Pokazało to chociażby niedawne wydarzenie zwrotu klasztoru wileńskim franciszkanom. Skvernelis decyzję w tej sprawie podjął odważnie i szybko, ale równie szybko musiał doświadczyć ogromnej presji ze strony „betonu” – nacjonalistycznych „społeczników”, którzy żądali od premiera jej wycofania, bo oddaje klasztor, perłę litewskości, w polskie ręce. Premier nie uległ szantażowi, ale musiał się zmierzyć ze wściekłymi atakami pochodzącymi również ze strony polityków z jego własnej frakcji w Sejmie, która – jak wiadomo – jest mieszaniną posłów poczynając od liberalnych zielonych do skrajnych nacjonalistów (wide prof. Eugenijus Jovaiśa). Skvernelis decyzji nie odwołał, presji się oparł. Ostał też na stanowisku.

Odczuł jednak też z pewnością na własnej skórze, co znaczy dotknąć tematów polskich. A przecież tematów, za których poruszenie czeka go wściekłość wściekłych, jest znacznie więcej. Np. problem oryginalnej pisowni nielitewskich nazwisk jest banalnie prosty, ale konia z rzędem temu, kto dzisiaj powie, jak i kiedy będzie on w końcu rozwiązany. Sam jestem ciekaw. Czekam na deklaracje tallińskie w tej sprawie, choć wiem, że rozwiązanie tego „problemu” można uznać jedynie za symboliczny początek naprawy wszystkiego, co sknocili bądź celowo zepsuli poprzednicy Skvernelisa.

Uważam, że od czegoś należy zacząć, by pokazać, iż naprawdę zerwaliśmy z polityką obiecanek. Wcześniej wszyscy bez wyjątku nowi premierzy Litwy (nie wyłączając Kubiliusa) obiecywali na początek swego urzędowania, że sprawy polskie – może nie za dotknięciem różdżki, ale stopniowo, ewolucyjnie – załatwią. Na koniec swego urzędowania musieli jednak przyznać, że ostatecznie wszystko się skończyło „na cacankach”.

Żeby Skvernelisowi też nie skończyło się „na cacankach”, musi zmienić myślenie swych poprzedników, że najważniejsze jest jeszcze raz entuzjastycznie, solennie coś tam obiecać, a potem, jak się da, to może coś się tam dotrzyma. Należy nastawić się, że zadawnione problemy mniejszości narodowych na Litwie nie będzie łatwo rozwiązać, ale zrobić to jest konieczne. Inaczej wystawiamy na szwank interesy Litwy, w tym nasze bezpieczeństwo. Należy mieć też świadomość, że amatorów (a pewnie i profesjonalistów), by przeszkodzić resetowi stosunków z Polską, nie zabraknie. Pisząc to nie myślę jedynie o antypolskich politykach, ale i tzw. „niewidzialnej ręce”, która – jak tylko zauważy szansę na poprawę – natychmiast działa, by mącić, prowokować, potęgować napięcie.

Nie wyszło z prowokacją ćwiczeń zapobiegania wtargnięciu „zielonych ludzików”, które zorganizowano nie na granicy potencjalnego ich wtargnięcia (dla nierozgarniętych przypomnę, że granica litewsko-rosyjska jest na północy) tylko w Solecznickiem, to uderzono w inne czułe miejsce. W Marszałka. Niewidzialna ręka jest jednak profesjonalna, wie, jak uderzyć w newralgiczny punkt, który może wywołać polsko-litewską niezgodę. A swoją drogą, ciekawe, skąd „ręka” wiedziała, że monitoring na Rossie nie działa?

Ciekawe też, czy policjant, który ukarał Lilię Kiejzik za wywieszenie w Wilnie polskiej flagi w dniu święta narodowego Polaków, był tylko przygłupkiem, czy źle życzył premierowi. Według oficjalnej wersji był przygłupkiem, bo pomylił polską flagę z rosyjską. Ja mam jednak wątpliwości. Bo jeżeli oficjalna wersja okazałaby się być prawdziwa, oznaczałoby to, że mamy stróżów porządku, którzy są po prostu niebezpieczni dla społeczeństwa. No wyobraźmy sobie, proszę Państwa, na ten przykład, że ów stróż porządku pomyliłby rosyjski „trikałor” z niemiecką flagą, którą dostrzegłby u żołnierza Bundeswehry, jaki już niedługo może pojawić się przecież u nas w Wilnie w ramach natowskiego kontyngentu, i dałby mu za to ”w czapę”. Co by wtedy byłoby? Na konfuzji i głupim tłumaczeniu się, że się pomylił, na pewno by się nie skończyło.

Przygłupków ci u nas dostatek, również tych w wielkiej polityce. Nie mogą oni jednak determinować polityki państwa.

Tadeusz Andrzejewski