Organizatorem festiwalu w tym roku był Rzeszowski Oddział Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, a współorganizatorami – Prezydent miasta Rzeszowa oraz Marszałek Województwa Podkarpackiego. Projekt finansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach konkursu Polonia i Polacy za granicą 2023. Festiwal patronatem honorowym objął prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda. Dyrektor festiwalu – Mariusz Grudzień, dyrektor programowy – Piotr Kowalski, dyrektor artystyczny, reżyser i główny choreograf – Janusz Chojecki.
W XIX Światowym Festiwalu Polonijnych Zespołów Folklorystycznych w Rzeszowie wzięło udział 20 zespołów z 10 krajów, z czterech kontynentów. Na festiwal przybyły zespoły z USA, Kanady, Czech, Australii, Brazylii, Mołdawii, Niemiec, Wielkiej Brytanii i Ukrainy. Litwę reprezentował Zespół Pieśni i Tańca Ludowego „Rudomianka” z Rudomina. Zespół „Rudomianka” po raz pierwszy wziął udział w takim festiwalu.
Program festiwalu był niezwykle bogaty. Uczestnicy festiwalu wzięli udział w koncertach, zajęciach choreograficznych, spotkaniach integracyjnych i przedstawicielami władzy Polski oraz organizatorami festiwalu, jak też zwiedzali Rzeszów i okoliczne miejscowości.
Przybywające na festiwal zespoły zostały serdecznie przywitane przez gospodarzy. Z tej okazji Stowarzyszenie Przyjaciół i Wychowanków Studenckiego Zespołu Pieśni i Tańca „Połoniny” Politechniki Rzeszowskiej przygotowało powitalny koncert.
W drugim dniu festiwalu odbyło się spotkanie delegacji zespołów i organizatorów z prezydentem Rzeszowa Konradem Fijołem. Na tym spotkaniu był obecny również prezes Rzeszowskiego Oddziału Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” profesor Aleksander Bobko oraz dyrektor Festiwalu, wiceprezes Rzeszowskiego Oddziału Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Mariusz Grudzień oraz ambasador Festiwalu, wiceprzewodzniczący Rady Polonii Świata Tadeusz Adam Pilat. Reprezentanci zespołów otrzymali okolicznościowe pamiątki, medale oraz dyplomy za krzewienie kultury polskiej za granicą, kultywowanie folkloru jako ważnego elementu edukacji młodego pokolenia oraz udział w XIX Światowym Festiwalu Polonijnych Zespołów Folklorystycznych w Rzeszowie.
Tego samego dnia odbyło się również popołudniowe spotkanie integracyjne członków zespołów. Była to wspaniała okazja do poznania nowych ciekawych ludzi, zadzierzgnięcia nowych przyjaźni i odświeżenia dawnych znajomości, wymiany doświadczeniami organizacyjnymi i szczerych rozmów. To wszystko działo się w otoczeniu przysmaków kuchni regionalnych i wszechobecnej muzyki.
Oficjalna inauguracja XIX Światowego Festiwalu Polonijnych Zespołów Folklorystycznych odbyła się 14 lipca. Tego dnia odbył się tradycyjny korowód ulicami Rzeszowa. W tym barwnym korowodzie wzięli udział wszyscy uczestnicy festiwalu. Zespoły podczas przemarszu niosły napis ze swoją nazwą, flagę i nazwę kraju, z którego przybyły, a tancerze w strojach polskich i krajów zamieszkania prezentowali licznie zgromadzonym mieszkańcom swoje umiejętności.
Zespoły oraz publiczność przywitały na scenie na Rynku rzeszowskim m.in.: pełnomocnik rządu do spraw Polonii i Polaków za granicą Jan Dziedziczak, marszałek Władysław Ortyl, wojewoda podkarpacki Ewa Leniart, prezydent Rzeszowa Konrad Fijołek oraz Aleksander Bobko, prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”. Po powitalnych przemowach przedstawiciele zespołu „Rudomianka” odebrali z rąk prezydenta Rzeszowa Konrada Fijołka i ministra Jana Dziedziczaka symboliczne klucze do Rzeszowa. „Moja droga Polonio, to miasto jest teraz wasze” - powiedział Fijołek. Członkini zespołu zapewniła, że oddadzą miasto nienaruszone. Po uroczystym powitaniu rozpoczął się koncert powitalny „Rzeszów wita Polonię” w wykonaniu polskich zespołów.
Do tradycji Światowego Festiwalu Polonijnych Zespołów Folklorystycznych należą otwarte występy przed mieszkańcami Rzeszowa i okolicznych miejscowości. W dniach 15-16 lipca, w sobotnie i niedzielne popołudnie, zespoły wystąpiły na scenie przy rzeszowskim Ratuszu. Rzeszowski Rynek wypełniły rzesze miłośników folkloru. Na festiwalowej scenie w dniu 16 lipca pojawił się również zespół „Rudomianka”. Tego samego dnia nasz zespół miał występ także w Niebylcu, gdzie zachwycił wszystkich swymi tańcami oraz artystyzmem.
W szóstym dniu festiwalu odbyło się spotkanie przedstawicieli polonijnych grup artystycznych z wicemarszałkiem Sejmu RP Panią Małgorzatą Gosiewską. Zaproszona została przez Władysława Ortyla, marszałka Województwa Podkarpackiego. Podczas spotkania wręczono pamiątkowe statuetki.
Każdego dnia festiwalu odbywały się próby. Podczas repetycji zespół „Rudomianka” wraz z innymi zespołami uczył się nowych wspólnych układów, przygotowując się w ten sposób do koncertu galowego.
Koncert galowy festiwalu odbył się 17 lipca w rzeszowskiej Hali Podpromie. Koncert galowy zamknął tegoroczny XIX Światowy Festiwal Polonijnych Zespołów Folklorystycznych Rzeszów 2023. Był połączeniem dwóch innych, które odbywały się w poprzednich edycjach festiwalu: galowego i „Folklor narodów świata”. Motywem przewodnim koncertu były polskie przysłowia. W programie znalazły się tańce polskie i innych narodów, wśród których żyją Polacy na całym świecie.
Podczas koncertu galowego został odczytany przez ministra Andrzeja Derę list prezydenta RP Andrzeja Dudy. W tym liście podziękował zespołom za ich działalność na rzecz zachowania i krzewienia polskości w krajach ich zamieszkania. „Dziękuję za ten piękny wyraz wierności polskiemu dziedzictwu. Dziękuję za to, że kultywujecie wartości patriotyczne i prezentujecie w świecie naszą kulturę” – napisał w liście prezydent Andrzej Duda.
W koncercie galowym wzięły udział wszystkie zespoły, które przybyły na tegoroczny festiwal do Rzeszowa. Wystąpiło ponad pół tysiąca uczestników. Podczas tego koncertu grupa taneczna zespołu „Rudomianka” zatańczyła „Walc warszawski”, jak również wykonała wspólne układy taneczne wraz z innymi zespołami. Na koncercie galowym wystąpiła nie tylko grupa taneczna „Rudomianki”, ale również chór, który wykonał litewską piosenkę „Ant kalno gluosnis”. Występ naszego zespołu, jak też zespołów z innych krajów, wywołał ogromny zachwyt i wzruszenie wśród widzów. Publiczność niezwykle entuzjastycznie oklaskiwała każdy występ zespołów. Na zakończenie wspaniałego koncertu specjalnego błogosławieństwa wszystkim zgromadzonym w hali udzielił biskup rzeszowski Jan Wątroba.
Udział „Rudomianki” w festiwalu był niezwykłym przeżyciem. Zespół nie tylko zaprezentował swój dorobek artystyczny, ale też wzbogacił go o nowe tańce. Zespół miał też okazję poznać nowe zespoły, nawiązać nowe przyjaźnie. Atmosfera podczas festiwalu była niepowtarzalna, wszyscy czuli się w Rzeszowie jak w domu.
„Rudomianka” pragnie serdecznie podziękować organizatorom festiwalu za zaproszenie na tak wspaniały festiwal. Udział w nim był niezwykłym przeżyciem.
