– Jubileusz jest czasem, który warto w dużej mierze poświęcić na rozmyślania o życiu Jana Pawła II, o jego nauce, o jego siłowaniu się z rzeczywistością, o tym, co proponował światu, jak świat na to odpowiadał, jak Polska, jak my na to odpowiadaliśmy – mówił Piotr Gliński. – Najważniejszy w naszym świętowaniu powinien być powrót do refleksji nad przesłaniem Jana Pawła II i przeprowadzenie rachunku sumienia.
Przybliżając plany obchodów jubileuszu urodzin Jana Pawła II, minister kultury zapowiedział, że będzie on zorganizowany w dwóch wymiarach –centralnym, przygotowywanym pod patronatem Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego we współpracy z Konferencją Episkopatu Polski przez Biuro Programu „Niepodległa”, Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego, Muzeum Literatury, Muzeum Narodowe w Warszawie i Zamek Królewski w Warszawie; oraz oddolnym – obywatelskim.
Wicepremier Piotr Gliński złożył także podziękowania wszystkim, którzy przyczynili się do powstania Muzeum: arcybiskupowi Kazimierzowi Nyczowi jako przedstawicielowi Kościoła katolickiego, z którym MKiDN wspólnie prowadzi Muzeum, oraz dyrektorowi Marcinowi Adamczewskiemu i wszystkim twórcom wyjątkowej ekspozycji. Podkreślił, że wystawa była dla niego kreatywnym i inspirującym zaskoczeniem
Plan obchodów 100. rocznicy urodzin Karola Wojtyły – Jana Pawła II
Pod patronatem MKiDN cztery warszawskie instytucje kultury, tj. Mt 5,14 Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego, Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza, Muzeum Narodowe oraz Zamek Królewski przygotowały program obchodów 100-lecia urodzin Jana Pawła II, obejmujący wiele wydarzeń, w tym m.in. wystawy czasowe oraz projekty kulturalne i edukacyjne upamiętniające postać Papieża Polaka oraz jego pontyfikat.
Otwarcie Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego w Warszawie, które nastąpi 29 lutego br. – cztery lata po powołaniu instytucji, jest pierwszym i jednym z najważniejszych punktów programu. Mt 5,14 planuje w związku z obchodami 100-lecia urodzin Karola Wojtyły szereg działań promocyjnych i edukacyjnych, w tym: realizację wspólnie ze szkołami muzycznymi projektu edukacyjnego, którego zwieńczeniem będzie koncert orkiestry symfonicznej Filarmonica della Scala z towarzyszeniem chóru Filharmonii Narodowej pt. „Jan Paweł II. Patron Europy” (1 czerwca br. w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie), prezentację szat papieskich z pracowni Atelier X Regio (od czerwca do grudnia 2020 r.), międzynarodową konferencję naukową „Quo Vadis…? W 100-lecie urodzin Karola Wojtyły” z udziałem wybitnych naukowców i pisarzy (19-20 maja br.) oraz serial animowany „Karol” inspirowany życiem Karola Wojtyły.
Biuro Programu „Niepodległa” przygotowuje: koncert „Nie lękajcie się” na tzw. Białych Morzach w Krakowie (16 maja 2020 r.), który będzie transmitowany w telewizjach ogólnopolskich, film dokumentalny w koprodukcji z TVP, opowiadający o Janie Pawle II w ujęciu międzynarodowego przesłania (premiera – maj br.) oraz projekt mobilnego muzeum multimedialnego, które odwiedzi 35 miast.
W muzeach warszawskich – na Zamku Królewskim w Warszawie, w Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza i Muzeum Narodowym w Warszawie prezentowane będą różne projekty wystawiennicze, zaś w Muzeum Narodowym w Krakowie – wystawa fotografii Adama Bujaka.
Bogaty program obchodów realizuje także Muzeum Dom Rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II w Wadowicach, w tym m.in. wspólne śpiewanie „Barki” 18 maja, wykonanie i odsłonięcie pamiątkowego muralu na kamienicy w centrum Wadowic, jubileuszowy koncert z okazji 100. rocznicy urodzin papieża Polaka na wadowickim rynku (17 maja), cykl spotkań ze świadkami życia i działalności Karola Wojtyły (18 dnia każdego miesiąca przez cały rok), konferencja naukowa organizowana przy współpracy z Uniwersytetem Papieskim Jana Pawła II w Krakowie (22-23 czerwca), a także konkurs filmowy dla dzieci i młodzieży (kwiecień listopad).
Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego
Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego zostało utworzone przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Archidiecezję Warszawską 11 kwietnia 2016 r. To pierwsza instytucja poświęcona dwóm wybitnym ludziom polskiego Kościoła. Jej celem jest upamiętnienie roli jaką odegrali św. Jan Paweł II i kardynał Stefan Wyszyński w najnowszej historii Polski oraz świata poprzez gromadzenie pamiątek po obu Patronach, upowszechnianie wiedzy o ich dokonaniach i spuściźnie intelektualnej, jak również prowadzenie działalności edukacyjnej. Badania naukowe w dziedzinie najnowszej historii Polski umożliwią pogłębioną refleksję nad życiem i nauczaniem Papieża Polaka i Prymasa Tysiąclecia.
Wystawa
Ekspozycja główna Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego znajduje się w pierścieniu okalającym kopułę Świątyni Opatrzności Bożej na wysokości 26 metrów i zajmuje około 2000 metrów kwadratowych powierzchni. Opowiada historię dwóch patronów Muzeum – Jana Pawła II i prymasa Stefana Wyszyńskiego – na tle stulecia, w którym żyli, i ich wpływ na losy Kościoła i Polski oraz wkład w zachowanie wiary i tożsamości narodowej, kulturowej Polaków oraz obalenie komunizmu. Jej ramy chronologiczne obejmują okres od 1901 roku (rok urodzin Stefana Wyszyńskiego) do 2005 roku (śmierć Jana Pawła II).
Ekspozycja główna to realistyczne spotkanie z Karolem Wojtyłą i Stefanem Wyszyńskim. Obaj opowiadają o swoim dzieciństwie, rodzinach, powołaniu i drodze w Kościele. Dzięki cytatom i filmom nie są tylko hierarchami Kościoła, ale też stają się żywymi nauczycielami, a ich postawy wobec rodzinnych tragedii, których obaj doświadczyli oraz reakcje na trudne historyczne wydarzenia i stosunek wobec prześladowców mogą się okazać inspirujące w swojej uniwersalności.
Stałym elementem wystawy jest tło historyczne. Lata narodzin prymasa i śmierci papieża (1901-2005) obejmują cały XX wiek, wkraczając nieco do XXI – to burzliwy czas zaborów, odzyskania niepodległości, drugiej wojny światowej, PRL-u, Solidarności i nowej wolności. Rzeczową część merytoryczną wspiera sztuka. Prace Aldony Mickiewicz, Stefana Gierowskiego, Doroty Zemły i Piotra Młodożeńca ilustrują najważniejsze tematy, pełniąc dodatkowe funkcje: skłaniają do refleksji i budują atmosferę.
Architektura narzuca specyficzną ścieżkę zwiedzania opartą na planie koła. Ponad dwa tysiące metrów kwadratowych jest podzielonych na kilkanaście stref merytorycznych: Dom: Zuzela, Polska, Okupacja, Będziesz miłował, Dialog?, Mamo!, Zło dobrem zwyciężaj: PRL, Sobór, Pokój łez, Pontifex – Budowniczy Mostów, Miastu i Światu, Dekalog oraz Kraków i Innowator. Każda z nich jest osobną przestrzenią akustyczną, pozwalającą na prezentację wielkoformatowych projekcji, które razem z merytoryką i obrazami tworzą wrażeniową całość.
Dofinansowanie
W latach 2016-2019 Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przekazało Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego: 23 mln 420 tys. zł na budowę siedziby i przygotowanie ekspozycji oraz 8 mln 435 tys. zł na prowadzenie bieżącej działalności.
Muzeum realizowało również projekt z Programu Niepodległa „Na drodze do Niepodległej. Ojcowie Wolności – Jan Paweł II i Stefan Wyszyński” o wartości 386 tys. zł.
W 2020 r. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego zapewnił Muzeum dotację w wysokości 6 mln 859 tys. zł na prowadzenie bieżącej działalności.
