Publikujemy pełny tekst oświadczenia:

OŚWIADCZENIE ZG ZPL

W SPRAWIE SABOTOWANIA PRZEZ URZĘDNIKÓW LITEWSKIEGO RESORTU EDUKACJI DECYZJI PRZYWRÓCENIA NA MATURZE EGZAMINU PAŃSTWOWEGO I SZKOLNEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO

Związek Polaków na Litwie od lat zdecydowanie wspierał postulowaną przez społeczność polską, w szczególności przez Stowarzyszenie Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie „Macierz Szkolna”, konieczność powrotu na listę obowiązkowych egzaminów maturalnych egzaminu z języka polskiego oraz zaliczenia oceny z niego przy wstępowaniu na studia wyższe. 17 września 2020 r. przez resorty edukacji Litwy i Polski w Wilnie została podpisana Deklaracja w sprawie oświaty polskiej mniejszości narodowej w Republice Litewskiej i litewskiej mniejszości narodowej w Rzeczypospolitej Polskiej. Harmonogram wykonania ww. dokumentu wskazywał na rok 2022 jako termin przywrócenia na maturze egzaminu państwowego i szkolnego z ojczystego języka polskiego, z uznaniem jego oceny przy aplikowaniu na studia na Litwie. Brak wyraźnych działań ze strony litewskiego resortu edukacji spowodował sytuację niezrealizowania powyższego harmonogramu na czas, co jest naganne, jeżeli się uwzględni literę prawa i panujące w państwach demokratycznych normy realizacji podpisanych zobowiązań.

Ustalenia, do których doszło 26 listopada 2021 r. podczas spotkania bilateralnego minister oświaty, nauki i sportu Republiki Litewskiej Jurgity Šiugždinienė z wiceministrami edukacji i nauki oraz spraw zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej Tomaszem Rzymkowskim i Szymonem Szynkowskim vel Sękiem, stanowią m.in., że termin wdrożenia egzaminu zostanie uzgodniony ze środowiskiem polskim na Litwie. Ostatnio ze strony litewskiego resortu edukacji są czynione próby wdrożenia obowiązkowego egzaminu maturalnego z języka polskiego nawet w roku 2025.

Zarząd Główny Związku Polaków na Litwie apeluje do Ministerstwa Oświaty, Nauki i Sportu Republiki Litewskiej o wprowadzenie obowiązkowego państwowego egzaminu maturalnego z języka polskiego oraz zaliczenia oceny z niego przy wstępowaniu na studia wyższe od roku szkolnego 2022/2023, w sytuacji ewidentnych naruszeń norm ww. umowy bilateralnej – podjęcie stosownych działań wobec urzędnika czy urzędników, którzy mogli sabotować realizację aktów prawnych.