W ubiegłym roku uczestnicy rynku finansowego i kredytowego, należący do LBA, odnotowali 3511 przypadków oszustw w przestrzeni elektronicznej, w porównaniu do 1336 w 2020 roku. Aż sześciokrotnie wzrosła liczba przypadków phishingu (oszuści wysyłają linki do fałszywych stron internetowych) – w zeszłym roku zarejestrowano 914 takich przypadków, w których mieszkańcy stracili około 0,8 mln euro. Ponad dwukrotnie wzrosła liczba przypadków oszustw telefonicznych, w wyniku których mieszkańcy stracili w ub. roku około 1,3 mln euro. Największe straty były spowodowane przypadkami przechwytywania wiadomości e-mail przez oszustów – łącznie wyłudzono około 2,7 mln euro.
„Tendencja jest wyraźna – oszuści nie zamierzają wycofywać się z litewskiej przestrzeni elektronicznej i stale zwiększają resursy na organizowanie ataków. Zarówno liczba przypadków oszustw, odnotowana przez banki, jak i straty poniesione przez mieszkańców i firmy w zeszłym roku wzrosła wielokrotnie i to wskazuje tylko na jedno – musimy jeszcze bardziej krytycznie podchodzić do informacji otrzymywanych za pomocą komunikacji na odległość – to umiejętność, bez której po prostu nie da się czerpać korzyści z przestrzeni cyfrowej w przyszłości” – powiedziała cytowana w komunikacie Eivilė Čipkutė, prezes LBA.
Centrum Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy, które rozpoczęło swoją działalność w maju ubiegłego roku, powołało grupę współpracy taktycznej. Zrzeszeni w niej specjaliści instytucji finansowych i kredytowych oraz specjaliści organów ścigania wymieniają się informacjami na temat aktualnej sytuacji w zakresie nadużyć finansowych i ich zapobiegania.
Latem wzrosła liczba linków do fałszywych stron internetowych, gdy oszuści finansowi udawali pracowników banków i rozmawiając w języku rosyjskim z ich klientami nielegalnie włamywali się na osobiste konta bankowe, wyłudzając pieniądze. Szacuje się, że tylko podczas tych ataków oszustom finansowym udało się wyłudzić około 400 tys. euro. Jak czytamy w komunikacie LBA, grupa współpracy taktycznej koordynowała stałą wymianę informacji między partnerami i wdrażanie środków zapobiegawczych, a dzięki zaangażowaniu i współpracy litewskiej policji udało się zapobiec kolejnym przestępstwom i stratom finansowym.
W ostatnim kwartale 2021 roku najwięcej odnotowano przypadków phishingu i innych incydentów (różnych rodzajów oszustw, których nie można zaklasyfikować do jednej kategorii). Zarejestrowano też stosunkowo dużą liczbę przypadków, gdy oszuści podają się za szefów firm. Specjaliści zauważają, że podczas gdy mieszkańcy stają się bardziej czujni i coraz bardziej świadomi najpopularniejszych metod ataków, przestępcy skupiają się bardziej na biznesie i nowych metodach oszustw, o których mieszkańcy jeszcze nie słyszeli.
„Oszuści eksperymentują i stosują szerszą gamę metod oszustw – ostatnio klienci banków zgłaszają fałszywe strony kurierskie, fałszywe SMS z linkami do rzekomej przesyłki i tak dalej. Można powiedzieć, że przestępcy szukają indywidualnego podejścia do konkretnej osoby i jest to niepokojące, ponieważ coraz trudniej jest zidentyfikować sfałszowane informacje” – podkreśla Čipkutė.
Jak wskazuje LBA, w w ostatnim kwartale 2021 roku banki zwróciły klientom ok. 13 proc. wszystkich poniesionych strat – taką część przypadków oszustw udało się powstrzymać. Wstrzymano również podejrzane transakcje pieniężne o wartości około 1,1 mln euro – prawie 60 proc. więcej niż w trzecim kwartale. Transakcje płatnicze mogą zostać zawieszone lub odwołane tylko w wyjątkowych przypadkach, gdy klienci natychmiast zgłoszą przypadek oszustwa.
