Każdego roku w Europie z powodu zanieczyszczenia powietrza umiera przedwcześnie około 300 tysięcy osób. UE, której celem jest osiągnięcie do 2050 r. zerowego poziomu zanieczyszczeń i zapobieżenie przedwczesnym zgonom spowodowanym złą jakością powietrza, w październiku 2024 r. przyjęła nową dyrektywę. Wzmacnia ona standardy jakości powietrza, zbliżając je do wytycznych zalecanych przez WHO, które są znacznie bardziej rygorystyczne niż normy UE.
Tylko 13 europejskich miast spełnia wytyczne WHO dotyczące jakości powietrza
Z danych analizy przeprowadzonej przez EAA w latach 2022 i 2023 wynika, że prawie wszyscy Europejczycy (96%) mieszkający w miastach oddychają powietrzem, w którym stężenie KD 2,5 przekracza normę zalecaną przez WHO. Tylko w 13 europejskich miastach w 6 krajach średnie stężenie KD 2,5 było w normie.
Dwa szwedzkie miasta – Uppsala i Umeå – znajdują się na sporządzonej przez EAA liście miast o najniższym zanieczyszczeniu KD 2,5. Trzecim najmniej zanieczyszczonym miastem jest Faro w Portugalii, za nim plasuje się Reykjavik na Islandii oraz Oulu i Tampere (Tammerfors) w Finlandii. Za nimi znajdują się Norröping w Szwecji, Funchal w Portugalii, Tallinn i Narwa w Estonii, Sztokholm w Szwecji, Helsinki w Finlandii i Bergen w Norwegii.
Na drugim końcu skali znajduje się Slavonski Brod w Chorwacji, który charakteryzuje się najwyższym w Europie zanieczyszczeniem KD 2,5 wynoszącym 26,5 µg/m3. To ponad pięciokrotnie więcej niż rekomendacje WHO. Drugim najbardziej zanieczyszczonym miastem jest polskie miasto Nowy Sącz, a za nim znajduje się pięć miast włoskich: Cremona, Vicenza, Padwa, Wenecja i Piachen.
Sytuacja na Litwie
W 2023 r. we wszystkich litewskich miastach stężenie KD 2,5 nie spełniało zaleceń WHO. KD 10 – czyli stężenie cząstek stałych w większej frakcji – tylko na niektórych stacjach spełniało wytyczne WHO. W 2024 r. w porównaniu do roku 2023 jakość powietrza na Litwie była gorsza, jednak zdaniem specjalistów ogólna jakość powietrza na Litwie stopniowo się poprawia.
na podst. ELTA