Tematy ustnego egzaminu maturalnego z języka polskiego:

W poszukiwaniu tożsamości

1. Osobliwości leksyki w odmianie regionalnej języka polskiego na Litwie.

2. Polski Śląsk – historia, kultura i język.

3. Symbole i wizje narodowe w dramacie Stanisława Wyspiańskiego Wesele.

4. Topos homo viator w twórczości Edwarda Stachury. Przedstaw życie i wybrane utwory poety.

5. Każdy ma swoją Dolinę Issy. Zmitologizowany obraz małej ojczyzny w twórczości polskich pisarzy.

6. Intertekstualność w literaturze. Omów zagadnienie na podstawie wybranych utworów literackich oraz innych tekstów kultury.

7. Pamięć – źródło nieszczęścia i nadziei. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych bohaterów literackich.

8. Stanisław Moniuszko. Wybitne dokonania w muzyce i w promowaniu polskich tradycji.

Człowiek i tradycja

1. Frazeologia polska. Źródła i funkcje związków frazeologicznych.

2. Wpływ języka litewskiego na współczesną polszczyznę na Litwie.

3. Stylizacja biblijna w literaturze polskiej. Omów zagadnienie na podstawie przykładów z różnych epok.

4. Mikołaj Rej – renesansowy moralista.

5. Głos prześmiewcy i filozofa w Ferdydurke Witolda Gombrowicza.

6. Teksty metapoetyckie, traktujące o sztuce tworzenia poezji. Omów zjawisko na podstawie utworów poetyckich różnych twórców.

7. Felieton i mistrzowie tego gatunku. Przywołaj odpowiednie przykłady i dokonaj ich oceny.

8. Folklor, motywy mitologiczne i biblijne jako źródła inspiracji Jacka Malczewskiego – wybitnego malarza symbolisty.

Człowiek w wirze historii

1. Germanizmy w języku polskim oraz ich historyczne uwarunkowanie.

2. Bogurodzica – arcydzieło poezji średniowiecznej. Jakie znaczenie ma ten utwór dla badaczy języka, literatury i historii?

3. Wstrząsający opis rzeczywistości obozowej w prozie Gustawa Herlinga-Grudzińskiego.

4. Toposy i gatunki literackie typowe dla różnych epok. Omów zagadnienie na podstawie dwóch epok literackich.

5. Wojna – czasem zniszczenia i czasem bohaterstwa. Rozważ temat na podstawie różnych tekstów kultury.

6. Motyw zdobycia władzy w różnych tekstach kultury.

7. Sylwetki poetów-żołnierzy. Omów temat, odwołując się do biografii i twórczości wybranych poetów, którzy stanęli do walki za Ojczyznę.

8. Polskie epopeje. Które utwory tak nazywamy i dlaczego?

Człowiek w świecie wartości

1. Typowe błędy językowe w Twoim środowisku szkolnym i ich przyczyny.

2. Styl publicystyczny wśród stylów funkcjonalnych: środki językowe wyrażające różne intencje publicysty (na przykładzie wybranych tekstów).

3. Jakimi tradycyjnymi wartościami kierują się w życiu bohaterowie powieści Marii Dąbrowskiej Noce i dnie?

4. I niech sobie będą wszyscy mądrzy ze swoimi rozumami, a ja z moją miłością niech sobie będę głupi. Ustosunkuj się do słów Edwarda Stachury, przywołując ilustrujące tę myśl przykłady z literatury oraz sztuki.

5. Przedstaw utwory, dzięki którym zbudowałeś swój własny dekalog.

6. Inteligencja i jej społeczna misja. Omów zagadnienie na podstawie wybranych bohaterów literackich oraz działaczy społecznych.

7. Literackie obrazy rodziny szczęśliwej i rodziny zagrożonej. Odwołaj się do wybranych przykładów.

8. Jak się rodzi zło? Omów temat na przykładzie wybranych lektur.

Człowiek wśród innych ludzi

1. Etyka słowa w komunikacji publicznej. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.

2. Sztuka przekonywania w przemówieniach. Omów różne rodzaje argumentów, odwołują się do wybranych przykładów z wystąpień publicznych.

3. Manipulacja językowa w reklamie. Przywołaj przykłady reklam z różnych mediów i dokonaj ich analizy.

4. Postawa buntu moralnego i sprzeciwu wobec rzeczywistości w twórczości Marka Hłaski.

5. Różnorodność postaw ludzkich w sytuacji zagrożenia na podstawie powieści Alberta Camusa Dżuma i innych utworów.

6. Wiersze to jeszcze jeden sposób mówienia do drugiego człowieka (J. Twardowski). Jakie tematy i w jaki sposób poruszają w swych wierszach poeci współcześni?

7. Osobowość Narcyzy Żmichowskiej – zapomnianej polskiej pisarki, feministki i działaczki społecznej.

8. Motyw konfliktu ojca z synem w różnych tekstach kultury.

Na podst. nec.lt