Wileńska Chorągiew Harcerek Związku Harcerstwa Polskiego otrzymała sztandar w 1929 r. Prawdopodobnie w 1945 r. sztandar został wywieziony z zajętego przez wojska sowieckie Wilna do centralnej Polski i ukryty w Łagiewnikach pod Krakowem. Szczęśliwie odnaleziony po prawie 60 latach został przekazany Związkowi Harcerstwa Polskiego na Litwie podczas Zlotu 100-lecia Harcerstwa, który odbył się w 2011 r. w Łagiewnikach.

Aby nie uległ całkowitemu zniszczeniu, sztandar został poddany gruntownej renowacji. Ze względu na liczne porwania i przetarcia oraz rozkład materiału, z którego został wykonany (butwienie), wymagał bardzo szybkiej renowacji. Renowacja to metoda przywrócenia dawnej świetności. Polega ona na zabezpieczeniu istniejących haftów i uzupełnienie ubytków, które w nich powstały, i przeniesieniu ich na nowe płótna.

W 2023 r. ze względu na bardzo duże zniszczenia sztandaru ZHP na Litwie dokonano jego renowacji, w tym  dodatkowych prac zabezpieczających butwiejący materiał. Prace nad renowacją okazały się bardziej czasochłonne niż zakładano. Przeprowadzone prace pozwoliły na kompleksowe oczyszczenie tkaniny z pyłu i kurzu przy użyciu mikro-odkurzacza ze specjalistyczną końcówką, a następnie na czas czyszczenia na mokro odłączono od całości wszystkie aplikacje i hafty. Po zakończeniu czyszczenia tkaninę poddano procesowi suszenia. Kolejnym etapem była konserwacja igłowa polegająca na zabezpieczeniu haftów oraz aplikacji. Ze względu na bardzo zły stan sztandaru podstawowym celem było przeprowadzenie prac konserwatorskich, a co za tym idzie, powstrzymanie dalszej destrukcji obiektu. Poprzez m.in. oczyszczenie i wzmocnienie płatu tkaniną dublującą. Pracę konserwacyjne wykonała pani Joanna Sielska-Melchiori – dyplomowany konserwator dzieł sztuki – tkanin zabytkowych wykonująca konserwacje tkanin dla muzeów państwowych.

Odnowiony sztandar został wręczony harcerkom z Wileńszczyzny podczas Roku Dziękczynienia za ustanowienie bł. ks. Stefana Wincentego Frelichowskiego patronem polskich harcerzy, w którym wzięli udział się harcerze, skauci m.in. z Australii, Litwy, Łotwy, Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii.

Awers sztandaru przed renowacją i po renowacji, fot. ZHP na Litwie

          

Sztandar zostanie wyeksponowany w siedzibie władz organizacji w Wilnie, która mieści się w Domu Kultury Polskiej. Historia sztandaru zostanie przedstawiona podczas konferencji, która odbędzie się podczas zlotu ZHP na Litwie w 2024 r.

Rewers sztandaru przed renowacją i po renowacji, fot. ZHP na Litwie

      

Renowacji sztandaru dokonano w ramach dofinansowani zadania publicznego dofinansowanego Ocalić od zapomnienia – renowacja historycznych sztandarów harcerskich z Argentyny i Litwy

NAZWA PROGRAMU LUB DOTACJI
Ocalić od zapomnienia – renowacja historycznych sztandarów harcerskich z Argentyny i Litwy
DOFINANSOWANIE
35 000 zł
CAŁKOWITA WARTOŚĆ
37 900 zł

Zadanie publiczne finansowane jest ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach Konkursu „Polonia i Polacy za granicą 2023”.