We wtorek, 7 października, około godz. 11.45 dowiemy się, kto zdobył w tym roku Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki, a w środę, 8 października, o tej samej godzinie poznamy laureatów w dziedzinie chemii.
W piątek, 10 października, po godz. 11.00 norweski Komitet Noblowski wskaże laureata pokojowej Nagrody Nobla, zaś w poniedziałek, 13 października, po godz. 13.00 Sveriges Riksbank przyzna Nobla w dziedzinie nauk ekonomicznych. Zgodnie z tradycją, data ogłoszenia laureata literackiej Nagrody Nobla zostanie ujawniona w późniejszym terminie.
Fundatorem Nagrody Nobla był szwedzki inżynier i wynalazca Alfred Nobel. Fundacja Noblowska powstała w 1900 roku, a nagrody wręczono po raz pierwszy w 1901 r., cztery lata po śmierci fundatora. Nazwiska laureatów tradycyjnie ogłaszane są na początku października, wręczenie nagrody ma zaś miejsce w rocznicę śmierci jej fundatora - 10 grudnia w Oslo i Sztokholmie.
Od 1901 roku laureaci Nagród Nobla są wybierani co roku w dziedzinie: literatury, fizyki, chemii oraz medycyny lub fizjologii. Równie długo przyznawana jest też Nagroda Pokojowa. Alfred Nobel nie ustanowił nagrody dla ekonomistów, którą przyznaje się dopiero od 1968 roku.
Nagrodę w dziedzinie fizjologii i medycyny przyznaje komitet założonego w 1810 roku Instytutu Karolinska w Solnej pod Sztokholmem. Laureatów w fizyce i chemii wskazuje Królewska Szwedzka Akademia Nauk, która wyłania też zwycięzców - fundowanego przez Sveriges Riksbank (Bank Szwecji) - Nobla w dziedzinie ekonomii. Osobę uhonorowaną pokojową Nagrodą Nobla wskazuje Norweski Komitet Noblowski, a literackiego - Akademia Szwedzka.
Laureaci otrzymują nagrodę finansową, która od 2012 roku wynosi 8 mln koron szwedzkich, zamiast wcześniejszych 10 mln koron. Oprócz niej każdy z laureatów otrzymuje dyplom i medal. Na awersie medalu widnieje profil fundatora nagrody, Alfreda Nobla, wraz z datą jego urodzenia i śmierci zapisaną cyframi rzymskimi. Ta strona medalu jest taka sama w przypadku medycyny i fizjologii, fizyki, chemii, oraz literatury, ponieważ odznaczenia w tych kategoriach wykonał szwedzki rzeźbiarz i grawer Erik Lindberg. Nieco inaczej wygląda awers medalu dla laureata pokojowej Nagrody Nobla oraz nagrody w dziedzinie ekonomii.
Każdy z medali waży średnio 175 gramów i ma średnicę 66 milimetrów. Najcięższy jest ten z ekonomii, który waży o kilka gramów więcej niż pozostałe. Każdy nagrodzony otrzymuje jeden medal, ale może sobie także zażyczyć jego repliki. Ta jednak wybita jest z brązu i jedynie pokryta złotem. (Na podst. PAP)
