Ustawa o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw
Był to prezydencki projekt. Nowelizacja jednoznacznie przesądza, że niektóre kategorie środków finansowych otrzymywanych przez osoby uprawnione nie będą miały wpływu na zakres świadczeń alimentacyjnych. Chodzi o środki w ramach programu 500+, czyliświadczenia wychowawcze wypłacane na mocy ustawy z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. Także dodatki w wysokości świadczenia wychowawczego, przysługujące na utrzymanie dzieci umieszczonych w instytucjonalnej pieczy zastępczej lub rodzinnych domach dziecka, nie będą uwzględniane przy ustalaniu zakresu świadczeń alimentacyjnych. Ponadto środki te będą zwolnione od egzekucji komorniczej prowadzonej z rachunku bankowego lub z rachunku w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej. Pieniądze z tych tytułów mają trafiać na specjalny nowy rodzaj rachunków – tzw. rachunki rodzinne. Ich posiadaczami będą mogły być wyłącznie osoby fizyczne, którym przyznano niepodlegające egzekucji świadczenia. Na rachunek rodzinny wpłacane będą wyłącznie środki z tych świadczeń. Otwarcie oraz prowadzenie tego rachunku ma być wolne od opłat i prowizji. Banki i SKOK-i będą zobowiązane do wydania do rachunku karty oraz umożliwienia bezpłatnej wypłaty w bankomatach danego banku oraz tych wskazanych przez SKOK. Decyzja o tym, czy zaoferować prowadzenie tego typu rachunków, podejmowana będzie przez banki i SKOK-i indywidualnie. Ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Ustawa o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami
Projekt ustawy przygotował rząd. Celem ustawy jest zmiana zasad wynagradzania członków zarządów i rad nadzorczych spółek z udziałem Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego i ich związków oraz państwowych i komunalnych osób prawnych. Mają być one jawne, przejrzyste i uzależnione od kryteriów obiektywnych, czyli wielkości firm i osiąganych przez nie wyników. Wynagrodzenia będą określane uchwałą walnego zgromadzenia danej spółki. Wynagrodzenie całkowite członka organu zarządzającego będzie składało się z określonej kwotowo części stałej, stanowiącej wynagrodzenie miesięczne podstawowe, oraz części zmiennej, stanowiącej wynagrodzenie uzupełniające za rok obrotowy spółki. Część stała wynagrodzenia miesięcznego ma być uzależniona od spełnienia w jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych co najmniej dwóch przesłanek dotyczących działalności spółki: wartości jej aktywów, osiąganych przychodów i wielkości zatrudnienia. Ustawa wprowadza widełki dla wynagrodzenia podstawowego członków zarządu, które będzie zależało od wielkości spółki. W przypadku mikroprzedsiębiorstwa (zatrudniającego do 10 osób) ma to być 1-3-krotność przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, a spółki małej (zatrudniającej od 11 do 50 osób), średniej (51-250 osób), dużej (251-1250 osób), "dużej plus" (co najmniej 1251 osób, obrót roczny netto wyższy niż 250 mln euro) odpowiednio: 2-4-krotność; 3-5-krotność; 4-8-krotność, 7-15-krotność. W myśl zapisów ustawy "część zmienna wynagrodzenia w spółce nie będzie mogła przekroczyć 50 proc., a w największych spółkach 100 proc. wynagrodzenia podstawowego członka organu zarządzającego w poprzednim roku obrotowym". Ponadto ma ona zależeć od osiągniętych celów inwestycyjnych spółki. Ustawa zakłada zarazem, że w wyjątkowych okolicznościach część stała wynagrodzenia będzie mogła być podniesiona. Wówczas jednak trzeba będzie opublikować uzasadnienie tej decyzji w Biuletynie Informacji Publicznej. Uregulowana zostaje zasada wypłacania odpraw: nie będą mogły być wyższe niż trzykrotność części stałej wynagrodzenia i to pod warunkiem pełnienia funkcji przez co najmniej dwanaście miesięcy. Odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji będą mogły być wypłacane maksymalnie przez pół roku i tylko w przypadku pełnienia funkcji przez członka zarządu przez okres co najmniej trzech miesięcy. Nie będzie możliwe zawarcie umowy o zakazie konkurencji po rozwiązaniu lub wypowiedzeniu umowy stanowiącej podstawę pełnienia funkcji członka zarządu. W razie niewykonania lub nienależytego wykonania umowy o zakazie konkurencji, członek zarządu będzie zobowiązany do zapłaty kary umownej na rzecz spółki, nie niższej niż wysokość odszkodowania przysługującego za cały okres zakazu konkurencji. Ustawa zakazuje prezesom spółek Skarbu Państwa czerpania dodatkowego wynagrodzenia z tytułu zasiadania w radach nadzorczych spółek zależnych, czyli w spółkach córkach i wnuczkach. Ustawa ma wejść w życie po 30 dniach od publikacji.
Drugie czytanie trzech senackich projektów ustaw i dwóch projektów uchwał
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw
Projekt został wniesiony przez senacką Komisję Ustawodawczą. Projektowana ustawa stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Reguluje ona problematykę wzruszalności decyzji dotyczących emerytur i rent przyznawanych w systemie powszechnym, z tytułu zaopatrzenia emerytalnego żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy służb mundurowych, a także ubezpieczenia społecznego rolników. Trybunał w wyroku z 28 lutego 2012 r. zakwestionował przepis ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie którego Zakład Ubezpieczeń Społecznych mógł zmodyfikować wcześniejszą decyzję dotyczącą ustalenia prawa do świadczenia, jeśli zmieniła się ocena przedłożonych dowodów (nawet jeśli nie pojawiły się nowe informacje). Wobec tego obywatel mógł być niepewny co do ostateczności decyzji o przyznaniu świadczenia, nawet wtedy jeśli ewentualny błąd w decyzji wynikał z winy urzędu. Przepis ten był przy tym zazwyczaj stosowany jako podstawa prawna umożliwiająca negatywną weryfikację, tj. zmianę czy wręcz uchylenie decyzji korzystnych dla osób zainteresowanych. Pomimo że TK nie zakwestionował ich wprost (nie były przedmiotem wniosku), analogiczne problemy dotyczą także systemu zaopatrzeniowego służb mundurowych i systemu ubezpieczeń rolniczych. W przypadku wszystkich tych ustaw, przepisy dotyczące zmian przyznanych świadczeń nie zostały ograniczone czasowo, a także podlegają niejasnym i uznaniowym kryteriom. Senacki projekt proponuje, aby procedury postępowania w tych ustawach opierały się na analogicznych przepisach Kodeksu postępowania administracyjnego. Decyzje o wznowieniu postępowania będą więc mogły zostać wydane w sytuacji: fałszowania dowodów, świadomego wprowadzania w błąd lub wydania decyzji w wyniku przestępstwa (w ciągu 10 lat od wydania decyzji), wyjścia na jaw nowych okoliczności lub dowodów nieznanych organowi w dniu wydania decyzji (w ciągu 5 lat od wydania decyzji), uchylenia, zmiany lub stwierdzenia nieważności orzeczenia sądu, na podstawie którego została wydana decyzja (w ciągu 5 lat od wydania decyzji), przyznania świadczenia lub jego nieprawidłowego obliczenia na skutek błędu organu (w ciągu 3 lat od wydania decyzji). Decyzje będą także mogły być zmienione bez żadnego ograniczenia czasowego, jeśli w wyniku zmiany zostałoby przyznane prawo do świadczenia lub jego wysokość zostałaby podwyższona.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
Projekt został przygotowany przez senacką Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. Projektowana ustawa realizuje postulat zawarty w dwóch odrębnych petycjach skierowanych do marszałka Senatu – a mianowicie rozszerzenia katalogu wyjątków od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych.Celem projektu jest objęcie zwolnieniem od kosztów sądowych strony wnoszącej skargę o wznowienie postępowania, gdy przyczyną wznowienia ma być stwierdzenie przez Trybunał Konstytucyjny niezgodności z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową bądź też ustawą, aktu normatywnego, na podstawie którego wydano orzeczenie. Ponadto zwolnienie od kosztów sądowych ma również objąć stronę dochodzącą naprawienia szkody wywołanej bezprawiem legislacyjnym (czyli niewydaniem aktu normatywnego mimo takiego obowiązku lub wydaniem aktu bądź decyzji, które były niezgodne z prawem i spowodowały szkodę) czy też innymi przypadkami niezgodnego z prawem działania (zaniechania) organów władzy publicznej.
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny
Projekt został opracowany przez senacką Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. Jego celem jest ograniczenie zakresu solidarnej odpowiedzialności inwestora z wykonawcą za wynagrodzenie przysługujące podwykonawcy do sytuacji, w której inwestor wyrazi zgodę na piśmie na zawarcie umowy między wykonawcą a podwykonawcą. Dochodzi bowiem do sytuacji, kiedy inwestorzy ponoszą solidarną odpowiedzialność bez możliwości wcześniejszego zapoznania się z umowami między podwykonawcami a wykonawcami. Jest to nadmierne wzmocnienie pozycji podwykonawców kosztem inwestora, który nie ma efektywnych narzędzi zabezpieczenia się przed roszczeniami, które mogą pojawić się już po zamknięciu inwestycji (wierzytelności przedawniają się po trzech latach). Projektowana ustawa prowadzi do wprowadzenia do porządku prawnego dwóch równoległych konstrukcji. Pierwsza to zgoda inwestora na zawarcie umów z podwykonawcami regulowana zgodnie z istniejącym stanem prawnym, tj. na podstawie zgody milczącej (zgody biernej), która umożliwia wykonawcy zawarcie umów, ale zwalnia inwestora z solidarnej odpowiedzialności. Druga to zgoda inwestora na ponoszenie solidarnej odpowiedzialności uzależniona od wyrażenia przez niego pisemnej zgody (zgoda czynna), która umożliwia wykonawcy zawarcie umów przy jednoczesnym obciążeniu inwestora solidarną odpowiedzialnością.
Projekt uchwały w 100. rocznicę powstania Związku Ziemian
Projekt został wniesiony przez grupę senatorów. Senatorowie przypominają w nim, że Związek Ziemian został założony 5 lipca 1916 r. Wywodził się z istniejących na ziemiach Polski rolniczych stowarzyszeń ziemiańskich. „W początkowym okresie istnienia aktywnie włączył się w działania na rzecz odzyskiwania niepodległości przez Polskę po 123 latach zaborów, w pomoc ofiarom wojny i zrujnowanym zaborami i wojną majątkom. Ziemiaństwo miało także znaczący udział w tworzeniu polskiego aparatu państwowego i pełniło szereg ważnych funkcji w służbie krajowej i zagranicznej. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości Związek Ziemian był motorem postępu gospodarczego i rozwoju nowoczesnego rolnictwa oraz krzewienia pracy organicznej. Podstawowym założeniem programowym organizacji było przestrzeganie zasad etyki chrześcijańskiej w życiu rodzinnym, społecznym i gospodarczym” – czytamy w projekcie. W czasie II wojny światowej Związek włączył się w proces budowania Polskiego Państwa Podziemnego: dwory ziemiańskie pomagały głównie ZWZ–AK, ale również innym formacjom zbrojnym. Ponadto ziemianie założyli paramilitarną organizację „Uprawa” – „Tarcza”. „Ziemiaństwo jako część polskich elit zostało poddane brutalnym represjom zarówno przez niemieckie, jak i komunistyczne władze okupacyjne. Niemcy wymordowali lub wypędzili właścicieli majątków znajdujących się na ziemiach wcielonych do Rzeszy. Po wojnie na mocy komunistycznych dekretów majątki ziemskie zostały zagarnięte bez odszkodowania, a ich właściciele zostali brutalnie usunięci z rodzinnych domów, tracąc warsztaty pracy, źródło utrzymania rodzin i dorobek wielu pokoleń. Pomimo wydziedziczenia i szykan ziemianie włączyli się w odbudowę zrujnowanego kraju i zniszczonego rolnictwa, kierując się polską racją stanu. Znajdujemy ich biogramy wśród współtwórców Niepodległej Polski, niezłomnych emigrantów i Żołnierzy Wyklętych. Projektowana uchwała głosi, że Polskie Towarzystwo Ziemiańskie, będąc ideowym i moralnym spadkobiercą Związku Ziemian, oczekuje na uchwalenie ustawy reprywatyzacyjnej i zadośćuczynienie za doznane w czasach komunistycznych krzywdy. Senat, w dowód uznania wkładu ziemiaństwa polskiego w walkę o zachowanie i powstanie niepodległej Polski oraz uznania jego zasług dla rozwoju gospodarczego i zachowania dziedzictwa kulturowego kraju, pragnie uczcić 100. rocznicę powstania Związku Ziemian jako najważniejszej organizacji ziemiańskiej XX wieku, „a znaczenie i dorobek ziemiaństwa polskiego przywrócić pamięci historycznej Narodu”.
Wyrażenie zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności za wykroczenia senatora Waldemara Bonkowskiego
Marszałek Senatu 26 kwietnia br. skierował do rozpatrzenia przez Komisję Regulaminową, Etyki i Spraw Senatorskich wniosek Komendanta Głównego Policji o wyrażenie zgody przez Senat na pociągnięcie do odpowiedzialności za wykroczenia senatora Waldemara Bonkowskiego. Komisja na posiedzeniu 15 czerwca rozpatrzyła wniosek i zaproponowała jego odrzucenie.
Senatorowie wysłuchają też informacji o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2015 r. oraz informacji o działalności Rzecznika Praw Dziecka w ubr. wraz z uwagami o stanie przestrzegania praw dziecka.
senat.gov.pl, inf. wł.
