Po II wojnie światowej na dnie Bałtyku zdeponowano duże ilości broni chemicznej, w której zawarte substancje toksyczne mogą stanowić zagrożenie dla środowiska i zdrowia ludzi. Jedną z najniebezpieczniejszych substancji chemicznych, zalegających na dnie Bałtyku, jest biały fosfor.
Te małe, łudząco przypominające bursztyn, grudki fosforu są łatwopalną substancją chemiczną, często wyrzucaną na brzeg Morza Bałtyckiego po sztormach. Biały fosfor trafił do morza, gdy po II wojnie światowej broń chemiczną (bomby lotnicze, pociski artyleryjskie, miny, granaty dymne itp.) załadowano do drewnianych skrzyń, metalowych pojemników i wyrzucono za burtę lub zatopiono wraz z całym statkiem, w taki sposób pozbywając się niepotrzebnej amunicji. Ta substancja chemiczna pojawiła się w morzu również podczas bombardowań, gdy bomby były zrzucane z samolotów. Jedną z lokalizacji składowiska broni chemicznej na Morzu Bałtyckim to oddalona 70 mil morskich na zachód od wybrzeża Litwy Głębia Gotlandzka.
Fosfor biały jest niebezpieczny, ponieważ zaczyna się tlić podczas kontaktu z powietrzem, zapala się samoczynnie i może nagrzewać się do 1000°C. Dlatego należy unikać dotykania go, bo może spowodować poważne oparzenia. Po oparzeniu rana pokrywa się brązową skorupką i bardzo powoli się goi (do 2-3 miesięcy). A jeśli fosfor dostanie się do organizmu, może spowodować poważne zatrucie: pojawia się ból głowy, zawroty głowy, nudności, wymioty, ból wątroby.
Fosfor biały jest bardzo podobny do zwykłego bursztynu i chociaż gęstość tych substancji jest różna, trudno jest odróżnić niebezpieczną substancję chemiczną. Decydując się więc na zbieranie bursztynu, zachować należy wszelkie możliwe środki ostrożności: załóż rękawiczki, nie wkładaj zebranych kamyków do kieszeni i pozwól zebranemu bursztynowi dobrze wyschnąć na otwartej przestrzeni.
Jeśli kamyk podobny do bursztynu nagle zacznie się nagrzewać, a nawet płonąć, trzeba szybko reagować. Dotknięty obszar skóry należy jak najszybciej ochłodzić dużą ilością wody i zwrócić się do lekarza. A jeśli podejrzewasz, że znalazłeś substancję podobną do białego fosforu, nie wyrzucaj znaleziska byle gdzie, ale zgłoś na numer alrmowy 112.
Na podst. am.lrv.lt
