Czyszczenie nagrobków zależy przede wszystkim od rodzaju materiału, którego użyto do jego budowy. Jednym z najpopularniejszych kamieni do budowy nagrobków jest lastryko. Lastryko to bardzo charakterystyczny materiał. Ale tego rodzaju kamień posiada dużo minusów, w tym podatność na wilgoć. Nagrobki z lastryko wchłaniają wodę deszczową, która powoduje przebarwienia oraz trudne do usunięcia ślady.
Aby sprawnie umyć taki nagrobek trzeba najpierw polać zanieczyszczenia ciepłą wodą wymieszaną z płynem do naczyń. Następnie zanieczyszczenia zasypać sodą oczyszczoną i zetrzeć szczotką. Można również użyć preparatu do czyszczenia lastryka.
Po oczyszczeniu nagrobek koniecznie należy natłuścić np. zwyklym olejem.
Nieco łatwiej się czyszczą groby z granitu, gdyż granit jest bardzo trwałym kamieniem, którego nie dotyczą zarysowania bądź niekorzystne warunki atmosferyczne.
Aby oczyscić tego typu groby, wystarczy przygotować: miękką ściereczkę, gąbkę, ocet, ciepłą wodę oraz płyn do mycia naczyń.
Najpierw należy przetrzeć pomnik ciepłą wodą z płynem do naczyń, a następnie wyszorować miękką ścierką lub gąbką.
Nagrobka z granitu nie wolno natłuszczać, ponieważ po natłuszczeniu zanieczyszczenia będą do niego przylegać i ciężko będzie je usunąć.
Aby nadać nagrobkowi z granitu blask wykorzystuje się ocet z wodą.
Do mycia nagrobka z marmuru, który jest skałą wapienną i ulega erozji, potrzebna jest: woda utleniona, soda oczyszczona, ciepła woda, miękka ściereczka lub gąbka i płyn do naczyń.
Marmur jest porowaty i bardzo podatny na wilgoć, dlatego do jego oczyszczenia raczej nie stosuje się silnych środków czyszczących, ponieważ można zniszczyć marmur.
Nagrobek z marmuru dokładnie wyciera się miękką ściereczką lub delikatną gąbką, aby nie naruszyć bardzo delikatnej struktury tego rodzaju kamienia. Do czyszczenia można użyć pasty utworzonej z sody oczyszczonej i wody utlenionej. Przy pomocy takiej pasty usunie się z nagrobka plamy z rdzy.
Natomiast aby wyczyścić nagrobek z piaskowca poleca się użyć ciepłej wody, miękkiego drewna i ściereczki albo specjalnego preparatu do czyszczenia nagrobków z piaskowca.
Piaskowiec jest skałą osadową i jednym z tych materiałów, które wymagają szczególnej troski.
Najpierw piaskowiec należy obficie namoczyć i przetrzeć miękką ściereczką. Jeżeli nagrobek jest bardzo zabrudzony to należy użyć ciepłej wody ze specjalnym środkiem do czyszczenia piaskowca.
Aby usunąć z niego mech trzeba zmoczyć wodą powierzchnię nagrobka, a następnie da się usunąć mech i porosty przy pomocy miękkiego drewna.
Podczas sprzątania i oczyszczania nagrobków należy pamiętać o tym, by
- nie używać ostrych narzędzi do czyszczenia nagrobków;
- dokładnie spłukiwać preparaty chemiczne z powierzchni grobów;
- regularnie woskować nagrobki, aby przedłużyć ich świetność;
- zabezpieczać płyty nagrobne, by zminimalizować ich brudzenie się.