Muzeum Armii Krajowej, Centrum Edukacyjne IPN Przystanek Historia i Centrum Kultury Podgórza Ośrodek Ruczaj to miejsca, w których zebrało się kilka pokoleń mieszkańców małopolski. W tych trzech miejscach równolegle pokazane zostały filmy, rozbrzmiewały dyskusje i odbyły się warsztaty.
To wyjątkowy czas, bo Retrospektywy dają możliwość obejrzenia filmów i posmakowania atmosfery Festiwalu NNW tym, którzy nie mogli dotrzeć do Gdyni.
Pierwszy dzień Retrospektyw adresowany był przede wszystkim do młodych ludzi.
Między godziną 10 a 16 ponad 300 młodych ludzi uczestniczyło w specjalnie przygotowanym bloku filmowym połączonym ze zwiedzaniem Muzeum AK, podczas którego zobaczyli filmy dokumentalne: „Niezwyciężeni”, „Matka Roja”, „Inka. Zachowałam się jak trzeba”, „ Jak Oskar komunę obalał”. Wyjątkowością dzisiejszego dnia była Żywa lekcja historii, podczas której niczym w „Ucieczce z kina wolność” bohaterowie filmu „Kochankowie z lasu”: Stefania i Wacław Szacoń przenieśli się z ekranu w czas teraźniejszy. Jako młodzi ludzie doświadczyli najokrutniejszych, przełomowych momentów historii XX wieku, a teraz usiedli na przeciwko młodzieży XXI wieku. Ich historia miłości, walki, wytrwałości okazała się zdaniem młodych ludzi jedną z najpiękniejszych historii, jaką do tej pory usłyszeli. Widzami i rozmówcami byli m.in. uczniowie szkoły plastycznej, którzy na bieżąco na kartkach, tabletach, telefonach tworzyli portrety i story boardy związane z opowieścią. Ten dzień może być zaczątkiem nowych inicjatyw, nowych pasji i pomysłów.
Arkadiusz Gołębiewski dyrektor Festiwalu zapoznał uczestników z projektem Młodzi dla Historii, dzięki któremu młodzież może pokazać filmy, sztuki teatralne, tworzyć inscenizacje, dyskutować, radzić się profesjonalistów i zainspirować kolejnych młodych ludzi.
Po południu sale festiwalowe znów wypełniły się uczestnikami. Pokazano filmy: „Mój przyjaciel Laluś” i „ Więzy krwi” w reżyserii Dariusza Walusiaka. Odbył się panel dyskusyjny pt. „ Czy tragiczny los Wyklętych może być wzorem?” Uczestnikami panelu byli Jan Ruman red. naczelny biuletynu IPN, Arkadiusz Gołębiewski dyrektor festiwalu NNW, dr hab. Filip Musiał dyrektor oddziału IPN w Krakowie, Agnieszka Łuczak z Biura Edukacji w Poznaniu.
„Po półwieczu komunizmu kluczową sprawą jest powrót do tradycji niepodległościowej. Wyklęci ze względu na wyrazistość postaw i idei, o które walczyli stają się ważnym punktem doniesienia na drodze odrzucenia spuścizny postkomunistycznej i odbudowy tradycji narodowej” – powiedział dyrektor oddziału IPN w Krakowie dr hab. Filip Musiał.
Idea Retrospektyw jest taka sama jak całego Festiwalu NNW: Tworzymy przestrzeń, w której spotkają się świadkowie najnowszej historii Polski, autorzy filmów inspirowanych walką o niepodległość w latach 1939- 89 oraz zwykli ludzie chcący pogłębić znajomość czasów i ludzi, których propaganda PRL-u próbowała skazać na zapomnienie.
Krakowską Retrospektywę Festiwalu NNW objął patronatem honorowym metropolita krakowski arcybiskup Marek Jędraszewski. Organizatorem wydarzenia jest Stowarzyszenie Scena Kultury, współorganizatorem IPN oddział Kraków, a zostało ono sfinansowane ze środków Fundacji PZU.
Agnieszka Krawczyk