Senat omówi dwie przygotowane przez rząd ustawy ratyfikacyjne, których celem jest wyrażenie przez parlament zgody na dokonanie przez Prezydenta RP ratyfikacji umów. Pierwsza to ustawa o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Białorusi o współpracy w dziedzinie zapobiegania katastrofom, klęskom żywiołowym, innym poważnym wypadkom oraz usuwania ich następstw, podpisanej w Białymstoku dnia 23 kwietnia 2015 r. Białoruś jest jedynym państwem sąsiadującym z Polską, z którym nie została zawarta umowa rządowa regulująca kwestie związane z udzielaniem i przyjmowaniem pomocy w sytuacjach nadzwyczajnych. Umowa określa więc zasady dwustronnej współpracy w dziedzinie ratownictwa i ochrony ludności - będzie miała zastosowanie w sytuacjach kryzysowych w celu ratowania życia, zdrowia, mienia i środowiska naturalnego. Jej zawarcie pozwoli znacznie skrócić czas przystąpienia do działań służb ratowniczych obu stron w przypadku wystąpienia poważnego wypadku na ich terytoriach, zwłaszcza w rejonach przygranicznych. Ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Druga to ustawa o ratyfikacji Poprawek z 2014 r. do Konwencji o pracy na morzu, przyjętej dnia 23 lutego 2006 r. w Genewie, zatwierdzonych w dniu 11 czerwca 2014 r. w Genewie przez Konferencję Ogólną Międzynarodowej Organizacji Pracy. Umowa ma na celu lepsze uregulowanie sytuacji, która może nastąpić w przypadku porzucenia marynarza. Poprawki, dotyczące odpowiedzialności armatorów, przewidują stworzenie systemu zabezpieczenia finansowego, który będzie pomagał marynarzom na wypadek tzw. porzucenia i dzięki któremu otrzymywaliby oni zaległe płace i inne świadczenia.
Izba przeprowadzi drugie czytanie trzech projektów. Pierwszy to projekt opinii o niezgodności z zasadą pomocniczości projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej w sprawie ustanowienia kryteriów i mechanizmów ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej, złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca. Projekt opinii został wniesiony przez Komisję Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej. Głównym celem projektowanego rozporządzenia jest wyposażenie UE w mechanizm redystrybucji uchodźców, który dawałby możliwość automatycznego uruchomienia tego instrumentu w sytuacjach presji migracyjnej. W projektowanej opinii stwierdza się, że takie rozwiązanie nie jest zgodne z zasadą pomocniczości, o której mowa w art. 5 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej. W senackim projekcie czytamy m.in., że Senat „nie neguje konieczności poszukiwania rozwiązania europejskiego kryzysu migracyjnego na poziomie wyższym niż regionalny lub narodowy, (…) uważa jednocześnie, że proponowane rozwiązanie nie jest zgodne z zasadą pomocniczości w zakresie tzw. korekcyjnego mechanizmu przydziału osób ubiegających o ochronę międzynarodową ze względu na jego obligatoryjny i stały charakter. Senat RP uważa ponadto, że projektowane rozporządzenie w konsekwencji zbyt głęboko wkracza w kompetencje zastrzeżone dla państw członkowskich w zakresie polityki bezpieczeństwa i praw socjalnych”.
Drugi to projekt ustawy o zmianie ustawy o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, przygotowany przez grupę senatorów. Projektowana ustawa przewiduje utworzenie mechanizmów prawnych, które pozwolą na usunięcie z przestrzeni publicznej budowli gloryfikujących ustrój totalitarny, takich jak pomniki, obeliski, popiersia, tablice pamiątkowe, napisy i znaki. W uzasadnieniu senatorowie napisali, że obowiązująca ustawa nie reguluje precyzyjnie kwestii usunięcia takich obiektów. „Budowle te bez żadnych wątpliwości należy uznać za propagujące ustrój totalitarny, mające szkodliwy wpływ na społeczeństwo, pozwalające zwolennikom totalitaryzmu na propagowanie swoich poglądów, a także upamiętniające wydarzenia i osoby mające zbrodniczy wpływ na historię Polski. Obecność tego typu obiektów budowlanych bez wątpliwości wypełnia znamiona propagowania ustroju totalitarnego” – czytamy m.in. w uzasadnieniu. Projektowana nowelizacja nie obejmie grobów, miejsc pochówku, a także cmentarzy wojennych. W Polsce znajduje się obecnie ponad 500 obiektów budowlanych, które będą podlegać przepisom ustawy po nowelizacji. To głównie pomniki, ale w całym kraju można znaleźć także inne budowle wpisujące się w ustawowy katalog.
Trzeci to projekt apelu do Parlamentu Zjednoczonego Królestwa, który wniosła grupa senatorów. Apel ma na celu zwrócenie uwagi brytyjskich parlamentarzystów na powtarzające się napaści słowne i fizyczne na przebywających w Anglii Polaków. „Te wydarzenia dramatycznie odbiegają od standardów panujących w Europie. Wobec ofiar naruszono Europejską Kartę Praw Człowieka i Obywatela, którą ratyfikowała również Wielka Brytania” – napisali senatorowie. Są oni zdania, że jest to efekt towarzyszącej referendum ws. Brexitu „bezzasadnej i wyolbrzymionej kampanii skierowanej przeciwko obywatelom polskim pracującym w Zjednoczonym Królestwie”. „Apelujemy do parlamentarzystów na Wyspach, aby mocą swego ogromnego autorytetu włączyli się w działania zapobiegające nienawiści, nieprawdziwym, często demagogicznym oskarżeniom. To tak niewiele, aby stronniczy język, koniunkturalność zamienić na szczerą rozmowę i rzeczywistą współpracę. Proponujemy powołanie wspólnej, parlamentarnej grupy roboczej ds. emigracji wspólnotowej” - czytamy m.in. w projektowanym apelu. Komisja Ustawodawcza, Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisja Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej rozpatrzyły w pierwszym czytaniu projekt apelu i wnoszą o jego odrzucenie.
