Też rad bym wiedzieć, „czy nas chwalą, czy ganią” towarzysze z partii opozycyjnych zwłaszcza po przeczytaniu artykułu lidera opozycji Andriusa Kubiliusa „3 maja: jak pokonać zaklęty krąg”. Z lektury bowiem wyniosłem dwojakie wrażenie. Z jednej strony lider opozycji słusznie wnioskuje, że czas najwyższy skończyć z tym, że 3 maja świętujemy my, Litwini i Polacy, z osobna. Z drugiej, Kubilius krąży tylko wokół istoty problemu, dlaczego tak jest, nie dotykając sedna.

Tak, owszem, przyznaje, że istotą problemu są nierozwiązane sprawy litewskich Polaków. I ubolewa nawet Kubilius, że to rząd nie rozwiązuje tych problemów zapominając chyba przy tym, iż to nikt inny, tylko on sam już dwukrotnie stał na czele litewskiego rządu i nie zrobił nic, by rozwiązać to, nad czym dzisiaj się zamartwia. Ba, warto przypomnieć, że to za jego rządów problemy mniejszości narodowych nie tylko że nie były rozwiązywane, ale i pogłębiane (wystarczy przywołać sprawę uchwalenia sławetnej Ustawy o oświacie).

Kubilius w swym artykule zamartwia się też niczym towarzysz z „Konopielki”, że Wileńszczyzna jest zacofana – gospodarczo i politycznie. Bida powoduje, że ludność jest nieufna w stosunku do władz centralnych, które niewiele robią, by to zmienić, frasuje się konserwatysta. A frasunek ten przerasta we frustrację, gdy przyjdzie mu na myśl, że w tym regionie monopolowi jednej partii jeszcze długo nic nie zagraża.

Jednak szmerek w głowie przeciętnego wyborcy konserwatystów dopiero może powstać, gdy przeczyta on, jakie to recepty na schorzenia „Wilniuskiego kraju” ma ich lider. Otóż, Kubilius odważnie i mężnie proponuje na początek trzy pierwsze kroki. Primo, zlecić władzom litewskiej LRT, by wystarały się o retransmisję na Wileńszczyznę jakiegoś jednego popularnego kanału komercyjnego polskiej TV, aby miejscowi zaczęli go oglądać zamiast TV kremlowskiej. Przednio. A odważnie dlatego, że dotychczas to konserwatyści najbardziej sprzeciwiali się jakiemukolwiek polskiemu słowu w przestrzeni publicznej na Litwie. Pamiętamy przecież, jak to TV Polonia musiała płacić milionowe haracze, by ją wpuścili działacze pokroju Songaily na Litwę.

Secundo, znieść próg wyborczy dla mniejszości narodowych (jak to się praktykuje w innych krajach europejskich, zaznacza konserwatysta), by mogły one łatwo dostawać się do Sejmu nie jednocząc się przy tym. Jacyż to aniołowie oświecili Mości Kubiliusa, że zapytam po sienkiewiczowsku, iż tak przejrzał on na oczy. Dotąd bowiem takie wnioski, gdy je składała AWPL, były pogardliwie a regularnie odrzucane. Więcej, robiono wszystko, by polskie głosy jak najbardziej osłabić. A tu proszę: góra sama ruszyła ku Mahometowi. Obawiam się tylko, że po czymś takim szmerek w głowie pod włóczkowym beretem jeszcze bardziej się nasili.

No i tertio, wreszcie. W punkcie tym Kubilius proponuje rzecz skądinąd znaną, bo powołanie funduszu gospodarczego, by dźwigać Wileńszczyznę z zacofania. Rzecz też jest oczywiście przednia, z tym tylko że z jej realizacją zawsze bywało marnie. Prawdę rzec: to jak dotychczas żaden z planowanych funduszy nie wyszedł ponad fazę planowania i biurokratycznych urzędniczych ustaleń. W tym punkcie mam zresztą Kubiliusowi pomysł bardziej genialny. Mianowicie zwrócić Polakom na Wileńszczyźnie ich wartą często milionów ojcowiznę w naturze. Zapewniam, poziom życia tysięcy rodzin szybko wzrośnie i bez żadnych funduszy. Rozumiem oczywiście, że to, co napisałem, to tylko śmieszna dygresja dla litewskich polityków, bo ziemię na Wileńszczyźnie oni sami przecież dawno rozkradli.

Oczywiście w pełni też popieram dalsze propozycje lidera opozycji w rodzaju stworzenia możliwości odpoczynku dzieci z Litwy Wschodniej w litewskich kurortach na pomorzu. Jest to super fajna myśl. Na początek jednak, mniemam, że przystojnie by było, by polskich dzieci nie wyganiano z ich szkół, jak to na ten przykład dzieje się na wileńskim Antokolu. Tam, przypomnijmy Kubiliusowi, wicemerek konserwatysta zbójeckim prawem ruguje uczniów ze szkoły im. Lelewela, bo przed wyborami obiecał ich przestronną placówkę (najstarszą ze wszystkich polskich w Wilnie) swym litewskim wyborcom. O to dzisiaj się rozchodzi, szlachetny panie, liderze opozycji. Doceniając Pana radosny tekst mimo wszystko bardziej bym zalecał solenną nowennę do św. Judy Tadeusza, jeżeli mówimy o „pokonaniu zaklętego kręgu”. Do tego świętego właśnie, bo jest on patronem spraw beznadziejnych.

Tymczasem właśnie dlatego nawet 3 maja jest tak, że kochamy się, ale jakby z osobna.

Tadeusz Andrzejewski