Zespół „Rudomianka” został założony w 1989 roku w Rudominie nieopodal Wilna, w toku powołania pierwszych kół Polaków na Litwie, przez nauczyciela Jana Żygiela, z inicjatywy Genowefy Swatkowskiej. Podstawą repertuaru stały się piosenki ludowe, pieczołowicie zachowane w zeszytach Heleny Swatkowskiej.

Pierwsza próba zespołu odbyła się w uroczystość Trzech Króli, 6 stycznia, 1989 roku w pomieszczeniu byłego internatu w składzie: Jan Żygiel, Helena i Wincenty Swatkowscy, Maria Symanowicz, Alina Masiewicz, Janina Dagiel. Pierwszą kierowniczką zespołu została Irena Alaszewicz. Natomiast pierwszy występ „Rudomianki” przypadł na 4 lutego 1989 roku w Rudomińskim Domu Kultury, gdzie do pierwszych zespolaków dołączyli się: Genowefa Ciereszko, Maria Żebiałowicz, Maria Taraszkiewicz, Wanda Jurgiel, Janina Wilkiń, Leonarda Wanagiel, organista Jan Drutel, przygrywali zaś cymbalista Piotr Kaczanowski oraz akordeonista Henryk Boguszewicz.

Początki działalności zespołu były bardzo trudne. Nie było strojów ani miejsca na próby. Początkowo kobiety ubierały się w białe bluzki i czarne spódniczki, a mężczyźni w białe koszule i czarne spodnie. Dzięki staraniom pierwszej kierowniczki Ireny Alaszewicz udało się zdobyć pierwsze stroje ludowe. Ale trudy i problemy nie osłabiły zapału pierwszych zespolaków. Chęć niesienia ludziom piękna polskiej piosenki ludowej oraz zamiłowanie do śpiewu jednak przeważyły.

W ciągu trzydziestoletniej działalności zespół miał wielu kierowników. W ciągu dziesięciu lat „Rudomianką” kierował Jan Drutel. Od 2003 r. zespołem kieruje Wioleta Cereszka, która obecnie jest również dyrektorem Wielofunkcyjnego Ośrodka Kultury w Rudominie. Właśnie dzięki niej „Rudomianka” zdobyła niemałe osiągnięcia w technice śpiewu, w stylach utworów oraz repertuarze. Obecnie „Rudomiankę” stanowią trzy grupy wiekowe oraz kapela. Grupą taneczną kieruje Mirosław Wojciulewicz. Kierownikiem kapeli jest Krzysztof Stankiewicz. Kierownikiem najmłodszej i średniej grupy jest Irena Brazis.

Za cały czas istnienia zespół już ma na swym koncie ponad 500 koncertów na Wileńszczyźnie, w różnych miastach Litwy i Polski (m.in. w Kielcach, Koszalinie, na Ziemi Dolnośląskiej, w Warszawie, Licheniu, Poznaniu, Węgorzewie itd.). Na XXII Międzynarodowym Przeglądzie Widowisk Kolędniczych „Herody 2004” zespół „Rudomianka” zdobył I miejsce. Kolektyw stale bierze udział w festiwalach, koncertach i świętach rejonowych (m.in. „Kwiatach Polskich” w Niemenczynie, Dożynkach w Pikieliszkach, Zapustach, Nocy Świętojańskiej, Kiermaszu Kaziukowym itp.).

„Rudomianka” – to zespół, który poprzez swą działalność – nie tylko koncertową – w ciągu minionych trzydziestu lat był (i nadal jest) jednym z filarów polskości w Rudominie i ambasadorem Polaków z Wileńszczyzny w Macierzy, prezentując miejscowy folklor. „Rudomianka” jest również zespołem wielopokoleniowym, który prezentuje piękno polskiego folkloru poprzez śpiew, taniec i barwne stroje ludowe. Członkowie zespołu – to dzieci, ich rodzice i dziadkowie. W zespole śpiewa i tańczy wraz z wnuczką i jej mężem Czesława Tuczkowska, a pierwsze kroki w zespole stawia jej prawnuczka. Rodziny razem uczestniczą w próbach, koncertach, spędzają czas wolny.

Motywem przewodnim koncertu jubileuszowego były dożynki. To nie przypadek. Dożynki bowiem to największe w roku święto rolników. To forma podziękowania za tegoroczne zbiory, a jednocześnie prośba o pomyślność w następnych. W ten sposób „Rudomianka” pragnęła podsumować swoją trzydziestoletnią działalność artystyczną, a ukazując piękno polskich tradycji jednocześnie zachęcić młodzież do ich kontynuacji.

Licznie przybyłej na koncert publiczności został przedstawiony niezwykle piękny obrazek sceniczny. Już sam widok cudownie udekorowanej sceny wprawił wszystkich w zachwyt. Można tu było ujrzeć powóz wiejski zasłany kilimami i serwetami o motywach ludowych, kosze pełne owoców i warzyw, wiązanki kwiatów, plecione ze zboża wieńce, przebrane w stroje ludowe kukły, a nawet żywe króliki i kury.

Koncert się rozpoczął od uroczystego wniesienia pięknego wieńca uwitego z kłosów zboża oraz ziół. Obchody dożynek bowiem zawsze rozpoczynały od wicia wieńca. Wieniec dożynkowy kiedyś uosabiał wszystkie zebrane plony oraz urodzaj. Niosła go na głowie lub wyciągniętych rękach najlepsza żniwiarka, czasami z pomocą innych żeńców. Za nią postępował orszak odświętnie ubranych żniwiarzy, niosących na ramionach przybrane kwiatami, wyczyszczone kosy i sierpy. Wieniec niesiono do poświęcenia do świątyni, a następnie ze śpiewem w uroczystym pochodzie, udawano się do dworu lub do domu gospodarza dożynek. Wieniec dożynkowy przechowywany był w stodole do kolejnego roku, do nowego siewu.

Zespół przedstawił również dawny obyczaj dzielenia się chlebem upieczonym z tegorocznego zboża. Podczas koncertu gospodarze imprezy – członkowie „Rudomianki” – dzielili się chlebem z obecną na sali publicznością. To również miało swoją symbolikę. Niedzielny koncert zespołu był owocem długiej działalności artystycznej, którym zespół tego dnia dzielił się z widzami.

„Rudomianka” tego dnia dała popis swych umiejętności wokalnych i tanecznych. Płynęły piosenki o ogródeczku, o kukułeczce, o lipce, o padającym deszczu, o płynącej rzeczce, o jadących gościach, o Zośce, o gospodarzu. Wirowały pary taneczne w rytmach walca, polki. Nie zabrakło też strof poezji. W koncercie udział wzięły wszystkie grupy chóralne, taneczne oraz kapela „Rudomianki”. Na scenie Domu Kultury Polskiej zostały zaprezentowane ulubione piosenki i tańce polskie, którymi zespół zachwycał w ciągu ostatniego dziesięciolecia. Publiczność była zafascynowana nie tylko występem zespołu, jego śpiewem i tańcem, jak również barwnością i pięknymi strojami.

Pięknym akcentem niedzielnego koncertu było zaproszenie publiczności do wspólnego tańca. Wszyscy chętni mogli zawirować w rytmach „Walca Wileńskiego”.

Podczas niedzielnego koncertu na wileńskiej scenie wystąpili również przyjaciele zespołu „Rudomianka”. Na jubileusz z Mariampola przybył zespół tańca ludowego „Kropelki” pod kierownictwem Krystyny Wołejko, który zatańczył walca. Przed publicznością wystąpił zespół pieśni i tańca „Jawor” z Awiżeń pod kierownictwem Elity Sinkiewicz. Zespół ten zaprezentował niezwykle żywiołowy taniec cygański. A z Czarnego Boru zaś przybył zespół tańca ludowego „Hałas”, którego kierownikiem i choreografem jest Krystyna Wołejko. Publiczność miałą okazję zachwycać się litewskim i rosyjskim tańcami ludowymi w wykonaniu tego zespołu.

Jubileuszowy koncert „Rudomianki” uświetnił na scenie duet legendarnego już i jakże lubianego gawędziarza Wincuka Bałbatunszczyka z Pustaszyszek (Dominik Kuziniewicz) oraz Ciotki Franukowej (Anna Adamowicz). Byli oni niestrudzonymi prowadzącymi tego koncertu. Ich gawędy i dowcipy mówione stylizowaną gwarą wileńską rozbawiły publiczność.

W trakcie koncertu była również prowadzona zbiórka pieniędzy na powstający oddział dziecięcy Hospicjum im. bł. ks. Michała Sopoćki w Wilnie.

Koncert jubileuszowy „Rudomianki” swoją obecnością zaszczyciło wielu dostojnych gości: przewodniczący AWPL-ZChR, europoseł Waldemar Tomaszewski, minister łączności Republiki Litewskiej Jarosław Narkiewicz, poseł na Sejm Republiki Litewskiej z ramienia AWPL-ZChR Czesław Olszewski, poseł na Sejm Republiki Litewskiej z ramienia AWPL-ZChR, prezes ZPL Michał Mackiewicz, zastępca mera samorządu rejonu wileńskiego Robert Komarowski, kierownik Wydziału Kultury, Sportu i Turystyki samorządu rejonu wileńskiego Lilia Andruszkiewicz, starosta gminy rudomińskiej Józef Szatkiewicz wraz z pracownikami, prezes Wspólnoty gminy Rudomino Władysław Kaczanowski, starostowie innych gmin rejonu wileńskiego, kierownik Polskiego Studia Teatralnego w Wilnie Lilia Kiejzik, prezes Centrum Kultury Polskiej na Litwie im. Stanisława Moniuszki Apolonia Skakowska, kierownicy i członkowie zaprzyjaźnionych zespołów ludowych oraz weterani zespołu „Rudomianka”.

W swoim przemówieniu europoseł Waldemar Tomaszewski podziękował „Rudomiance” za ich wieloletnią pracę na rzecz kultury polskiej na Litwie. „Jesteście naprawdę piękni, dostojni, pracowici i uwielbiani” – powiedział Waldemar Tomaszewski. „Zespół ten jest swoistą wizytówką i wizytówką pokoleniową naszej Wileńszczyzny. Prowadzi nie tylko działalność artystyczną, ale jest również aktywny społecznie. Przed 30 laty powstał Związek Polaków na Litwie. W ciągu tych lat zespolacy byli najbardziej aktywnymi członkami ZPL. Angażowali się w życie społeczne i polityczne Wileńszczyzny” – dodał europoseł.

Minister Jarosław Narkiewicz natomiast podziękował zespołowi za łączność pokoleń. Cieszył się z tego, że różne placówki gminy rudomińskiej – Wielofunkcyjny Ośrodek Kultury, Szkoła Sztuk Pięknych, gimnazja i przedszkola pięknie współpracują ze sobą, tworzą swoistą rodzinę. „Pozostańmy więc taką rodziną na zawsze” – życzył minister.

Poseł Michał Mackiewicz w imieniu frakcji AWPL-ZChR w Sejmie Republiki Litewskiej oraz kierownictwa ZPL złożył zespołowi najserdeczniejsze życzenia z okazji tak pięknego jubileuszu. „Dziękuję, że jesteście i działacie. Mam nadzieję, że tak będzie zawsze. Razem z całą społecznością polską na Litwie będziemy tworzyć jedną wielką polską rodzinę” – w swoim przemówieniu mówił Michał Mackiewicz.

„Kraj Wileński doprawdy jest bogaty. Dusza się cieszy, raduje, bo w każdym starostwie działa nawet kilka wspaniałych zespołów. Ktoś tańczy, ktoś śpiewa. A w „Rudomiance” wszyscy tańczą i śpiewają. W zespole działają nie tylko babcie, lecz i ich wnuczęta. Ten zespół jest prawdziwym związkiem chrześcijańskich rodzin” – powiedział poseł Czesław Olszewski. Życzył zespołowi doczekać się kolejnych pięknych jubileuszy.

Najserdeczniejsze życzenia z okazji jubileuszu w imieniu mer samorządu rejonu wileńskiego Marii Rekść zespołowi złożył zastępca mera Robert Komarowski. Na ręce najmłodszych członków „Rudomianki” przekazał kosz pysznych słodyczy. Wręczył również dyplomy za twórczą pracę artystyczną i pielęgnowanie tradycji i obyczajów, kultury Ziemi Wileńskiej oraz za zaangażowanie w rozwój twórczości kulturalnej na Litwie i poza jej granicami dla zasłużonych członków zespołu. Uhonorowani zostali: Irena Alaszewicz, Jan Drutel, Wioleta Cereszka, Mirosław Wojciulewicz, Irena Brazis, Krzysztof Stankiewicz, Maria Symanowicz, Leonarda Wanagiel, Danuta Żebrowska, Czesława Tuczkowska, Henryka Wojciulewicz, Beata Nartovičiūtė, Jan Wojciulewicz, Władysław Czekan, Henryk Bohuszewicz.

Lilia Andruszkiewicz składając życzenia „Rudomiance” cieszyła się z tego, że zespół zasila nowe pokolenie, że starsze pokolenie dzieli się swoim doświadczeniem. Życzyła, aby zespół nadal prosperował. Na ręce kierowniczki zespołu Wiolety Cereszki również przekazała dyplomy dla członków zespołu.

Wiele pięknych słów pod swoim adresem usłyszał tego dnia zespół „Rudomianka” i jego niestrudzona kierowniczka Wioleta Cereszka. Słowa te płynęły ze szczerego serca. Zespół na to zasłużył. Należy tu jeszcze dodać, że zespół ten charakteryzuje determinacja, wytrwałość, pracowitość, szczerość i dobroć. Zespół ten jest przykładem dla wszystkich, jak należy tworzyć i pielęgnować polską kulturę na Ziemi Wileńskiej. Przekonać się w tym mogli wszyscy, kto przybył do Domu Kultury Polskiej w Wilnie na jubileuszowy koncert „Rudomianki”.

Andrzej Aszkiełowicz

• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
•