Wydrukuj tę stronę

Dziewięć nowych Pomników Historii

2023-02-04, 13:00
Oceń ten artykuł
(1 głos)
Uroczystość w Pałacu Prezydenckim Uroczystość w Pałacu Prezydenckim Fot. Przemysław Keler/KPRP

Podczas uroczystości w Pałacu Prezydenckim Andrzej Duda wręczył dokumenty opiekunom i zarządcom dziewięciu nowych obiektów, które zostały wpisane na listę Pomników Historii.

To dla mnie zawsze radosna i bardzo ważna uroczystość, bo w mojej służbie prezydenckiej pamięć historyczna i jej związek z teraźniejszością mają istotne znaczenie dla przyszłości naszego kraju, dla budowania postaw obywatelskich i patriotycznych, które są niezwykle istotne – podkreślił Andrzej Duda.

Prezydent zwrócił uwagę, że wobec ponad tysiącletniej historii Polska ma relatywnie niewiele zabytków. – Wiele wojen, które przetoczyły się przez nasze ziemie w sposób straszliwy zniszczyło substancję dorobku, który powstawał tu przez cały okres istnienia Rzeczypospolitej Polskiej w szerokim tego słowa znaczeniu; nie zawsze wtedy, kiedy w sensie politycznym była ona na mapie – mówił Andrzej Duda.

Pielęgnowanie pereł, które ocalały, bardzo często ukryte i zapomniane, ma ogromne znaczenie dla zrozumienia wielkiej siły, jaka tkwi w nas i w naszej tradycji – zaznaczył Prezydent RP.

Pomniki Historii

Pomnik Historii to jedna z pięciu form ochrony zabytków w Polsce. Uznanie za Pomnik Historii oznacza nadanie danemu zabytkowi lub parkowi kulturowemu szczególnej rangi ze względu na jego wartość dla kultury narodowej.

Prezydent RP może uznać za Pomnik Historii zabytek nieruchomy wpisany do rejestru lub park kulturowy o szczególnej wartości dla kultury; w wydanym rozporządzeniu określa także jego granice.

Nowe obiekty na liście Pomników Historii:

Jabłeczna– prawosławny klasztor św. Onufrego

Najstarszy – istniejący nieprzerwanie od ponad pół tysiąca lat – prawosławny monaster w Polsce. Bezcenne źródło wiedzy o dziejach i tradycji Kościoła prawosławnego. Świadectwo tolerancji religijnej w Rzeczyypospolitej. Skarbiec sztuki sakralnej, a także miejsce żywych tradycji pątniczych oraz muzycznych.

Kraków – zespół architektoniczny i urbanistyczny dzielnicy Nowa Huta

Kompozycja zróżnicowanych form architektonicznych, która w sposób wielowątkowy ilustruje burzliwą historię Polski 2 połowy XX wieku. Wyjątkowy przykład zmagania się rodzimej tradycji modernistycznej z narzuconymi wzorcami socrealizmu. W założeniu miasto „idealne”, powstałe w celu podporządkowania społeczeństwa totalitarnej ideologii. Zapisało się jako miejsce wystąpień przeciwko władzy komunistycznej w obronie wiary i swobód obywatelskich.

Małujowice – kościół parafialny pod wezwaniem św. Jakuba Apostoła

Lokalizacja największych i najbogatszych polichromii gotyckich w Polsce, których historia sięga 14 wieku. Przedstawiają ponad 1000 m2 malowanych scen ze Starego i Nowego Testamentu oraz z życia NMP. Uzupełnieniem malarstwa jest unikatowej skali strop patronowy, a także dekoracja rzeźbiarska, która imponuje bogactwem form i wątków treściowych. Na przykładzie kościoła możemy prześledzić polityczne i społeczno–gospodarcze procesy zachodzące na Śląsku i w Europie.

Opatów – zespół kolegiaty pod wezwaniem św. Marcina Biskupa

Jeden z najcenniejszych zabytków architektury romańskiej oraz jedna z najlepiej zachowanych dwunastowiecznych bazylik w Polsce. Mieści cenne dzieła sztuki doby gotyku, renesansu i baroku. Szczególne znaczenie mają polichromie zdobiące ściany i sklepienia. Oprócz roli sakralnej kolegiata zyskała znaczenie polityczne. Przez kilkaset lat stanowiła miejsce modlitwy i obrad szlachty zjeżdżającej do Opatowa na sejmik ziemski.

Radom – zespół klasztorny Bernardynów

Jedyny z licznych niegdyś, późnośredniowiecznych obiektów bernardyńskich w Polsce. Prowadzona w rodzimym języku działalność kaznodziejska, a także tłumaczone na język polski pieśni, hymny i modlitwy za ojczyznę oraz odbywające się w tym miejscu manifestacje
wolnościowe sprawiły, że zespół klasztorny stał się głównym w mieście ośrodkiem myśli patriotycznej, a bernardyni – duchowymi przywódcami społeczeństwa

Stoczek Klasztorny – Sanktuarium Matki Pokoju

Pełne autentyzmu założenie klasztorne w otwartym i krajobrazie wiejskim. Obiekt wywodzący się z tradycji średniowiecznej, która w tym miejscu została rozwinięta w zupełnie nowym duchu potrydenckiej pobożności maryjnej. To tutaj w latach 50. ubiegłego wieku przebywał więziony przez władze komunistyczne błogosławiony kardynał Stefan Wyszyński.

Supraśl – klasztor Męski Zwiastowania NMP

Jeden z najstarszych wciąż funkcjonujących ośrodków monastycznych Kościoła prawosławnego w Polsce. Pochodzące z różnych okresów historycznych budynki obrazują wielowiekowe trwanie Kościoła prawosławnego oraz greckokatolickiego w historii pogranicza Korony i Litwy. Znajdowała się tu cenna biblioteka i słynna oficyna supraska, w której – obok ksiąg liturgicznych – drukowano wybitne dzieła Oświecenia. Odbudowa zburzonej podczas II wojny światowej cerkwi pozwoliła na przywrócenie kompleksowi pierwotnego kontekstu historycznego.

Tum – zespół archikolegiaty pw. NMP i św. Aleksego

Największy i jeden z najlepiej zachowanych kościołów romańskich w Polsce. Świadek ważnych wydarzeń historycznych, zwłaszcza z okresu rozbicia dzielnicowego. Wartość artystyczna architektury tego miejsca zawiera się w jej wyjątkowej skali, zróżnicowaniu układu przestrzennego oraz rozwiązaniach inżynieryjnych. Skarbem archikolegiaty są też elementy wystroju i wyposażenia wnętrza.

Warszawa – gmach dawnego Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego

Przykład architektury klasycyzmu redukcyjnego i wyposażenia art deco drugiej dekady XX wieku. W okresie międzywojennym ucieleśniał prestiż i ambicje odrodzonej Rzeczypospolitej. Powstał jako siedziba resortu edukacji i taką rolę pełni do dzisiaj. Budynek wraz z wyposażeniem i wystrojem przetrwał pożogę wojenną, stanowiąc unikatowy przykład ministerialnych wnętrz z końca lat 20. W czasie okupacji znajdowała się tutaj siedziba Gestapo. Miejsce martyrologii świadectwo męki i bohaterstwa Polaków.

prezydent.pl

Dodaj komentarz