Powołane do życia w 1990 roku z inicjatywy profesora, marszałka Senatu Andrzeja Stelmachowskiego wraz z udziałem znanych osób z różnych dziedzin życia i działalności. To oni wyznaczyli Stowarzyszeniu cele, które w ciągu 25 lat nie tracą na aktualności. Zakładają one inspirowanie, wspomaganie i prowadzenie wszechstronnej współpracy Rodaków z Ojczyzną zarówno w dziedzinach oświaty, kultury, religii, jak też gospodarki i sportu; propagowanie i prowadzenie nauczania języka polskiego; upowszechnianie w środowiskach polskich wiedzy o kulturze polskiej i współczesnych zjawiskach we wszystkich sferach życia kraju; pogłębianie w Polsce wiedzy o Rodakach poza jej granicami i działanie na rzecz polskiego dziedzictwa kulturowego; pomoc w zapewnieniu opieki duszpasterskiej w języku polskim; wspieranie dążeń środowisk polskich do umacniania swojej pozycji społeczno-ekonomicznej w krajach zamieszkania; obronę praw polskiej mniejszości narodowej oraz działania na rzecz rozwoju regionalnego. Właśnie tym sprawom i inicjatywom służyło w ciągu ćwierćwiecza Stowarzyszenie.
W ciągu dwóch dni – 29 i 30 kwietnia – poprzedzających obchody majowych świąt – w Polsce, na zaproszenie ministra spraw zagranicznych RP Grzegorza Schetyny, gościła grupa 44 przedstawicieli największych organizacji reprezentujących Polonię i Polaków zamieszkałych poza granicami Macierzy, m. in. z takich krajów jak: Argentyna, Australia, Brazylia, RPA, Francja, Wielka Brytania, USA, Kanada, Włochy, Ukraina, Szwecja, Węgry, Hiszpania, Niemcy, Norwegia, Białoruś, Łotwa. Wśród ich przedstawicieli był prezes Rady Polonii Świata Jan Cytowski, przewodnicząca Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych Helena Miziniak.
Liczna delegacja przybyła do Macierzy z Litwy. W jej składzie znaleźli się poseł do Parlamentu Europejskiego, przewodniczący Akcji Wyborczej Polaków na Litwie Waldemar Tomaszewski, prezes ZPL, poseł na Sejm RL Michał Mackiewicz, prezes Stowarzyszenia Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie „Macierz Szkolna", poseł Józef Kwiatkowski, posłanka, przewodnicząca frakcji AWPL w Sejmie RL Rita Tamašunienė.
Wzięli oni udział w spotkaniach z ministrem spraw zagranicznych Grzegorzem Schetyną, marszałkiem Senatu Bogdanem Borusewiczem, przedstawicielami senackich Komisji ds. Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą i Spraw Zagranicznych, podsekretarzem stanu w MSZ Konradem Pawlikiem, dyrektorami departamentów resortu, a także dyrektorami departamentów w Ministerstwach Edukacji Narodowej, Szkolnictwa i Oświaty oraz Kultury i Dziedzictwa Narodowego, przewodniczącym Episkopatu ds. Polonii, a także prezesami organizacji pozarządowych, m. in. Stowarzyszenia „Wspólnota Polska", Fundacjami „Pomoc Polakom na Wschodzie", „Wolność i Demokracja" i in.
Podczas osobnego spotkania w MSZ z podsekretarzami stanu, wiceministrami Konradem Pawlikiem i Henryką Mościcką-Dendys poświęconego sytuacji mniejszości polskiej na Litwie, wyżej wymieniemi przedstawiciele delegacji oraz wiceprzewodniczący Sejmu RL, poseł Jarosław Narkiewicz, posłowie Wanda Krawczonok i Leonard Talmont, merowie rejonów: wileńskiego Maria Rekść i solecznickiego Zdzisław Palewicz oraz radny miasta Wilna z ramienia AWPL Jarosław Kamiński mogli zaprezentować i omówić poszczególne dziedziny życia i działalności polskiej społeczności na Litwie, w tym też sprawy oświaty, które stanowią priorytetową sferę działalności polskich organizacji i samorządów, a ostatnio budzą wielkie zaniepokojenie z powodu realizowanej polityki w tej dziedzinie przez władze Republiki Litewskiej.
Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP szczególną wagę przywiązuje do wspierania działań Polonii i Polaków mieszkających poza granicami RP. Od 2012 roku MSZ organizuje doroczny konkurs na najlepsze projekty polonijne. W ramach rozstrzygniętego konkursu „Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r." 144 projekty otrzymały dofinansowanie na łączną kwotę 31,7 mln złotych. Jednocześnie 11 dwuletnich projektów konkursowych rozpoczętych w 2014 r. i obejmujących wsparcie szkolnictwa, mediów i infrastruktury, m. in. na Ukrainie, Litwie, Białorusi czy Wielkiej Brytanii i Irlandii otrzymało dofinansowanie w wysokości 21,3 mln zł. Ponadto polskie placówki dyplomatyczno-konsularne rokrocznie wspierają projekty polonijne w kwocie ponad 20 mln zł. W 2014 roku zrealizowały one 2300 projektów. MSZ współpracuje także z Telewizją Polską w zakresie tworzenia programu w języku polskim dla odbiorców za granicą – TVP Polonia MSZ uczestniczy także w przygotowaniu projektu Rządowego Programu Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą na lata 2015-2020.
Oprócz programu kulturalnego i uroczystego przyjęcia, rodacy spoza Macierzy mieli możność odwiedzenia Gdyni, gdzie gościli w mającym niedługo zostać otwartym (15 maja) Muzeum Emigracji.
W dniu 1 maja przedstawiciele Polonii oraz Polaków mieszkających za granicą wzięli udział w uroczystych obchodach jubileuszu 25-lecia Stowarzyszenia „Wspólnota Polska". Zainaugurowane zostały uroczystą akademią oraz złożeniem kwiatów pod tablicami upamiętniającymi dwóch poprzednich prezesów Stowarzyszenia: marszałka prof. Andrzeja Stelmachowskiego oraz marszałka Macieja Płażyńskiego.
Goście uczestniczyli we Mszy świętej w intencji Polonii w Świątyni Bożej Opatrzności w Warszawie, której przewodniczył JE kard. Kazimierz Nycz. M. in. wśród koncelebrantów był też ks. Wojciech Górlicki, reprezentujący Wilno. Po Mszy św. przedstawiciele Stowarzyszenia „Wspólnota Polska", Rady Polonii Świata i Europejskiej Unii, którzy byli inicjatorami powstania właśnie tego obrazu i przekazania go w darze, wręczyli Jego Eminencji obraz świętego Jana Pawła II namalowany przez naszego wileńskiego artystę malarza Roberta Bluja.
Reprezentanci Rodaków zamieszkałych poza granicami Macierzy złożyli kwiaty na grobie Prezydenta RP na Uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego, który zginął w katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem oraz zwiedzili Centrum Opatrzności Bożej.
Podczas spotkania w Domu Polonii w Warszawie, prezydent Bronisław Komorowski wręczył odznaczenia państwowe osobom zasłużonym w działalności na rzecz Polonii i Polaków za granicą. W Kancelarii Prezydenta RP zostały wręczone też Flagi Polski przedstawicielom Domów Polskich w świecie. Wśród DP obdarowanych flagami o barwach narodowych były też, obok placówek we Lwowie, Barze, Petersburgu i in., Domy Polskie w Nowych Święcianach i Wilnie.
Z okazji jubileuszu ćwierćwiecza działalności Stowarzyszenia „Wspólnota Polska", przy jego siedzibie w Warszawie odbył się koncert „Powrócisz tu", podczas którego wystąpili popularni artyści. Wieczorem, 2 maja, na Zamku Królewskim w Warszawie odbył się koncert galowy z okazji wręczenie dorocznej nagrody TVP Polonia „Za zasługi dla Polski i Polaków poza granicami kraju", którą przyznaje od 1995 roku, a jej symbolem jest statuetka przedstawiająca Fryderyka Chopina. Nagroda ta jest przyznawana wyjątkowym osobowościom ze świata nauki, kultury, polityki oraz sportu, którzy poprzez swoje osiągnięcia promują pozytywny wizerunek Polaków w świecie. Możemy być dumni, że wśród odznaczonych tą nagrodą osób w ubiegłym roku znalazł się prezes Związku Polaków na Litwie Michał Mackiewicz. A w 2008 roku – przewodniczący AWPL Waldemar Tomaszewski. Tego roku wśród laureatów znaleźli się m. in. Marta Markunina – dyrektor Szkoły Średniej nr 10 im. św. Marii Magdaleny we Lwowie, Frank Spula – prezes Kongresu Polonii Amerykańskiej, Krzesimir Dębski – artysta muzyk, kompozytor, dyrygent, skrzypek jazzowy i producent muzyczny.
Nagrody z okazji jubileuszu przyznało również Stowarzyszenie „Wspólnota Polska". Nagrodę specjalną w kategorii „Media w służbie Polonii" otrzymała TVP Polonia. Wśród laureatów w kategorii „Fundamenty polskości" znalazło się Stowarzyszenie Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie „Macierz Szkolna" – prezes Józef Kwiatkowski, a w kategorii „25 lat partnerstwa" – Związek Polaków na Litwie – prezes Michał Mackiewicz. Statuetki z orłem oraz dyplomy, na których jako motto wpisano słowa św. Jana Pawła II wypowiedziane przez naszego Wielkiego Rodaka na Konferencji Kraj – Emigracja w 1990 roku w Rzymie: „Mamy być dumni z tego, co mamy. Dlatego tak bardzo ważne jest, by czuć się Polakiem, mieć świadomość polskich korzeni, które sięgają tysiąca lat, a czerpią swą siłę z chrześcijańskiej wiary" zostały wręczone prezesom obydwu organizacji. Pracę Związku Polaków na Litwie wyróżniono „za wkład w zachowanie dziedzictwa narodowego wśród Polonii i Polaków poza granicami kraju" oraz „za współpracę w budowaniu i umacnianiu kultury, języka i ducha polskiego wśród Polonii i Polaków poza granicami kraju".
Zarówno działalność ZPL, skierowaną na zachowanie dziedzictwa narodowego, jak i budowanie i umacnianie kultury, języka i ducha polskiego, a także tradycji w ciągu ćwierćwiecza skutecznie wspierało – duchowo i materialnie – Stowarzyszenie „Wspólnota Polska". Budowa polskiej szkoły w Wilnie w latach odrodzenia, której nadano imię Jana Pawła II; renowacja placówek oświatowych na Wileńszczyźnie – w tym też szkoły podstawowej w Starych Trokach, noszącej imię pierwszego prezesa Stowarzyszenia – prof. Andrzeja Stelmachowskiego; budowa domów polskich – w Wilnie, a ostatnio w Nowych Święcianach, ich renowacja i remonty, m. in. w Druskienikach, Ejszyszkach, siedzib oddziałów ZPL na Litwie; wspieranie niedzielnych szkółek języka polskiego, festynów kultury polskiej; wyposażenie szkół i przedszkoli; organizowanie kolonii – tworzą mocny fundament działalności i trwania polskiej społeczności na Litwie.
Za tę wspólną pracę Związek Polaków na Litwie, cała społeczność polska jest wdzięczna Państwu Polskiemu oraz „Wspólnocie Polskiej", za której pośrednictwem Macierz nas wspiera w ciągu 25 lat. Przedstawiciele Polaków na Litwie obecni na jubileuszowych uroczystościach składali wyrazy wdzięczności oraz symboliczne upominki na ręce obecnego prezesa „Wspólnoty Polskiej" Longina Komołowskiego.
Dziś Stowarzyszenie „Wspólnota Polska" współpracuje – od chwili powstania – z blisko 600 organizacjami i stowarzyszeniami, reprezentującymi Polonię i Polaków z całego świata. Są wśród nich zarówno te, które mają historię znacznie dłuższą niż „Wspólnota Polska", jak Rada Polonii Świata, Kongres Polonii Amerykańskiej, Kongres Polonii Kanadyjskiej czy Zjednoczenie Polskie w Wielkiej Brytanii, jak i te, które powstały po przemianach politycznych przełomu lat 80. i 90. Wśród nich, jak podaje Stowarzyszenie, są organizacje reprezentujące cały kontynent – Europejska Unia Wspólnot Polonijnych oraz wiele organizacji powstałych po rozpadzie ZSRR. Do nich należy też Związek Polaków na Litwie.
Do sukcesów Stowarzyszenie może zaliczyć bez wątpienia zjednoczenie, pojednanie i integrację Polaków, odbudowanie poczucia wspólnoty wszystkich rodaków rozsianych po świecie oraz realizację zakładanych celów.
Obchody majowych świąt w Macierzy w dniu 3 maja wieńczyła uroczysta Msza św. za Ojczyznę w Archikatedrze św. Jana, uroczystości państwowe związane z 224. rocznicą Konstytucji 3 Maja na Placu Zamkowym w Warszawie oraz świąteczne przyjęcie ogrodach Pałacu Prezydenckiego, w którym wzięła też udział delegacja Polaków z Litwy.
Opracowała Janina Lisiewicz
Rota
Komentarze
Kanał RSS z komentarzami do tego postu.