Odzyskanie obrazu Stanisława Masłowskiego to kolejny sukces Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP. Od 2016 roku do Polski powróciło w sumie ponad 500 dzieł zrabowanych w czasie II wojny światowej.

„Dzisiejsza uroczystość jest dowodem na to, że dzieła utracone wracają, ale chcielibyśmy, żeby wracało ich więcej. Polska straciła – według bardzo oględnych szacunków – ok. pół miliona dzieł sztuki, głównie w czasie drugiej wojny światowej. Ponad 60 tys. cennych obiektów zostało zidentyfikowanych i opisanych w naszej bazie dzieł utraconych” – powiedział podczas uroczystości wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński.

Minister poinformował, że akwarela pojawiła się w tym roku na aukcji i została zidentyfikowana przez pracowników MKiDN jako polskie utracone dzieło sztuki.

„I dzięki temu udało się ją odzyskać, ponieważ aktualny właściciel, gdy dowiedział się o proweniencji obrazu, zwrócił obraz bez żadnej dyskusji, za co jesteśmy mu oczywiście wdzięczni” – dodał.

Akwarela Gryka Stanisław Masłowski (1853-1926) powstała w 1924 roku i przed wojną była własnością Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie. Na początku wojny, jesienią 1939 roku, akwarela wraz z innymi dziełami ze zbiorów Zachęty została zabezpieczona w skrzyni w piwnicach budynku, a następnie, w 1942 roku trafiła do Muzeum Narodowego w Warszawie. Prawdopodobnie po upadku Powstania Warszawskiego dzieło zostało wywiezione do jednej z niemieckich składnic na terenie Dolnego Śląska. Tam też zostało odnalezione tuż po wojnie dzięki Akcji Rewindykacyjnej i w sierpniu 1945 roku wróciło do Muzeum Narodowego w Warszawie. Niestety wkrótce akwarela Masłowskiego zaginęła po raz drugi. W październiku 1946 roku wraz z innymi obiektami została wypożyczona z Muzeum Narodowego w Warszawie na okres jednego tygodnia do dekoracji wnętrz siedziby Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej.

W maju bieżącego roku Gryka została wystawiona na licytację w jednym z warszawskich domów aukcyjnych i natychmiast rozpoznana przez pracowników działającego w resorcie kultury Wydziału ds. Restytucji Dóbr Kultury, którzy każdego dnia monitorują rynek dzieł sztuki w poszukiwaniu obiektów zaginionych.

Obecnie MKiDN prowadzi ponad 80 postępowań restytucyjnych na całym świecie.

Na podst. MKiDN