Dom Historii to przestrzeń wystawiennicza, w której historia jest przedstawiana nie tylko jako utrwalona przeszłość, ale także jako rzeczywistość, nad którą wszyscy zastanawiamy się i którą nadal tworzymy.
Tutaj zwiedzający jest zapraszany do rozważań o wielorakich pojęciach historii i różnych poglądach. To, co wydarzyło się w przeszłości, jest obecnie badane przez historyków, archeologów, antropologów i jest inspiracją dla projektantów, artystów, fotografów i wielu innych twórców. Całą tę syntezę różnic podsumowuje jedno dzieło – wystawa – i jej autor – kurator.
Przestrzeń wystawiennicza Domu Historii obejmuje dwa piętra zabytkowego budynku przy ul. T. Kosciuškos 3. Na pierwszym piętrze prezentowana jest duża wystawa – obecnie można tu obejrzeć wystawę „Co kryje sarkofag: badania mumii Starożytnego Egiptu”. Zwiedzający ma niepowtarzalną okazję zobaczyć pod jednym dachem wszystkie mumie i sarkofagi przechowywane w litewskich muzeach. Na drugim piętrze eksponowana jest mniejsza wystawa – teraz zwiedzających przywita tu wystawa fotografii Arūnasa Baltėnasa zatytułowana „Prace i życia”.
Wystawom towarzyszą zajęcia edukacyjne – zarówno na żywo, jak i wirtualne. Dlatego w Domu Historii każdy jest mile widziany – bez względu na wiek.
W piwnicy budynku znajduje się magazyn-ekspozycja. Są tu przechowywane zbiory litewskiej architektury ludowej, wyposażenia wnętrz i narzędzi rzemieślniczych od XVIII do pierwszej połowy XX wieku. Podczas specjalnych wycieczek zwiedzający mogą tu zapoznać się z najbardziej jaskrawymi eksponatami etnograficznymi na Litwie, z których każdy ma swoje szczególne miejsce.
Historia budynku, w którym mieści się Dom Historii, sięga II połowy XVIII w. Z ówczesnych spisów ludności wynika, że posesje, obecnie mieszczące się przy ul. T. Kosciuškos 3, należały do wojewody brzeskiego litewskiego, Jana Antoniego Horaina, a później do jego syna – podkomorzego wileńskiego Jana Nepomucena Horaina. Właściciele ci mieli tu karczmę, ceglano-drewniane budynki mieszkalne i gospodarcze.
Na początku XIX w. ten majątek był już znacjonalizowany przez władze carskie i po powstaniu listopadowym przekazany na rzecz twierdzy wojennej. Ponieważ posesja znajdowała się za wałem twierdzy, który przecinał obecną ulicę T. Kosciuškos przy budynku oznaczonym numerem 1, rozebrano wszystkie znajdujące się na niej budynki, z wyjątkiem starej murowanej karczmy.
W 1878 roku car Rosji zarządził zlikwidowanie twierdzy i w tym miejscu w ok. 1880 roku zbudowano koszary (Troickije kazarmy). Do ok. 1950 roku te budowle należały do wojska. Potem w byłych koszarach urządzono internat, który działał do 1990 roku. W 1995 roku dawne koszary przekazane zostały dla Litewskiego Muzeum Narodowego.
Odnawianie budynku i dostosowanie go do działalności muzealnej spełniającej najwyższe standardy, tak aby można było tu organizować również wystawy międzynarodowe, zajęło ponad dziesięć lat. Dom Historii już wkrótce otworzy swoje podwoje dla zwiedzających.
Na podst. lnm.lt, vilnius.lt