To był już drugi etap prac inwentaryzacyjno-dokumentacyjnych przy zespole ubiorów i fragmentów tkanin z pochowków w kryptach kościoła Ducha Świętego w Wilnie. Pierwszy etap odbył się w lipcu w ramach programu „Polskie dziedzictwo kulturowe za granicą - wolontariat. Edycja 2023”.
Projekt realizował zespół studentek Konserwacji i Restauracji Tkanin Zabytkowych Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie pod kierunkiem dr Moniki Stachurskiej. W listopadowych pracach udział wzięły: Róża Borek, Maria Bystrowska, Dorota Osman i Olga Zasada.
Sale katechetyczne przy parafii Ducha Świętego w Wilnie zamieniły się na tydzień w pracownie konserwatorsko-dokumentacyjną. „Tkaniny przeniesione z krypt wymagały oczyszczenia z ziemi i wstępnego rozprostowania. Dopiero wówczas możliwe było ich pierwsze rozpoznanie, posegregowanie i połączenie fragmentów o podobnych wzorach. Sporządzono dokumentację fotograficzną wydzielonych kompletów, którym nadano wstępną numerację” – poinformował Instytut Polonika za pośrednictwem mediów społecznościowych.
Drugim celem prac było, jak podał Instytut Polonika, podjęcie podstawowych działań prewencji konserwatorskiej polegających nie tylko na wstępnym usunięciu zanieczyszczeń z ziemi, ale również wykonaniu dla każdego z fragmentów dostosowanych wymiarami opakowań z papieru bezkwasowego oraz dezynfekcji w komorze fumigacyjnej silnie skażonych tkanin. Skuteczność zabiegu potwierdziły badania mikrobiologiczne wykonane przez Bogdana Filipa Zerka. Zapewniono tkaninom bezpieczne warunki przechowywania w oczekiwaniu na dalsze prace konserwatorskie.
„Podczas listopadowych prac zinwentaryzowano łącznie 89 wydzielonych grup elementów tekstylnych, dla których wykonano również opakowania. Wśród nich zachowały się ubiory dziecięce, kobiece i męskie (zachowane kompletnie lub fragmentarycznie), nakrycia głów, pojedyncze przykłady szat liturgicznych, szkaplerze, obicia trumien i poduszki. Na obecnym etapie prac nie udało się ustalić funkcji i pochodzenia wszystkich zachowanych fragmentów. Wymagają one dalszych prac porównawczo-analitycznych” – podkreśla Instytyt Polonika.
Projekt został sfinansowany przez Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą Polonika, a koordynowany był przez Fundację Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.