Słownik przedstawia sylwetki kapłanów, nauczycieli, naukowców i innych przedstawicieli elit polskich, którzy po 1945 r. pozostali na terenie ZSRS. „Jedni nie chcieli, a inni nie mogli osiąść w powojennej Polsce. Podjęli misję przeciwstawiania się sowietyzacji, ocalenia języka, kultury, przechowania wiary. Nie zabiegali o honory, nie liczyli na ordery czy wyrazy uznania. Niczym żołnierze na straconych placówkach pełnili służbę, nie zważając na jej dramatyczne konsekwencje – więzienia i łagry sowieckie, represje... ” – przestawia najnowsza publikację Wydawnictwo IPN.
Trzy spotkania z mieszkańcami Wileńszczyzny, w których w dniach 5-6 listopada weźmie udział Adam Hlebowicz, będą okazją nie tylko do zapoznania się z 1 tomem słownika, ale dadzą uczestnikom możliwość wpływu na listę nazwisk, które znajdą się w kolejnych tomach, gdyż wydawnictwo będzie kontynuowane.
Tradycyjnie „Przystanek Historia” IPN odbywał się w Domu Kultury Polskiej w Wilnie. Tym razem będzie inaczej. Na spotkanie wokół książki „Zostali na Wschodzie. Słownik inteligencji polskiej w ZSRS 1945-1991” zostały wybrane miejsca bezpośrednio związane z osobami, które zostały w nim opisane.
Pierwsze spotkanie z redaktorem słownika odbędzie się w Muzeum Adama Mickiewicza, które założył Jan Obst – dziennikarz, wydawca, historyk, kolekcjoner i… Polak z wyboru.
Drugie z wileńskich spotkań wokół książki odbędzie się w klasztorze franciszkańskim, który związany jest zarówno z bohaterami słownika, jak też autorami biogramów.
Tym razem „Przystanek Historia” wyjedzie także poza Wilno. Ponieważ w pierwszym tomie znalazło się aż dwóch kapłanów związanych z Mejszagołą, ks. Leon Żebrowski, senator II RP i oczywiście ks. prałat Józef Obrembski, prezentacja książki odbędzie się właśnie w tej miejscowości. Współorganizatorem mejszagolskiego przystanku jest Muzeum Księdza Prałata Józefa Obrembskiego, ale ze względu na większą przestrzeń – prezentacja książki odbędzie się w Centrum Rzemiosła Tradycyjnego.
Przystanek Historia – 5-6 listopada 2021
Spotkanie z Adamem Hlebowiczem wokół 1 tomu książki: „Zostali na Wschodzie. Słownik inteligencji polskiej w ZSRS 1945-1991” odbędzie się:
5 listopada, godz. 16.00 w Muzeum Adama Mickiewicza w Wilnie, ul. Bernardinų 11, Wilno.
6 listopada, godz. 11.00 w Muzeum Księdza Prałata Józefa Obrembskiego w Mejszagole, (sala Centrum Rzemiosła Tradycyjnego) ul. Algirdo 4, Mejszagoła.
6 listopada, godz. 16.00 w Wileńskim Centrum Kultury i Duchowości (klasztor franciszkański w), ul. Pranciškonų 1, Wilno.
Organizatorzy: Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Białymstoku, Muzeum Adama Mickiewicza w Wilnie, Muzeum Księdza Prałata Józefa Obrembskiego w Mejszagole, Wileńskie Centrum Kultury i Duchowości.