Wydrukuj tę stronę

W Wilnie wystawa „O dobro ojczyzny. Litwa i Polska w epoce Konstytucji 3 Maja”

2021-10-07, 23:00
Oceń ten artykuł
(1 głos)
Pałac Władców w Wilnie Pałac Władców w Wilnie © L24.lt (Marlena Paszkowska)

19 października w Muzeum Narodowym – Pałacu Wielkich Książąt Litewskich w Wilnie (plac Katedralny 4) zostanie otwarta wystawa „O dobro ojczyzny. Litwa i Polska w epoce Konstytucji 3 Maja” poświęcona 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja i Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów.

Wystawa potrwa do 16 stycznia 2022 r. 

Patronami honorowymi  wystawy są prezydenci Polski i Litwy Andrzej Duda i Gitanas Nausėda.

Zmiany dojrzewające pod wpływem idei oświeceniowych spowodowały, że pod koniec XVIII wieku zostały przyjęte trzy ważne dla cywilizacji zachodniej dokumenty, kładące podwaliny pod kształtowanie się nowoczesnego społeczeństwa: Deklaracja niepodległości Stanów Zjednoczonych (1776), Deklaracja praw człowieka i obywatela we Francji (1789) i Konstytucja 3 Maja w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Pod względem radykalizmu Konstytucja 3 Maja nie dorównywała programowym dokumentom rewolucji francuskiej, ale to właśnie ta Konstytucja stała się granicą między demokracją szlachecką dawnej Polski i Litwy a współczesnością.

Wystawa organizowana w Muzeum Narodowym – Pałacu Wielkich Książąt Litewskich dla uczczenia 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja i Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów – to prezentacja procesów modernizacyjnych zachodzących w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVIII wieku. Twórcy wystawy pokażą m.in., w jaki sposób narodziła się epoka „pokojowej rewolucji”, kto był głównym propagatorem nowych idei, jakie działania podjęto w celu umocnienia państwa, jak powstawała monarchia konstytucyjna i jak zmieniała się treść pojęć narodu i ojczyzny. Celem wystawy jest również ukazanie – z perspektywy Wielkiego Księstwa Litewskiego – genezy uchwalenia Konstytucji 3 Maja 1791 roku, jej treści i przeznaczenia, wyeksponowanie inicjatorów reform przeprowadzonych za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego oraz podkreślenie ich skali, pokazanie postaw społeczeństwa Litwy wobec centralizacji zjednoczonego państwa i podkreślenie trwałości idei Unii Lubelskiej, zatwierdzonych 20 października 1791 roku w Zaręczeniu Wzajemnym Obojga Narodów.

Wystawa składa się z siedmiu części powiązanych ze sobą chronologicznie i tematycznie. Procesy reform i centralizacji władzy w Rzeczypospolitej Obojga Narodów przedstawione są w tekstach ówczesnych polityków, publicystów, luminarzy i kaznodziejów Wielkiego Księstwa Litewskiego, a wdrażane reformy ilustrowane są artefaktami odzwierciedlającymi życie codzienne mieszkańców województw i powiatów Litwy. Każda część tematyczna pokazuje najważniejsze postacie epoki, w której została uchwalona Konstytucja, oraz ich działalność.

Eksponaty wypożyczone na wystawę pochodzą ze zbiorów ok. trzydziestu instytucji dziedzictwa kulturowego i osób prywatnych z Litwy, Polski, Białorusi, Ukrainy.

Organizator wystawy: Muzeum Narodowe – Pałac Wielkich Książąt Litewskich (Litwa), współorganizatorzy wystawy: Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum (Polska), Instytut Adama Mickiewicza (Polska), partnerzy: Instytut Polski w Wilnie (Litwa), Ambasada Republiki Litewskiej w Rzeczypospolitej Polskiej (Litwa), Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej na Litwie (Polska).

Dodaj komentarz