodzi? Czy po raz kolejny, korzystając z ogólnego zamieszania w związku z trudną sytuacją na świecie, cichaczem, działa się na szkodę polskiej oświaty na Litwie.

Nie zważając na przyjęte przez Rząd Litwy wytyczne w kwestii reorganizacji sieci szkół i wymogi dotyczące szkół mniejszości narodowych, które obydwie szkoły spełniają – nadal forsowana jest reorganizacja. Argumentem dla władz nie służy też czas ewentualnego dowożenia uczniów Gimnazjum im. Longina Komołowskiego w Połukniu do innej placówki, trwający około 1,5 godz. w jedną stronę.

I kluczowe w tej sprawie – dziwnym trafem kardynalnej reorganizacji, zmieniającej status prawny podlegają wyłącznie polskie szkoły, pozostawiając bez zmian w tych miejscowościach status szkół z litewskim językiem nauczania.

Zarząd „Macierzy Szkolnej” apeluje do najwyższych władz Litwy o uważne przyjrzenie się niesprawiedliwości i krzywdzie dziejącej się w wyniku odgórnej decyzji samorządu rejonu trockiego, przeprowadzenie rzetelnego monitoringu, a jednocześnie zaprzestanie dyskryminujących praktyk wobec dzieci i młodzieży polskiej tego rejonu i całej Wileńszczyzny – młodych obywateli Państwa Litewskiego.

Chciałoby się zawołać: „Litwo, nasza matko miła bądź swoim dzieciom jednakowo sprawiedliwa!”.

Józef Kwiatkowski
Prezes Stowarzyszenia Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie „Macierz Szkolna”