Przez ostatnich kilkadziesiąt lat wokół postaci Józefa Piłsudskiego i jego roli w stosunkach polsko-litewskich narosło wiele mitów, nieporozumień, oskarżeń i negatywnych emocji. Postać ta odbierana jest nie tylko wśród Litwinów, ale także wśród Polaków, niejednoznacznie. Z jednej strony, Marszałek przedstawiany jest jako ojciec polskiej niepodległości, wybitny wódz, strateg i obrońca Europy przed bolszewicką rewolucją, z drugiej zaś jako polityk autorytarny twardo rozprawiający się z politycznymi przeciwnikami, a także „wróg” litewskiej państwowości i winowajca tego ze Litwa stacila Wilno polskiej „okupacji” Wilna i Wileńszczyzny w latach międzywojennych.

Sprzeczne oceny działalności tego wybitnego przywódcy wynikają także z tego, że nazwisko Piłsudskiego w litewskim dyskursie historycznym, politycznym i medialnym jest w istocie nieobecne. A jeśli już się pojawia, to nadal towarzyszą mu głównie emocje, a nie rzetelne oceny faktów historycznych.

Celem konferencji naukowej „Bez emocji. Polsko-litewski dialog o Józefie Piłsudskim” jest rzetelne, racjonalne i wolne od emocji przedstawienie jego postaci na tle polsko-litewskich stosunków, ukazanie związków z Litwą oraz zaprezentowanie różnych aspektów jego działalności i dorobku. To, wreszcie, forum do wymiany zdań i refleksji na temat roli, którą odegrał w tworzeniu nowej Europy okresu międzywojennego. Dlatego do rozmowy o Marszałku zaprosiliśmy nie tylko historyków, ale także językoznawców, politologów i dziennikarzy. Porozmawiajmy o Piłsudskim bez emocji. Ta wybitna postać wymaga bowiem lepszego poznania.

PROGRAM
WTOREK, 5 GRUDNIA 2017,
WILEŃSKI RATUSZ (ul. DIDŽIOJI 31)

10.00 – 10.30 Rejestracja uczestników oraz kawa
10.30 – 11.00 Otwarcie konferencji:
• Marcin Łapczyński, Dyrektor Instytutu Polskiego w Wilnie
• JE Urszula Doroszewska, Ambasador RP
• Przedstawiciel strony litewskiej*
• Jarosław Szarek, Prezes Instytutu Pamięci Narodowego
• Rimantas Miknys, Dyrektor Instytutu Historii Litwy
Otwarcie wystawy o Józefie Piłsudskim, przygotowanej na zlecenie Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP (dostępna przez cały czas trwania konferencji)

11.00 – 13.00 Część 1 konferencji „Idee i czyn“
• 11.00-11.30 Małgorzata Gmurczyk - Wrońska „Dyplomacja Józefa Piłsudskiego w latach 1914 – 1918”
• 11.30-12.00 Rimantas Miknys „Dlaczego Michał Romer nie mógł porozumieć się z Józefem Piłsudskim?”
• 12.00-12.30 Andrzej Pukszto „Ewolucja postaw ziemiaństwa na Litwie wobec idei politycznych Józefa Piłsudskiego w latach 1905 - 1920 (na przykładzie Aleksandra Meysztowicza, Konstancji Skirmuntt i Vladasa Putvinskisa)”
• 12.30-13.00 Janusz Odziemkowski „Czyn Legionowy 1914 - 1918 i wojna polsko - bolszewicka 1920 r.”

13.00 – 14.30 Przerwa obiadowa

14.30 – 17.00 Część 2 konferencji „Normalizacja?“
• 14.30-15.00 Marek Kornat „Koncepcja polityki zagranicznej Józefa Piłsudskiego w latach 1918 – 1935.“
• 15.00-15.30 Vytautas Plečkaitis „W drodzie poszukiwań normalizacji stosunków polsko – litewskich: Spotkania sygnatariuszy Aktu Niepodleglosci Litwy z Józefem Piłsudskim.“
• 15.30-16.00 Algimantas Kasparavičius „Wpływ Józefa Piłsudskiego na stosunki dyplomatyczne Litwy i Rosji w dwudziestoleciu międzywojenym.“
• 16.00-16.30 Rimvydas Valatka „Zagubiony w tożsamościach? Wódz Armii Litewskiej Silvestras Žukauskas.“
• 16.30-17.00 Włodzimierz Suleja „Józef Piłsudski mąż stanu.“

17.00 – 17.30 Dyskusja prelegentów z uczestnikami konferencji

ŚRODA, 6 GRUDNIA 2017,
WILEŃSKI RATUSZ (ul. DIDŽIOJI 31)

9.00 – 10.30 Część 3 konferencji „Piłsudski a Litwa“
• 9.00-9.30 Pawel Libera „Józef Piłsudski a Litwa.“
• 9.30-10.00 Tomas Venclova „Józef Piłsudski oczami Litwinów: od mitu do przemyślanej oceny“
• 10.00-10.30 Arūnas Svarauskas „Obecność Piłsudskiego w wewnętrznej polityce Litwy“.

10.30 – 11.00 Przerwa kawowa
11.00 – 12.30 Część 4 konferencji „Wizerunek“
• 11.00-11.30 Algis Kasparavičius „Wizerunek Piłsudskiego na Litwie przed Drugą Wojną Światową.“
• 11.30-12.00 Małgorzata Dawidziak - Kładoczna „Język polityczny Józefa Piłsudskiego.“
• 12.00-12.30 Tadeusz Wolsza „Pasje Marszałka.“

12.30 – 14.00 Przerwa obiadowa

14.00 – 15.30 Cześć 5 konferencji „Żmudzin“
• 14.00-14.30 Eugenijus Saviščevas „Ród Piłsudskiego na Żmudzi w XVI w.“
• 14.30-15.00 Danuta Jastrzębska - Golonka „Postać marszałka Józefa Piłsudskiego w edukacji II RP, PRL i III RP.“
• 15.00-15.30 Sławomir Moćkun „Zesłanie, misje i peregrynacje po świecie i ich znaczenie dla działalności politycznej“

15.30 – 16.00 Podsumowanie konferencji oraz dyskusja
16.00 – 17.30 Dyskusja „Czy jest możliwy polsko-litewski dialog na temat Piłsudskiego?“ z udziałem: Alfredasa Bumblauskasa, Rimantasa Miknysa, Andrzeja Nowaka, Włodzimierza Sulei, Tomasa Venclovy, Mariusza Wołosa, min. Jana J. Kasprzyka. Moderuje: Alvydas Nikžentaitis

I N FO R M AC J E P R A K T Y C Z N E :
Udział w konferencji jest bezpłatny, obowiązuje rejestracja do dn. 1 grudnia 2017 r. na adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.. Konferencja odbędzie się w jęz. polskim i litewskim z tłumaczeniem. Organizatorzy nie zapewniają obiadu. Program konferencji może ulec zmianie.

ORGANIZATORZY I PARTNERZY KONFERENCJI
Organizatorzy: Instytut Pamięci Narodowej, Instytut Historii Litwy, Wydział Historii Uniwersytetu Wileńskiego, Instytut Polski w Wilnie

Partnerzy/patroni: Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej Litwa, Ratusz Wileński, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN, Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku.