To element wystawy „Jerzy Tchórzewski. Inne spojrzenie. Prace z kolekcji prywatnych” zorganizowanej w dwóch przestrzeniach – właśnie Kordegardy (od 4 grudnia do 12 stycznia 2020 r. ) oraz Muzeum Archidiecezji Warszawskiej (od 5 grudnia 2019 r. do 1 marca 2020 r.) – która umożliwia szeroką prezentację obrazów artysty i przyjrzenie się wielkim tematom: ciała i ducha, z którymi mierzył się w swojej twórczości.

To jest wielki malarz, którego musimy przypomnieć polskiej publiczności – mówił mediom podczas wernisażu minister kultury i dziedzictwa narodowego, prof. Piotr Gliński, przypominając, że w przeszłości Tchórzewski był uznawany za jednego z największych, najbardziej znanych polskich artystów. Wspominał także, że pamięta charakterystyczne dzieła Tchórzewskiego jeszcze z lat 60., gdy były wystawiane w Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie.

Pretekstem do przypomnienia malarstwa Jerzego Tchórzewskiego jest dwudziesta rocznica jego śmierci, która przypada 24 grudnia. Ekspozycja jest spotkaniem i refleksją nad dorobkiem awangardowego artysty uznawanego dziś za klasyka. Wystawie towarzyszy film o życiu Jerzego Tchórzewskiego, zrealizowany przez jego syna w ramach programu NCK „Kultura Interwencje”. Reżyser Krzysztof Tchórzewski pokazał w nim prywatny obraz ojca-artysty.

Kordegarda eksponuje zmysłowe prace artysty. Tu, gdzie kończy się opowieść w Kordegardzie, zaczyna się w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej. Prezentowane tam obrazy pokazują sacrum – duchowy wymiar malarstwa Jerzego Tchórzewskiego.

* * *

Jerzy Tchórzewski urodził się 24 kwietnia 1928 w Siedlcach, zmarł 24 grudnia 1999 r. w Warszawie. Jako młody chłopak został boleśnie dotknięty wojną – stracił ukochanego ojca w Oświęcimiu, wstąpił do AK, brał udział w walkach partyzanckich. Po wojnie studiował na krakowskiej ASP, był członkiem II Grupy Krakowskiej. Uczestniczył w kilkuset wystawach zbiorowych i ponad 30 indywidualnych na całym świecie. Jedne z ważniejszych wystaw, podczas których były pokazywane prace Tchórzewskiego, to: Ogólnopolska Wystawa Młodej Polski w 1955 roku, Biennale Sztuki w Paryżu, Sao Paulo i Wenecji, czy wystawy w Zachęcie, Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie. W 1960 roku jego wystawa podbiła Paryż i zyskała uznanie papieża surrealistów – Andre Bretona. W 1981 artysta otrzymał nagrodę Krytyki Artystycznej im. Cypriana Kamila Norwida. W kolejnych latach zdobył nagrodę Kulturalną „Solidarności”, nagrodę im. Jana Cybisa i prestiżową nagrodę im. J.G. von Herdera w Wiedniu. W latach osiemdziesiątych był związany z opozycją demokratyczną i wystawiał swoje prace w kościołach.

Jerzy Tchórzewski pisał też wiersze i wspomnienia. Przyjaźnił się z Tadeuszem Różewiczem, Zbigniewem Herbertem, Tadeuszem Kantorem, Aliną Szapocznikow, Jonaszem Sternem, Marią Jaremą i wieloma innymi ważnymi twórcami.

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP