Mając na myśli ten cel, europoseł, przewodniczący Akcji Wyborczej Polaków na Litwie-Związku Chrześcijańskich Rodzin Waldemar Tomaszewski zaplanował zorganizowanie szeregu spotkań z seniorami. W miniony poniedziałek, 21 września, odbyło się jedno z pierwszych, na które zostali zaproszeni słuchacze Polskich Uniwersytetów Trzeciego Wieku na czele z rektorami z Wilna (dr Ryszard Kuźmo), Solecznik (Antoni Jankowski) i Niemenczyna (Józefa Gulbicka) oraz grupa seniorów z Poniewieża. W toku dekady idea ta objąć ma kolejne stowarzyszenia seniorów, takie jak Akademia Trzeciego Wieku, kluby: Nauczyciela Seniora, weteranów „Wilii” i in.

Witając po chrześcijańsku w świątecznie udekorowanej sali DKP w Wilnie liczną rzeszę – około 150 – seniorów, Waldemar Tomaszewski już na wstępie podkreślił, że ludzie w starszym wieku stanowią bogactwo społeczeństwa. Przypomniał, że nie raz spotykał się ze słuchaczami PUTW, miał wykłady, ale z powodu wielu obowiązków, jak uważa, jest tego za mało. Zapraszając seniorów na tak gremialne spotkanie chciał nie tylko wygłosić wykład na temat „Polska społeczność na Litwie: pozycja – stan posiadania – perspektywy”, ale też sprawić im przyjemność popisami zespołów, wspólnym biesiadowaniem.

Piosenkami o rodzinnej wsi i ojczystej Wileńszczyźnie witał zebranych zespół folklorystyczny „Sużanianka” pod kierownictwem Margaryty Krzyżewskiej. Zaś o osiągnięciach Polaków z Wileńszczyzny, powołując się na dane statystyczne, mówił w swojej prelekcji Waldemar Tomaszewski.

Znamienne jest to, co prelegent niejednokrotnie podkreślił, że dzisiejszy stan posiadania polskiej społeczności na Litwie był możliwy dzięki fundamentowi polskości, który w latach po II wojnie światowej, w zmienionej rzeczywistości (po zmianach granic, państwowości, ustroju) zakładali obecni seniorzy. Warunki, w jakich żyli i pracowali obecni seniorzy przewodniczący AWPL-ZChR zna z autopsji – jego rodzice byli pedagogami, ojciec również dyrektorem szkoły polskiej w Płocieniszkach, a mama zakładała jedno z pierwszych kół ZPL. To polska młodzież wojennych i powojennych roczników, zdobywając wykształcenie, fach budowała nowe realia polskiego życia na tych terenach po dwóch falach tzw. repatriacji, które wypłukały większą część polskiej inteligencji.

Młodzi Polacy powojennego pokolenia godnie, chociaż często w bardzo niełatwych warunkach, potrafili sprostać wyzwaniu, by język polski, wiara, kultura i tradycje polskie tu przetrwały. I nie tylko przetrwały, ale się rozwijały, były żywotne.

Jak wykazał okres tzw. odrodzenia (koniec lat 80. XX wieku) polska społeczność była gotowa, miała potencjał, by zaistnieć aktywnie zarówno w życiu społecznym i kulturalnym oraz politycznym, by brać udział w zarządzaniu na terenach, gdzie zwarcie mieszkają Polacy, jak też uczestniczyć w życiu politycznym republiki i brać na siebie odpowiedzialność za decyzje dotyczące życia całej Litwy oraz funkcjonowania poszczególnych dziedzin gospodarki, oświaty, kultury.

Mówiąc o oświacie, która w ciągu wszystkich lat jest priorytetową sferą dla polskiej społeczności, Waldemar Tomaszewski przedstawił dane statystyczne obrazujące stan szkolnictwa w języku polskim.

Jeżeli w końcu lat 80. XX wieku do szkół z polskim językiem nauczania na Litwie uczęszczały 2 procenty uczniów (9995), to w okresie odrodzenia procent ten wzrósł prawie dwukrotnie. Najwięcej uczniów mieliśmy w 2000 roku – 3,8 proc., co w liczbach wynosiło 22 203. Obecnie mamy w szkołach polskich 11 215 uczniów (dane z 2019 roku) i chociaż jest to połowa ilości sprzed 10 lat, to w wyrażeniu procentowym ubytek jest o wiele mniej drastyczny, bo stanowi obecnie 3,44 proc. Taki jest wpływ niżu demograficznego i emigracji.

Cieszy to, że mamy pozytywną dynamikę w statystyce dotyczącej uczniów klas pierwszych. Przybywa ich w Wilnie i we wszystkich rejonach, gdzie są polskie szkoły (wileński, solecznicki, trocki i święciański).

Wielkim sukcesem polskiej społeczności i działania samorządów, w których mamy władzę (wileński, solecznicki) lub współrządzimy (jest takowych 6) i mamy w nich 56 radnych, jest uzyskanie statutu gimnazjów (w większości tzw. długich) przez 36  szkół, co stanowi 10 proc. w skali kraju (na Litwie 360). Tym więcej to cieszy, że na początku reformy decydenci od oświaty zakładali, że ma być 13 takich placówek, następnie – 25. Wielka praca zespołów szkolnych, jak też wsparcie władz samorządowych (to wynik pomyślnych wyborów) i pozycja AWPL-ZChR pozwoliły tego dokonać.

Przewodniczący przypomniał obecnym, że na Litwie, w odróżnieniu od wielu państw europejskich, mamy jako mniejszość 5 proc. próg wyborczy.  Już od kilku kadencji formacji politycznej AWPL-ZChR udaje się go pomyślnie przekroczyć. To daje możliwość mieć swoją frakcję w Sejmie RL i zajmować odpowiedzialne stanowiska, m.in. dwóch wiceprzewodniczących sejmowych komitetów, działać w strukturach europejskich – Zgromadzeniu Parlamentarnym, Radzie Europy, do niedawna Komitecie Regionów oraz Partii Europejskich Konserwatystów i Reformatorów – dzięki uzyskaniu mandatu posła do Parlamentu Europejskiego. O tych sukcesach decydują ludzie, nasza jedność i solidarność.

Przewodniczący AWPL-ZChR podkreślił, że polityka tego ugrupowania, które ma w swych założeniach wartości chrześcijańskie, tradycyjnej rodziny, sprawiedliwości społecznej i uczciwej polityki, zaowocowała m.in. inicjatywami parlamentarnymi skierowanymi na wcielanie tych wartości w życie. Pieniądze na dzieci, Karta Rodziny, nieodpłatne leki dla seniorów, ostatnio też propozycja wypłacania 13. emerytury, skierowane są na podnoszenie dobrobytu i jakości życia tych, kto swój potencjał umysłowy, wysiłek fizyczny, oddał pracując dla swoich zarówno małych ojczyzny, jak i całego kraju.

Waldemar Tomaszewski przypomniał zebranym, że obecnie na Litwie działa około 40 polskich organizacji, w tym najbardziej liczne, takie jak Związek Polaków na Litwie (prezes Michał Mackiewicz), Stowarzyszenie Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie „Macierz Szkolna” (prezes Józef Kwiatkowski), AWPL-ZChR.  Mówiąc o ich działalności podkreślał samodzielność, na którą też się składa samowystarczalność finansowa, którą w dużej mierze mogą zapewnić odpisy od podatku dochodowego mieszkańców, za co też seniorom, członkom ich rodzin dziękował.     

Zwracając się do seniorów prelegent przypomniał słowa św. Augustyna o tym, że tam, gdzie Bóg jest na pierwszym miejscu, wszystko inne jest na swoim miejscu. Żyjąc zgodnie z tym hasłem mamy pewność powodzenia.

Waldemar Tomaszewski w trakcie spotkania cytował wypowiedzi wielkiego patrioty naszej ziemi ks. Józefa Aszkiełowicza, przywołał wspomnienia dotyczące patriarchy Wileńszczyzny, śp. księdza prałata Józefa Obrembskiego oraz śp. Gabriela Jana Mincewicza. Zaproponował też zebranym zaśpiewać hymn Wileńszczyzny Jego autorstwa. „Wileńszczyzny drogi kraj” brzmiał głośno i dostojnie w wykonaniu tak licznego chóru, jaki stanowili obecni na sali uczestnicy spotkania.

Zabierający głos goście oraz rektorzy PUTW przywoływali czasy i wydarzenia, które obrazowały rzeczywistość, w której dane im było żyć.

Prezes ZPL, poseł Michał Mackiewicz witając seniorów przypomniał wydarzenie sprzed prawie 50 lat, kiedy w ówczesnej polsko-rosyjskiej (ale, oczywiście, sowieckiej) szkole w Landwarowie, polonistka śp. Stefania Kuźmo na uroczystości 1 września zaznaczyła, że dla narodu polskiego jest to dzień tragiczny, ponieważ Niemcy faszystowskie napadły na Polskę, rozpoczynając II wojnę światowa. Była to odważna wypowiedź, kiedy oficjalnie za początek wojny uznawano w ZSRR 21 czerwca 1941 roku. Dzięki takim nauczycielom ich uczniowie poznawali prawdę, uczyli się być godnymi Polakami.

Rektor PUTW w Solecznikach, Antoni Jankowski, legitymujący się stażem pracy pedagogicznej grubo przekraczającym półwiecze, przyznał, że jego towarzyszom, słuchaczom PUTW nie sposób jest całkowicie odejść na spoczynek, ponieważ ich praca, działalność społeczna stanowiły istotę ich życia, które bez nich traci sens. Mówił o ludziach, którzy, jak sami to określali, „tylko uczyli dzieci czytać i pisać”. To ich „tylko” kształtowało ludzi, tworzyło nową polską inteligencję. Dziękował też, że młodsze pokolenie nie zapomina o seniorach, docenia to, co oni zrobili w ciągu wielu lat swojej pracy.

O istocie i wielkim sensie pracy nauczycieli oraz owocach, które dziś zbieramy mówił prezes „Macierzy Szkolnej” Józef Kwiatkowski, składając seniorom z PUTW w Wilnie życzenia z okazji ich niedawno obchodzonego jubileuszu.

Z kolei rektor PUTW w Wilnie dr Ryszard Kuźmo zaprezentował zebranym wydaną przez słuchaczy książkę „Duch wileński”, w której m.in. znalazły się ich wspomnienia dotyczące polskiej rzeczywistości z minionych lat.

Swoje wiersze zebranym czytał poeta wileński Aleksander Śnieżko, dla seniorów śpiewał młodociany wykonawca Waldemar Dudojć oraz sympatyczny młodzieżowy zespół z Dukszt „Bez słów” pod kierownictwem Edwarda Michalkiewicza.

Seniorzy wyśmienicie się bawiąc i częstując, dziękowali inicjatorowi spotkania za pamięć, szacunek i miłe chwile, jakie mogli spędzić w gronie rodaków.

Janina Lisiewicz
Nasza Gazeta

• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
• Title Title
•