Symboliczny powrót Bronisława Piłsudskiego do Wilna

2017-11-17, 12:38

Kultura

wielkość czcionki Zmniejsz czcionkę Powiększ czcionkę
Wydrukuj
Email
Komentarzy (2)

Oceń ten artykuł

(4 głosów)

„Słysząc nazwisko Piłsudski automatycznie kierujemy swoje myśli ku Marszałkowi Polski Józefowi Piłsudskiemu. Bronisław, mimo, że równie zasłużony, pozostaje nieco w cieniu i zapomnieniu. Nie mówi się o nim często w szkołach, nie pojawia się w mediach. Rzadko pojawia się w czasopismach naukowych. Trzeba to zmienić” – powiedział Marcin Łapczyński, dyrektor Instytutu Polskiego w Wilnie podczas otwarcia w litewskiej stolicy wystawy, poświęconej Bronisławowi Piłsudskiemu, cenionemu na świecie naukowcy, etnografowi, muzealnikowi.

W Muzeum Pałacu Radziwiłłów w Wilnie odbyło się w czwartek wieczorem otwarcie wystawy pt. „Bronisław Piłsudski (1866–1918) – etnograf i muzealnik”. Jest ona poświęcona, jak podkreślił podczas otwarcia Marcin Łapczyński, dyrektor Instytutu Polskiego w Wilnie, sylwetce niezwykłego człowieka, urodzonego w Zułowie, zesłańca, wybitnego naukowca, badacza, muzealnika, wielkiego patrioty, który całe swe życie marzył o Wileńszczyźnie.

„Słysząc nazwisko Piłsudski automatycznie kierujemy swoje myśli ku Marszałkowi Polski Józefowi Piłsudskiemu. Bronisław, mimo, że równie zasłużony, pozostaje nieco w cieniu i zapomnieniu. Nie mówi się o nim często w szkołach, nie pojawia się w mediach. Rzadko pojawia się w czasopismach naukowych. Trzeba to zmienić” – powiedział Łapczyński.

To z inicjatywy Instytutu Polskiego w Wilnie wystawa o mniej znanym bracie Józefa Piłsudskiego zawitała do Wilna. Została ona przygotowana przez Muzeum Tatrzańskie im. dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem w 2016 roku, kiedy to przypadła 150. rocznica urodzin Bronisława Piłsudskiego.

Prezentacja tej wystawy w Wilnie poświęcona jest 100-leciu odzyskania przez Polskę niepodległości.

„Cieszymy się, że bohaterem naszego pierwszego niepodległościowego projektu jest postać, w której życiorysie jest pragnienie wolności i niepodległości. Postać, która pięknie łączy Polaków i Litwinów” – mówił dyrektor Instytutu Polskiego w Wilnie.

Bronisław Piłsudski przebywając na zesłaniu na Sachalinie badał kulturę rdzennej ludności – plemion – Ajnów, Niwchów (Gilaków) i Oroków. Po powrocie z zesłania do Polski prowadził badania nad folklorem Podtatrza. Ta działalność naukowa Bronisława zaprezentowana została na wileńskiej wystawie. Ekspozycja składa się z trzech bloków tematycznych: okres zesłania na Sachalin, pobyt w Zakopanem w latach 1906-1914 i kolekcja etnograficzna zebrana przez B. Piłsudskiego dla Muzeum Tatrzańskiego. Wśród eksponatów znajdziemy, m.in. oryginalny strój ajnuski, fotografie, dokumenty rękopiśmienne, nagrania, materiał filmowy – w tym dokumenty jeszcze niepublikowane.

Wystawę honorowym patronatem objęła Ambasador Rzeczypospolitej Polskiej na Litwie Urszula Doroszewska oraz Ambasador Japonii na Litwie Toyoei Shigeeda.

„Bronisław Piłsudski był wybitnym patriotą, walczył z caratem, był zesłańcem, był przede wszystkim znakomitym naukowcem, zasłużył się dla Polski, Litwy, również w Japonii” – mówiła Ambasador RP Urszula Doroszewska. Zwróciła też uwagę na to, że był przystojnym mężczyzną.

O mało znanym fakcie dotyczącym Bronisława Piłsudskiego, i dla wielu może być to zaskoczeniem, wspomniał prezentujący Ambasadę Japonii w Wilnie radca Tatsuo Hirayama.

Otóż potomkowie Bronisława Piłsudskiego nadal mieszkają w Japonii. W mieście Jokohama mieszka jego wnuk, który dopiero niedawno dowiedział się o tym, że jest wnukiem tak znanego człowieka. Między innym w Shiraoi, wiosce Ainów, na japońskiej wyspie Hokkaido w 2013 roku stanął pomnik dla Bronisława Piłsudskiego.

„Bronisław Piłsudski w Polsce, tak jak zapewne i na Litwie, był właściwie postacią kompletnie nieznaną. W zeszłym roku 2016 roku przypadała 150. rocznica urodzin Bronisława. Postanowiliśmy z tej okazji zaprezentować tą wyjątkową postać. I okazało się, tak jak przypuszczaliśmy, mało kto słyszał o Bronisławie. A jeżeli słyszał, to tylko w kontekście tego, że był bratem Marszałka Polski” – powiedziała Anna Wende-Surmiak, dyrektor Muzeum Tatrzańskie im. Dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem, podczas otwarcia wileńskiej wystawy. Podkreśliła, że Bronisław, mieszkając zaledwie kilka lat w Zakopanem, stworzył kolekcję etnograficzną dla Muzeum Tatrzańskiego. Kolekcja liczy 200 obiektów, z których większość można obejrzeć na wileńskiej wystawie.

Wilnianie mogą też zobaczyć niezwykły portret Bronisława, namalowany w 1912 roku w Zakopanem przez litewskiego malarza Adomasa Varnasa. Anna Wende-Surmiak opowiadała, że ten portret na skutek różnych zawieruch politycznych zniknął na wiele lat. Był bardzo długo poszukiwany, również w Wilnie. Poszukiwali go również pracownicy Muzeum Piłsudskiego w Sulejówku. „Potem tak się szczęśliwie złożyło, że na kilka miesięcy przed otwarciem naszej wystawy okazało się, że ten portret dalej istnieje i znajduje się ośrodku wojskowym pod Warszawą. Podpis pod portretem był następujący: Portret starca w kimonie, autor nieznany. Nie dziwne, że tak długo nie mógł się odnaleźć. Odnalazł się właśnie na naszą wystawę, to cud” – powiedziała dyrektor Muzeum Tatrzańskiego.

„Jestem bardzo szczęśliwa, że Bronisław Piłsudski, który po zesłaniu nigdy nie wrócił na Litwę, w tej chwili symbolicznie tutaj do Państwa wraca” – podsumowała Anna Wende-Surmiak.

Wystawie, która czynna do 25 lutego 2018 roku, towarzyszy też film dokumentalny, w reżyserii Waldemara Czechowskiego. pt. „Bronisław Piłsudski. Zesłaniec, etnograf, bohater”. Jego premiera miała miejsce 7 listopada w Polsce. Film będzie wyświetlany przez cały czas trwania wystawy w jednej z sal muzeum.

I.K.

View the embedded image gallery online at:
http://l24.lt/pl/kultura-pl/item/218993-symboliczny-powrot-bronislawa-pilsudskiego-do-wilna#sigProGalleria8c43b70137

Etykiety

Artykuły powiązane

Bartosz Frątczak: Wymazywanie – fotograficzna refleksja nad pamięcią i pustką	Wystawa „Ocalić od zapomnienia. Ród Jeleńskich w Glinciszkach”
W Kownie – prezentacja książki o Polakach z Wileńszczyzny, ratujących Żydów	Wystawa „Pacowie. Lilie w ogrodzie historii”