"W ubiegłym roku banki kraju odnotowały rekordowo duże kwoty na rachunkach mieszkańców - około 26 mld litów. Dobra wiadomość jest taka, że kryzys gospodarczy nauczył mieszkańców dyscypliny finansowej i zaczęli oni gromadzić rezerwy finansowe. Jest jednak i zła wiadomość - ludzie traktują oszczędności konserwatywnie, nie "zatrudnają" ich, i z tego powodu co roku tracą część swoich oszczędności"- powiedział Linas Grinevičius, przedstawiciel „Swedbank", jednego z największych działających na Litwie banków komercyjnych.
Według wyników sondażu, przeprowadzonego wśród mieszkańców Litwy w ubiegłym roku na zlecenie Banku Litwy, mieszkańcy najczęściej swoje oszczędności umieszczają na rachunkach bieżących lub krótkoterminowych lokatach, bądź przechowują w postaci gotówki w domu. Jednak przechowywane w ten sposób aktywa finansowe nie są zabezpieczone przed skutkami inflacji i z czasem tracą siłę nabywczą.
Ci mieszkańcy, którzy nie tylko oszczędzają pieniądze, ale również dbają o to, by nie straciły one na wartości z biegiem czasu i w wyniku inflacji, często wybierają wiarygodne instrumenty finansowe z małym zwrotem z inwestycji. Niskim ryzykiem charakteryzują się przede wszystkim obligacje państwowe czy depozyty długoterminowe.
Według danych Banku Litwy, średnia roczna stopa procentowa depozytów bankowych za lokatę na okres od 1 do 6 mies. wyniosła 0,24 %, od 6 mies. do roku - 0,94 %, od roku do dwóch lat – 1,23 % oraz 2,1% w skali roku można byłoby otrzymać za ponad dwuletni depozyt. W 2013 r. rentowność krótkoterminowych (do 1 roku) państwowych obligacji sięga ok. 0,4 % w skali roku. Inwestując w rządowe papiery wartościowe na dłuższy termin można było uzyskać wyższą rentowność (do 4% w skali roku wykupując państwowe obligacje na okres ponad 9 lat). Z tego wynika, że instrumenty finansowe niskiego ryzyka nie dają za wiele zarobić, mogą jedynie pomóc w zachowaniu przynajmniej części wartości oszczędności.
Chociaż wielkość oszczędności gospodarstw domowych na Litwie osiąga rekordowy poziom, to jesteśmy daleko w tyle za krajami Europy, mającymi długoletnią tradycję inwestowania. Na Litwie oszczędności gospodarstw domowych wynoszą około 44 proc. PKB, podczas gdy średnia w UE – to 174 proc. PKB, w Europie Środkowej i Wschodniej – 66 proc. PKB. Wskaźniki oszczędzania u naszych sąsiadów są podobne do tych na Litwie: kwota oszczędności mieszkańców Estonii wynosi 44% PKB, mieszkańców Łotwy - 35% PKB.
