Konferencję otworzył prezes Rady Ministrów, Mateusz Morawiecki, który zaznaczył, że społeczeństwo bez rodzin jest jak cywilizacja bez kultury. – Rodzina jest podstawową komórką społeczną, tu rodzi się człowiek, tu wykuwają się jego pierwsze wyobrażenia, formują pierwsze wartości. Rodzina, obok państwa, jest najlepszym wynalazkiem ludzkości – mówił premier Morawiecki.

Zapewnił także, że rząd niezmiennie będzie jeszcze bardziej wzmacniać rolę rodziny w życiu społecznym, nie tylko finansowo, ale także promując wartości rodzinne. – Będziemy dbali o to, by wymagania i potrzeby rodzin były zaspokajane, także wykorzystując w tym celu regulacje prawne – dodał szef polskiego rządu.

Szeroka koalicja na rzecz dobra rodzin

– Chcemy budować Polskę szczęśliwych rodzin, bo w tym widzimy szczęście kraju – podkreśliła minister Marlena Maląg, otwierając panel dyskusyjny „Przede wszystkim rodzina”. Przypomniała dotychczas wprowadzane programy prorodzinne, dodając, że Nowy Ład, który zostanie zaprezentowany w najbliższych dniach, będzie zawierał między innymi właśnie instrumenty wspierające rodziny.

– Państwa Grupy Wyszehradzkiej zajmują ważne miejsce w prowadzeniu polityki rodzinnej – zauważyła Katalin Novák, minister ds. rodziny Węgier. – Panuje wśród nas zgoda, że szanujemy starszych i jesteśmy odpowiedzialni za przyszłe pokolenia. Odnosząc się do dominujących w Europie niekorzystnych zmian demograficznych minister Novák zdeklarowała, że Węgry wolą postawić na wspieranie rodzin niż rozwijanie imigracji. Poinformowała też, że przeznaczanie 5 proc. PKB na politykę rodzinną przynosi już wymierne efekty – w ciągu ostatnich 10 lat dzietność na Węgrzech wzrosła najbardziej w Europie.

W opinii minister pracy i spraw socjalnych Czech Jany Maláčovej, najważniejsze dla młodych ludzi, chcących założyć rodzinę i mieć dzieci, jest możliwość godzenia pracy zawodowej z życiem rodzinnym. – Umożliwiamy to, wprowadzając możliwość pracy na część etatu i rozwijając dostępną opiekę przedszkolną – mówiła minister Maláčova.

Podobną opinię wygłosił Milan Krajniak – minister pracy, spraw społecznych i rodziny Słowacji. – Zadaniem rządu jest eliminowanie barier, stających przed młodymi ludźmi chcącymi mieć więcej dzieci. Wprowadziliśmy na Słowacji zasiłek ciążowy w wysokości 200 euro miesięcznie, zaś od 2024 każde dziecko powyżej 3. roku życia będzie miało zagwarantowaną opiekę przedszkolną.

Polityka senioralna integralną częścią polityki rodzinnej

Drugi panel dyskusyjny został poświęcony seniorom. – Polityka senioralna odgrywa bardzo ważną rolę w polityce rodzinnej – mówił minister Stanisław Szwed. Jak wyjaśniał, w Polsce opiera się ona na czterech filarach. Pierwszym jest bezpieczeństwo materialne emerytów, zapewniane przez podwyżki świadczeń, ich waloryzację, wprowadzanie dodatkowej, 13. emerytury i jednorazowego 14. świadczenia.

Drugi filar to zachęta do dłuższej aktywności na rynku pracy, która ma wpływ na stabilność systemu emerytalnego. – Tu ostateczną decyzję pozostawiliśmy samym zainteresowanym – powiedział minister Szwed.

Trzecim filarem jest samodzielność osób starszych – służy temu rozwijana sieć Domów Senior+ i program Aktywni+. Ostatnią ważną rzeczą jest rozwijanie usług opiekuńczych, czyli dbałość o dostępność do opieki zdrowotnej dla seniorów.

Wyzwania demografii

– Tylko w naszej części Europy widzimy w demografii tendencje rosnące – powiedziała podczas panelu poświęconemu demografii, Barbara Socha, Pełnomocnik Rządu ds. Polityki Demograficznej. Aby przeciwdziałać spadkowi dzietności w Polsce młodym mamom proponuje się roczny płatny urlop, rodziny z dziećmi finansowo wspiera program Rodzina 500+, opiekę nad małymi dziećmi zapewniają placówki budowane w ramach programu Maluch+, zaś mamy w ciąży, w trakcie urlopu i wracające do pracy chroni prawo pracy. – Największe stojące przed nami wyzwania to polityka mieszkaniowa oraz upowszechnienie elastycznej i stabilnej pracy dla rodziców – mówiła minister Socha.

Minister Katalin Novák przedstawiła rozwiązania wprowadzane w tej dziedzinie na Węgrzech. Należą do nich nieoprocentowane kredyty gotówkowe dla młodych małżeństw, mogące zostać umorzone, gdy na świat przyjdzie trzecie dziecko, ulgi podatkowe, silny program mieszkaniowy oraz możliwość płatnego urlopu dla pracujących dziadków, chcących zająć się wnukami.

Minister Marlena Maląg zapowiedziała dalsze wspólne prace robocze w ramach Grupy Wyszehradzkiej nad konkretnymi rozwiązaniami w obszarze polityki rodzinnej.

– Niekorzystne tendencje demograficzne da się odwrócić, ale to długa i trudna droga – mówiła minister Marlena Maląg podsumowując konferencję. – Jednak wierzę, że rodzina jest siłą i warto w nią inwestować.

Zasłużeni dla rodzin polonijnych

W ubiegłym roku minister Marlena Maląg wręczyła po raz pierwszy honorowe odznaki „Meritis pro Familia”. Dziś, z okazji niedawno obchodzonego dnia Polonii i Polaków za granicą, uhonorowano osoby i organizacje zasłużone w działaniach na rzecz rodzin polonijnych. Odznaczenie otrzymało Stowarzyszenie Polskich Mam i Tatów TramPOLina z Czech za umożliwianie małym dzieciom oraz ich rodzicom kontaktu z językiem polskim, poznawanie polskich obyczajów, kultury i tradycji. Holenderski Oddział polskiej fundacji Barka został doceniony za pomoc bezdomnym obywatelom krajów Europy Środkowo-Wschodniej w wychodzeniu z bezdomności. Odznaczenie otrzymał także Pan Marcin Filak z Dublina w Irlandii, który nieustannie podejmuje działania na rzecz najbliższego otoczenia, okazując ogromne wsparcie i troskę.

Deklaracja PRO FAMILIA Grupy V4

Uczestniczący w konferencji ministrowie ds. rodziny Grupy Wyszehradzkiej na zakończenie podpisali wspólną deklarację. Marlena Maląg – minister rodziny i sprawa społecznych Polski, Milan Krajniak – minister pracy, spraw społecznych i rodziny na Słowacji, Jana Maláčová – minister pracy i spraw socjalnych w Czechach oraz Katalin Novák – minister ds. rodziny na Węgrzech zobowiązali się do wspierania rodzin – jako fundamentu ludzkości, podejmując się wszelkich możliwych działań, które zapewnią rodzinom jak najlepsze warunków do funkcjonowania. Sygnatariusze zdeklarowali także intencję rozpoczęcia wspólnych badań nad rodziną w kontekście wyzwań demograficznych. Wyniki takich badań miałyby być źródłem wiedzy, która będzie wykorzystana do poprawy dobrostanu rodzin.

Na zakończenie konferencji minister Maląg złożyła życzenia: – Spotykamy się w przededniu Międzynarodowego Dnia Rodziny. Przy tej okazji pragnę życzyć każdemu, by jego dom rodzinny na zawsze pozostał pewną przystanią, zaś wsparcie, jakiego udzielamy sobie nawzajem było najcenniejszym obok miłości darem przekazywanym drugiej osobie. Wszystkim rodzinom życzę ogromu wzajemnego zrozumienia, partnerstwa, cierpliwości i zaufania.

Inf. MRiPS